T.C Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
1WQPJ6Jax
1WQPJ6Jax
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
A h i l i k<br />
A n s i k l o p e d i s i<br />
Toplum herkesin yüzüne açık olsa da, sert kurallarına<br />
uymayanlar buradan dışlanırlar. Ahiliğe<br />
girmiş <strong>ve</strong> ustalık şeti bağlanmış bile olsalar<br />
ahlaksızlık, ayyaşlık, zina, livata, sapıklık, koğuculuk,<br />
iftira <strong>ve</strong> hıyanette bulunanlar Ahilikten<br />
çıkarılır, ustalıkları düşer. Nizami’nin betimlediği<br />
toplumda da Bizimle birlikde o adam yaşar /<br />
Ki, ola bizimtek temz, perhizkar / Tutduğumuz<br />
yoldan çıxsa bir insan / Kim olsa, qovarıq öz<br />
aramızdan ifadesiyle aynı kurallar geçerlidir:<br />
İskendernâme’deki toplumun en mühim özelliklerinden<br />
birisi de “Kimsenin kimseden fazla<br />
malı yok; herkes kendi haline göre nimettedir”.<br />
ifadesiyle insanlar arasında mal eşitliğinin olmasıdır:<br />
Ancak bu ifadenin, dini reddeden <strong>ve</strong> sınıf<br />
kavgasını esas tutan sosyalizmle hiç bir ilgisinin<br />
olmadığını belirtmek gerekir<br />
KAYNAKÇA:<br />
Nazir Akalın, “Nizami-yi Gencevi’nin Hayatı, Edebi Kişiliği <strong>ve</strong><br />
Eserleri”, Bilig, Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, S.: 7, Güz<br />
1998, s. 67-92; Nüşabe Araslı. Nizami <strong>ve</strong> Türk Edebiyatı, Bakı<br />
1980 s. 147; E. Bertels, Nizami i Fuzuli, Moskva 1962, s. 90, s.<br />
64;Yaşar Çalışkan-Lütfi İkiz, Kültür, Sanat <strong>ve</strong> Medeniyetimizde<br />
Ahilik. Ankara 1993; Devletşah, Tezkire-i Devletşah, (çev. Necati<br />
Lugal), İstanbul 1990, s. 213; Nizami Gencevi, Sirler Xezinesi.<br />
Bakı 1981, s.88; Nizami Gencevi, İskendername, Bakı 1982, s.<br />
574-576; Sadık Göksu, Sokrat <strong>ve</strong> Eflatun’dan Günümüze “Ön<br />
Ahilik” <strong>ve</strong> Ahilik, İstanbul 2000; M. Heyderov,. Soçialno-Ekonomiçeskie<br />
Otnoşeniya i Remeslennıe Orqanizaçii v Qorodax Azerbaydjana<br />
v XIII-XVII vv., Baku 1987, s. 22; Refael Hüseynov,.<br />
Mehseti Gencevi – Özü, Sözü, İzi, Bakı 2005, s. 119, 132-135;<br />
E. Krımskiy, Nizami i Eqo Sovremenniki, Baku 1981, s. 55; Qurban<br />
Memmedov, Nizami Gencevi’nin İctimai <strong>ve</strong> Siyasi Görüşleri,<br />
Bakı 1962; Mehmet Emin Resulzade, Azerbaycan Şairi Nizamî,<br />
Ankara 1951, s. 269, 271; Eliyar Seferli-Xelil Yusifov, Qedim <strong>ve</strong><br />
Orta Eserler Azerbaycan Edebiyyatı, Bakı 1982, s. 96;<br />
kaplar <strong>ve</strong> gemi suyun yüzeyine çıkar. Gemiye binmiş<br />
olanlar kurtulurlar.<br />
Hz. Nuh’un inşa ettiği gemiyle ilgili olarak tefsirlerde<br />
<strong>ve</strong> tarih kitaplarında dikkati çeken iki<br />
nokta vardır. Bunlardan birincisi Hz. Nuh’un ilk<br />
gemiyi inşa eden kişi olmasıdır. Diğeri ise geminin<br />
yapısal özellikleridir. Gemi üç katlıdır. Alt<br />
katı vahşi hayvanlara, orta katı insanlara <strong>ve</strong> üst<br />
katı ise kuşlara tahsis edilmiştir. Bu bilgiler Hz.<br />
Nuh’un aslında iyi bir marangoz olduğunu, bunun<br />
için İslam âleminde bu meslekte olanların<br />
piri kabul edildiğini göstermektedir.<br />
KAYNAKÇA:<br />
Taberî, Târihü’t-taberî: Târihü’r-rusül <strong>ve</strong>’l-müluk, I, Kahire, t.y.,<br />
s. 179-193; İbn Kesîr, Hadislerle Kur’an-ı Kerim Tefsiri, VIII,<br />
(çev. Bekir Karlığa-Bedrettin Çetiner), İstanbul 1989, s. 3924-<br />
3926; Fütüv<strong>ve</strong>tname-i Ca’fer Sâdık, (haz. M. Saffet Sarıkaya),<br />
İstanbul 2008, s. 239; Muallim Cevdet, İslam Fütüv<strong>ve</strong>ti <strong>ve</strong> Türk<br />
Ahiliği: İbn Battuta’ya Zeyl, (çev. Cezair Yarar), İstanbul 2008, s.<br />
338; Cemal Anadol, Türk İslam Medeniyetinde Ahilik Kültürü <strong>ve</strong><br />
Fütüv<strong>ve</strong>tnâmeler, Ankara 2001, s. 103-106; Ahmet Lütfi Kazancı,<br />
Peygamberler Tarihi, İstanbul 2011, s. 95-96; M. Asım Köksal,<br />
Peygamberler Tarihi, I, Ankara 2004, s. 93-96; Ömer Faruk Harman,<br />
“Nûh”, DİA, XXXIII, Ankara 2000, s. 226.<br />
Ahmet TÜRKAN<br />
Elmira MEMMEDOV<br />
NUH<br />
Ahilik geleneğinde marangozların piri olarak kabul<br />
edilir. Hz. Adem’den sonra İnsanlığın ikinci<br />
atası olarak da bilinir. MÖ XXII. <strong>ve</strong>ya XXI. yüzyıllarda<br />
yaşamış olabileceği tahmin edilmektedir.<br />
Hz. Nuh, gemisini inşa etmeye başlayınca bu durum<br />
kavminin tuhafına gider. Hatta “Senin marangozluktan<br />
anladığını bilmiyorduk… Keşke bu<br />
işe daha önce başlasaydın. Bak! Marangozlukta<br />
peygamberlikten daha başarılısın” diyerek hem<br />
yaptığı işi hem de peygamberliğini küçümserler.<br />
Hz. Nuh, geminin yapımını tamamlar <strong>ve</strong> kendine<br />
inananlarla birlikte buna biner. Kısa bir süre<br />
sonra yoğun bir yağışla birlikte her tarafı sular<br />
163
Change language