T.C Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
1WQPJ6Jax
1WQPJ6Jax
- No tags were found...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
A h i l i k<br />
A n s i k l o p e d i s i<br />
hac Hafız Hüseyin” adlı bir zat tarafından yeni<br />
baştan inşa ettirilmiştir. Yapı, tarihi ticarî doku<br />
içerisinde yer alan diğer yapılar gibi kentin geçirdiği<br />
büyük yangınlardan birinde harap olmuş<br />
<strong>ve</strong> 1896-97’de yerine bugünkü kâgir cami inşa<br />
edilmiştir. Yapının, orijinal giriş cephesi üzerinde<br />
yer alan ancak bugün son cemaat yerinde, asma<br />
kat seviyesinde izlenebilen zarif sülüs yazılı, dört<br />
satırlık onarım kitâbesi şöyledir:<br />
Bi tevfiki teâla iş bu cami-i şerif<br />
Söylemezzâde Elhac Hafız Hüseyin<br />
Efendi tarafından tecdid[en]<br />
İnşâ ettirilmiştir, Sene 1314<br />
Yapı, giriş cephesi hariç üç yönden beden duvarlarına<br />
bitişik dükkânlarla çevrilidir. Zaman<br />
içerisinde yetersiz kalan caminin kuzeyine kâgir<br />
olarak bugünkü ila<strong>ve</strong> kısım yapılmıştır. İlk halinde,<br />
harimin önünde açık bir avlu olması muhtemeldir.<br />
Ancak sonradan gelişen sokak dokusuyla<br />
uyumlu hale getirilmek amacıyla caminin avlusu<br />
kapatılarak, son cemaat yerine dönüştürülmüştür.<br />
İki şerefeli minarenin de, yapının kuzey yönde<br />
genişletilmesini müteakip, son cemaat yerinin<br />
kuzeybatı köşesine yine sonradan yerleştirildiği<br />
düşünülmektedir. Yapının kuzey yönde uzatılmasına,<br />
caminin kuzeybatısına bitişik vaziyetteki<br />
dükkân sırasının inşası sebep teşkil etmiş olmalıdır.<br />
Söz konusu sıra dükkânlar, iki sokağın kesiştiği<br />
yerde doksan derecelik bir iç köşe oluşturmaktadır.<br />
Dolayısıyla, caminin bu köşe kenarını<br />
takip eden bugünkü giriş cephesiyle düz sokak<br />
çizgisinin devamı sağlanmıştır.<br />
Cami bugünkü haliyle, içten içe yaklaşık 7.80 x<br />
10.25 m ölçülerinde, mihraba dik uzanan dikdörtgen<br />
plânlı harim ile önünde, düzgün olmayan<br />
yedi kenarlı son cemaat yerinden meydana<br />
gelmektedir. Yapı, içten düz ahşap tavan <strong>ve</strong> dıştan<br />
kırma çatıyla örtülüdür. Çift şerefeli minare son<br />
cemaat yerinin kuzeybatı köşesinde yükselmektedir.<br />
Caminin dış cephelerine bitişik dükkânlar,<br />
sıkışık ticarî doku içerisinde yer alan yapının dış<br />
cephe siluetlerini büyük oranda kapatmaktadır.<br />
Harimin önüne sonradan eklenen düzensiz planlı<br />
son cemaat yerine ait doğu <strong>ve</strong> batı cepheler, kırık<br />
hatlı sağır ek duvarları halindedir. Doğu <strong>ve</strong><br />
batı cepheler, bitişik dükkânlarla bağımsız siluetlerini<br />
kaybederek ticarî dokuyla bütünleştirilmişlerdir.<br />
Harimin doğu cephesinde, güney köşeye<br />
yakın açılmış bir adet büyük pencere açıklığı<br />
vardır. Batı cephede ise doğudaki büyük pencere<br />
ile aynı aksta yer alan yine bir adet büyük pencere<br />
ile kuzeye doğru 1.50 m arayla <strong>ve</strong> daha yüksek<br />
kotta açılmış iki küçük pencere bulunmaktadır.<br />
Güney cephe, arazinin güneydoğu yönündeki<br />
eğiminden dolayı yüksek bir görünüm sergilemektedir.<br />
Bu cepheye sonradan bitiştirilen kâgir<br />
dükkânlar, caminin üzerinde yükseltildiği düz<br />
platform şeklindeki alt kısmının görünümünü<br />
kapatmıştır. Mihrabın iki yanına yerleştirilmiş,<br />
birer büyük pencere açıklığı ile mihrap üzerinde<br />
yuvarlak tepe penceresi bulunmaktadır.<br />
İla<strong>ve</strong> kısmın kuzey cephesi, harimin kuzey cephesiyle<br />
benzer karakterde düzenlenmiştir. Orijinal<br />
giriş cephesi gibi düzgün kesme taşla inşa<br />
edilen bu cephenin de kemerli kapı <strong>ve</strong> pencere<br />
açıklıkları vardır. Cephenin ortasında, dört basamakla<br />
ulaşılan, yarım daire kemerli giriş kapısı<br />
yer almaktadır. Kapı çerçe<strong>ve</strong>si profilasyonludur<br />
Harime, kuzey cephe ortasındaki iki kanatlı<br />
ahşap kapıdan girilmektedir. İç zemin kotunun<br />
dolguyla yükseltilmesinden dolayı ön giriş<br />
mekânına, 1.20 x 1.85 m ölçülerinde bir ayakkabılıktan<br />
sonra gelen iki basamaklı bir merdi<strong>ve</strong>nle<br />
çıkılmaktadır. Son cemaat yeri olarak kullanılan<br />
ön giriş mekânı, sokak çizgisine çekilmiş ila<strong>ve</strong><br />
giriş cephesi ile asıl giriş cephesi arasında kalan<br />
bölümün kapatılmasıyla meydana getirilmiştir.<br />
Asma katla birlikte, iki katlı olan bu ön mekânın<br />
üst katı, mahfilin geriye doğru devamı şeklinde<br />
değerlendirilmiştir. Son cemaat yeri düz çıtalı ahşap<br />
tavanla kaplıdır.<br />
Harim bol ışıklı, ferah <strong>ve</strong> küçük bir mekândır.<br />
Güney, doğu <strong>ve</strong> batı cephelerde yer alan büyük<br />
ebatlı pencere açıklıkları, yanlardan içe doğru<br />
çok hafif <strong>ve</strong>rev yapılarak genişletilmişlerdir. Merkezde,<br />
onikigen çerçe<strong>ve</strong> içerisine alınmış şemse<br />
motifli bir göbeği bulunan düz çıtalı ahşap tavan,<br />
harimle birlikte mahfil katını da kaplar.<br />
Mahfil, önde ikisi bağımsız, diğer ikisi beden<br />
duvarına bitiştirilmiş dört; arkada ise giriş açık-<br />
275