T.C Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
1WQPJ6Jax
1WQPJ6Jax
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
A h i l i k<br />
A n s i k l o p e d i s i<br />
TÜRKİYE’DE<br />
TİCARETİN ÖNCÜ<br />
KURULUŞU İSTANBUL<br />
TİCARET ODASI 1923-1960<br />
Ufuk Gülsoy-Bayram Nazır’ın hazırladığı eser,<br />
İstanbul 2012’de basılmıştır. Dört bölümden oluşan<br />
kitap, toplam 248 sayfadır.<br />
Kitabın birinci bölümü, 1923-1929 yılları arasında<br />
İstanbul <strong>Ticaret</strong> <strong>ve</strong> Sanayi Odası’nı, dönemin<br />
yasal çerçe<strong>ve</strong>si, oda faaliyetleri, sosyal<br />
ilişkileri ile birlikte ele almıştır. İkinci bölümde<br />
1929-1939 dönemi oda faaliyetleri değerlendirilir.<br />
Dünya ekonomik krizi <strong>ve</strong> etkileri, odanın kriz<br />
yıllarında gelişmeyi sağlamak için çabaları, sosyal<br />
içerikli faaliyetleri <strong>ve</strong>rilir. Bunlar içinde odanın<br />
1929 yılında İstanbul Asma Köprü projesine<br />
destek <strong>ve</strong>rmesi, Erzincan depreminde yardımları,<br />
yoksul ilkokul çocuklarına yardımı <strong>ve</strong> Esnaf<br />
Hastanesi’nin kuruluşu vardır.<br />
Üçüncü bölümde II. Dünya Savaşı yılları <strong>ve</strong> sonrasında<br />
oda çalışmaları değerlendirilir. Savaşın<br />
Türk ekonomisi üzerindeki etkileri, savaş yıllarında<br />
piyasa istikrarını sağlama çabaları <strong>ve</strong> bu<br />
çabalara odanın desteği, pahalılık ortamı, oda<br />
<strong>ve</strong> borsalar bünyesinde yapılan yeni düzenlemeler,<br />
1948 Türkiye İkinci İktisat Kongresi, 1950<br />
Tarihli <strong>Ticaret</strong> <strong>ve</strong> Sanayi Odaları Kanunu, 1951<br />
tarihli odalar tüzüğü, İstanbul <strong>Ticaret</strong> <strong>ve</strong> Sanayi<br />
Odaları’nın fiilen ayrılması, 1945-1960 döneminde<br />
Türkiye gibi konular üzerinde durulur.<br />
Kitabın dördüncü bölümü, ticaret odasının<br />
iktisadî hizmetlerinden örneklere tahsis edilmiştir.<br />
Hizmetler içinde 1924’ten itibaren açılan yurt<br />
içi, yurt dışı sergiler, odanın hazırladığı İstanbul<br />
geçinme-İstanbul toptan eşya endeksleri <strong>ve</strong> piyasa<br />
<strong>ve</strong>rileri hakkında bilgi <strong>ve</strong>rilir. Eser sonunda<br />
değerlendirme <strong>ve</strong> sonucun ardından 1923-1960<br />
arası İstanbul <strong>Ticaret</strong> Odası Yönetim Kurulu Listesi<br />
de <strong>ve</strong>rilmiştir.<br />
Caner ARABACI<br />
TÜRKİYE’NİN CEMİYET<br />
HAYATINA TARİHSEL<br />
BİR BAKIŞ:<br />
ORTAÇAĞ AHİLİĞİNİN<br />
BUGÜNKÜ<br />
TÜRK SİVİL TOPLUMUNUN<br />
GELİŞİMİNDEKİ ROLÜ<br />
Gökçen Özdemir tarafından 2002 yılında Ortadoğu<br />
Teknik Üni<strong>ve</strong>rsitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü’nde<br />
hazırlanan <strong>ve</strong> 185 sayfadan oluşan yüksek lisans<br />
tezidir. Girişi ile birlikte altı bölümden meydana<br />
gelen tezin birinci bölümünde “Dernekler” ana başlığı<br />
altında sosyal grupların tanımı yapılarak bu<br />
grupların genel özellikleri ele alınır. Bunun yanında<br />
sosyal grup oluşumu ile ilgili teorilerden <strong>ve</strong> sosyal<br />
grupların büyüklükleri ile sınıflandırılmalarından<br />
söz edilir. İkinci bölüm, sivil toplumun tarihçesi ile<br />
başlar <strong>ve</strong> 1990’lı yıllardaki sivil toplum anlayışı ele<br />
alınır. Ayrıca bu bölümde gönüllü dernek kuruluşları<br />
ile modern politika arasındaki ilişkiler bağlamında<br />
sivil toplum <strong>ve</strong> demokrasi konuları işlenir.<br />
Üçüncü bölümde gönüllülük esasına dayalı derneklerin<br />
modern toplumlardaki yeri <strong>ve</strong> fonksiyonları ele<br />
alınır <strong>ve</strong> ayrıca bunların toplumsal yaşamdaki rolü<br />
konusu tartışılır. Sonrasında derneklerin <strong>ve</strong> sivil<br />
toplumun gelişimi incelenerek gönüllü dernekler <strong>ve</strong><br />
modern politika arasındaki ilişki üzerinde odaklaşılır.<br />
Dördüncü bölümde Türkiye’deki modern sivil<br />
toplum kuruluşları ile batılı ülkelerdeki sivil toplum<br />
kuruluşları karşılaştırılır. Beşinci bölümde ortaçağda<br />
Batı toplumlarındaki dernekler ile Türk toplumundaki<br />
Ahilik kurumu mukayese edilir <strong>ve</strong> her iki<br />
toplumdaki şehirler ekonomik, politik, ideolojik <strong>ve</strong><br />
diğer bir takım ölçütlere göre kıyaslanır.<br />
Sonuç olarak ise XI. yüzyıldan itibaren var olduğu<br />
iddia edilen Batı toplumlarındaki derneklerin, sivil<br />
toplum anlayışının gelişmesinde ne derece rol oynadığı<br />
tartışılır. Buna karşın tezde Ahilik kurumunun<br />
dinî bir temelinin olması <strong>ve</strong> Anadolu’daki şehirlerin<br />
her zaman merkezi otorite tarafından yönetilmesi<br />
gibi bir sonuca varılması, özellikle Osmanlı döneminde<br />
kendi hiyerarşisi içinde yöneticilerini seçen <strong>ve</strong><br />
sivil toplumun yegâne öncüsü olarak gözüken esnaf<br />
zümresinin çok iyi anlaşılamadığını gösterir.<br />
Emin KILIÇ<br />
317