T.C Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
1WQPJ6Jax
1WQPJ6Jax
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
A h i l i k<br />
A n s i k l o p e d i s i<br />
yayımlanmıştır. Girişte usûl, tarihin tanımı <strong>ve</strong> çeşitleri,<br />
tarih metodu, iktisat, iktisat tarihinin doğuşu,<br />
Alman <strong>ve</strong> İngiliz tarihçi okulu, iktisat tarihinin<br />
diğer bilimlerle ilişkisi, metodu, iktisadî gelişme<br />
merhaleleri ile Türk iktisat tarihi hakkında bilgiler<br />
<strong>ve</strong>rilmektedir. Osmanlı öncesi iktisat tarihinin ele<br />
alındığı birinci cilt dört bölümden oluşmaktadır.<br />
Birinci bölümde Türk iktisat tarihinin temelleri <strong>ve</strong><br />
dönemleri başlığı altında ilk çağlardan XI. yüzyıla<br />
kadar Anadolu’nun iktisadî durumu, İslâm öncesi<br />
dönemde Türklerde iktisadî hayat, İslâm ekonomisinin<br />
tarihî gelişimi <strong>ve</strong> sistemi üzerinde durulmuştur.<br />
Selçuklu ekonomisinin esaslarının ele alındığı<br />
ikinci bölümde Oğuzların göçleri, Anadolu Selçuklularının<br />
siyasî durumu, nüfus <strong>ve</strong> iskân, göçebeler, köy<br />
<strong>ve</strong> şehir toplulukları hakkında değerlendirmelere<br />
yer <strong>ve</strong>rilmiştir. Üçüncü bölüm malî yapı <strong>ve</strong> iktisadî<br />
refah konusuna ayrılmış olup, burada Selçuklular<br />
döneminde merkez maliyesi, ikta <strong>ve</strong> vakıf sistemden<br />
söz edilmiştir. Dördüncü bölümde üretim <strong>ve</strong> ticaret<br />
başlığı altında tarım, hayvancılık, sanayi, madencilik,<br />
Ahilik, para fiyat durumu ile ticarî faaliyetler<br />
üzerinde durulmuştur.<br />
Osmanlı Ekonomisi ismini taşıyan ikinci cilt, sekiz<br />
bölümden oluşmaktadır. Osmanlı ekonomisinin zihniyet<br />
temelleri bahsinin işlendiği girişi takiben birinci<br />
bölümde sosyal yapı başlığı altında nüfus, sosyal<br />
tabaka, aile sistemi, iskân, şehir <strong>ve</strong> köy hayatı ile konar-göçerler<br />
hakkında bilgiler <strong>ve</strong>rilmiştir. Malî yapının<br />
incelendiği ikinci bölümde malî yapının tespiti,<br />
merkez maliyesi, merkez hazine hesapları <strong>ve</strong> bütçe<br />
gelirleri gibi konular üzerinde durulmuştur. Üçüncü<br />
bölümde timar <strong>ve</strong> vakıf sistemleri hakkında değerlendirmeler<br />
yapılmıştır. Üretim yapısı konusunun<br />
işlendiği dördüncü bölümde zirai üretim, hayvancılık,<br />
deri, dokuma <strong>ve</strong> maden sanayiine dair açıklamalara<br />
yer <strong>ve</strong>rilmiştir. Beşinci bölüm ulaşım <strong>ve</strong> ticaret<br />
sistemi bahsine ayrılmış olup, burada deniz <strong>ve</strong> nehir<br />
ulaşımı, karayolu taşımacılığı, derbentlerin fonksiyonu,<br />
menzil teşkilatı, piyasalar, üretim <strong>ve</strong> arzın<br />
düzenlenmesi, tekelciliğe karşı alınan tedbirler, dış<br />
<strong>ve</strong> transit ticaret, ayrıca gümrük sisteminden bahsedilmiştir.<br />
Para <strong>ve</strong> finansman sisteminin incelendiği<br />
altıncı bölümde monometalizm (1326-1479); ticarî<br />
gelişme <strong>ve</strong> bimetalizm (1479-1565); fiyat artışları,<br />
para tashihleri (1600-1685); Osmanlı paralarına<br />
dönüş (1685-1750); geçiş (1750-1840); temsilî paraya<br />
geçiş (1840-1923) dönemleri ile finans <strong>ve</strong> kredi<br />
konuları üzerinde durulmuştur. Yedinci bölümde<br />
esnaf birlikleri <strong>ve</strong> narh sistemi hususu ele alınarak<br />
Osmanlı esnaf teşkilatının yapısı, işleyişi; fiyat yapısı<br />
<strong>ve</strong> fiyat tespiti/narh koyma hakkında değerlendirmelerde<br />
bulunulmuştur. Son bölümde ise çalışma <strong>ve</strong><br />
ücret sistemi ile sosyal gü<strong>ve</strong>nlik sistemi hususlarına<br />
dair bilgilere yer <strong>ve</strong>rilmiştir.<br />
İsmail ÇİFTCİOĞLU<br />
TÜRK-İSLÂM<br />
MEDENİYETİNDE AHİLİK<br />
KÜLTÜRÜ VE<br />
FÜTÜVVETNÂMELER<br />
Cemal Anadol tarafından yazılan kitap (Ankara<br />
2001), Ahilik Kültürü Araştırma Yarışması’nda<br />
ikinciliğe layık görülmüştür. 130 sayfadan oluşan<br />
eserde önce İslâm’da Fütüv<strong>ve</strong>tin gayesi, Fütüv<strong>ve</strong>t<br />
teşkilâtının doğuşu, tarihî gelişimi <strong>ve</strong> XIII. yüzyılda<br />
Anadolu’da Ahiliğin kuruluşuna nasıl zemin<br />
hazırladığına ilişkin bilgiler <strong>ve</strong>rilmiştir. Müteakiben<br />
Ahiliğin Anadolu’da sadece esnaf teşkilatını<br />
<strong>ve</strong>ya zümrelerini değil, toplumun bütün kesimlerini<br />
içine alarak Türk sosyal hayatında önemli bir<br />
yerinin bulunduğuna dikkat çekilmiştir. Buna ila<strong>ve</strong>ten<br />
fütüv<strong>ve</strong>tnâmelerden yola çıkılarak Ahiliğin,<br />
meslekî <strong>ve</strong> toplumsal hayata dair bazı uygulamalarından<br />
bahsedilmiş <strong>ve</strong> bu kurumun Anadolu’nun<br />
Türkleşmesi <strong>ve</strong> İslamlaşmasına yaptığı katkılara<br />
vurgu yapılmıştır.<br />
İsmail ÇİFTCİOĞLU<br />
TÜRK KÜLTÜRÜ AHİLİK<br />
Galip Demir tarafından kaleme alınan bu eserde<br />
(İstanbul 1998) Ahiliğin tesisi, Anadolu Selçuklu<br />
Devleti’nde <strong>ve</strong> Osmanlı Devleti’nin kuruluşunda<br />
Ahilerin rolü, Türk <strong>ve</strong> İslâm kültürünün Ahiliğe<br />
etkileri, Ahi Birlikleri, Ahiliğin kaynakları, Ahilik<br />
<strong>ve</strong> demokrasi, Ahilik <strong>ve</strong> Atatürk konuları kısa <strong>ve</strong><br />
öz bir şekilde anlatılmıştır. Eserin sonunda 1984<br />
yılında kurulmuş olan Ahilik Araştırma <strong>ve</strong> Kültür<br />
Vakfı ile ilgili bilgiler <strong>ve</strong>rilmiştir.<br />
Aziz AYVA<br />
309