27.08.2015 Views

T.C Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ​

1WQPJ6Jax

1WQPJ6Jax

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

A h i l i k<br />

A n s i k l o p e d i s i<br />

TÜRKİYE’DE<br />

TİCARETİN ÖNCÜ<br />

KURULUŞU İSTANBUL<br />

TİCARET ODASI 1923-1960<br />

Ufuk Gülsoy-Bayram Nazır’ın hazırladığı eser,<br />

İstanbul 2012’de basılmıştır. Dört bölümden oluşan<br />

kitap, toplam 248 sayfadır.<br />

Kitabın birinci bölümü, 1923-1929 yılları arasında<br />

İstanbul <strong>Ticaret</strong> <strong>ve</strong> Sanayi Odası’nı, dönemin<br />

yasal çerçe<strong>ve</strong>si, oda faaliyetleri, sosyal<br />

ilişkileri ile birlikte ele almıştır. İkinci bölümde<br />

1929-1939 dönemi oda faaliyetleri değerlendirilir.<br />

Dünya ekonomik krizi <strong>ve</strong> etkileri, odanın kriz<br />

yıllarında gelişmeyi sağlamak için çabaları, sosyal<br />

içerikli faaliyetleri <strong>ve</strong>rilir. Bunlar içinde odanın<br />

1929 yılında İstanbul Asma Köprü projesine<br />

destek <strong>ve</strong>rmesi, Erzincan depreminde yardımları,<br />

yoksul ilkokul çocuklarına yardımı <strong>ve</strong> Esnaf<br />

Hastanesi’nin kuruluşu vardır.<br />

Üçüncü bölümde II. Dünya Savaşı yılları <strong>ve</strong> sonrasında<br />

oda çalışmaları değerlendirilir. Savaşın<br />

Türk ekonomisi üzerindeki etkileri, savaş yıllarında<br />

piyasa istikrarını sağlama çabaları <strong>ve</strong> bu<br />

çabalara odanın desteği, pahalılık ortamı, oda<br />

<strong>ve</strong> borsalar bünyesinde yapılan yeni düzenlemeler,<br />

1948 Türkiye İkinci İktisat Kongresi, 1950<br />

Tarihli <strong>Ticaret</strong> <strong>ve</strong> Sanayi Odaları Kanunu, 1951<br />

tarihli odalar tüzüğü, İstanbul <strong>Ticaret</strong> <strong>ve</strong> Sanayi<br />

Odaları’nın fiilen ayrılması, 1945-1960 döneminde<br />

Türkiye gibi konular üzerinde durulur.<br />

Kitabın dördüncü bölümü, ticaret odasının<br />

iktisadî hizmetlerinden örneklere tahsis edilmiştir.<br />

Hizmetler içinde 1924’ten itibaren açılan yurt<br />

içi, yurt dışı sergiler, odanın hazırladığı İstanbul<br />

geçinme-İstanbul toptan eşya endeksleri <strong>ve</strong> piyasa<br />

<strong>ve</strong>rileri hakkında bilgi <strong>ve</strong>rilir. Eser sonunda<br />

değerlendirme <strong>ve</strong> sonucun ardından 1923-1960<br />

arası İstanbul <strong>Ticaret</strong> Odası Yönetim Kurulu Listesi<br />

de <strong>ve</strong>rilmiştir.<br />

Caner ARABACI<br />

TÜRKİYE’NİN CEMİYET<br />

HAYATINA TARİHSEL<br />

BİR BAKIŞ:<br />

ORTAÇAĞ AHİLİĞİNİN<br />

BUGÜNKÜ<br />

TÜRK SİVİL TOPLUMUNUN<br />

GELİŞİMİNDEKİ ROLÜ<br />

Gökçen Özdemir tarafından 2002 yılında Ortadoğu<br />

Teknik Üni<strong>ve</strong>rsitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde<br />

hazırlanan <strong>ve</strong> 185 sayfadan oluşan yüksek lisans<br />

tezidir. Girişi ile birlikte altı bölümden meydana<br />

gelen tezin birinci bölümünde “Dernekler” ana başlığı<br />

altında sosyal grupların tanımı yapılarak bu<br />

grupların genel özellikleri ele alınır. Bunun yanında<br />

sosyal grup oluşumu ile ilgili teorilerden <strong>ve</strong> sosyal<br />

grupların büyüklükleri ile sınıflandırılmalarından<br />

söz edilir. İkinci bölüm, sivil toplumun tarihçesi ile<br />

başlar <strong>ve</strong> 1990’lı yıllardaki sivil toplum anlayışı ele<br />

alınır. Ayrıca bu bölümde gönüllü dernek kuruluşları<br />

ile modern politika arasındaki ilişkiler bağlamında<br />

sivil toplum <strong>ve</strong> demokrasi konuları işlenir.<br />

Üçüncü bölümde gönüllülük esasına dayalı derneklerin<br />

modern toplumlardaki yeri <strong>ve</strong> fonksiyonları ele<br />

alınır <strong>ve</strong> ayrıca bunların toplumsal yaşamdaki rolü<br />

konusu tartışılır. Sonrasında derneklerin <strong>ve</strong> sivil<br />

toplumun gelişimi incelenerek gönüllü dernekler <strong>ve</strong><br />

modern politika arasındaki ilişki üzerinde odaklaşılır.<br />

Dördüncü bölümde Türkiye’deki modern sivil<br />

toplum kuruluşları ile batılı ülkelerdeki sivil toplum<br />

kuruluşları karşılaştırılır. Beşinci bölümde ortaçağda<br />

Batı toplumlarındaki dernekler ile Türk toplumundaki<br />

Ahilik kurumu mukayese edilir <strong>ve</strong> her iki<br />

toplumdaki şehirler ekonomik, politik, ideolojik <strong>ve</strong><br />

diğer bir takım ölçütlere göre kıyaslanır.<br />

Sonuç olarak ise XI. yüzyıldan itibaren var olduğu<br />

iddia edilen Batı toplumlarındaki derneklerin, sivil<br />

toplum anlayışının gelişmesinde ne derece rol oynadığı<br />

tartışılır. Buna karşın tezde Ahilik kurumunun<br />

dinî bir temelinin olması <strong>ve</strong> Anadolu’daki şehirlerin<br />

her zaman merkezi otorite tarafından yönetilmesi<br />

gibi bir sonuca varılması, özellikle Osmanlı döneminde<br />

kendi hiyerarşisi içinde yöneticilerini seçen <strong>ve</strong><br />

sivil toplumun yegâne öncüsü olarak gözüken esnaf<br />

zümresinin çok iyi anlaşılamadığını gösterir.<br />

Emin KILIÇ<br />

317

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!