T.C Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
1WQPJ6Jax
1WQPJ6Jax
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
A h i l i k<br />
A n s i k l o p e d i s i<br />
ma hayatları, sosyal konumları <strong>ve</strong> geçim düzeyleri,<br />
meslek sahipleriyle birlikte ele alınır. Eser girişi müteakip<br />
iki bölümden meydana gelir.<br />
Giriş kısmında eserde yararlanılan şehir tarihleri, hadis<br />
kitapları, tasavvuf, ahlak <strong>ve</strong> tabakat gibi eski kaynaklar<br />
ile modern araştırmalar kısaca tanıtılır. Takiben<br />
İslamın ilk dönem ekonomik yapısını anlamak<br />
için Kur’an, Hz. Peygamber <strong>ve</strong> sahabenin mesleklere,<br />
geçim kaynaklarına, çalışma hayatına bakışlarına yer<br />
<strong>ve</strong>rilir.<br />
Eserin birinci bölümünde Emeviler dönemine ait<br />
esnaf <strong>ve</strong> meslekler on iki ana başlık altında ele alınır.<br />
<strong>Ticaret</strong>le ilgili meslek erbabı içinde hurma,<br />
sebze <strong>ve</strong> mey<strong>ve</strong> satıcıları, buğday, pirinç, köle tüccarları,<br />
sirkeci, turşucu, kantarcı, sarraf, bakkallar<br />
üzerinde durulur. Tarım, hayvancılık, ulaşım <strong>ve</strong> taşıma<br />
ile ilgili kısımda çiftçiler, çobanlar, baytarlar,<br />
hamallar, urgancılar <strong>ve</strong> denizciler anlatılır. İnşaat <strong>ve</strong><br />
yapı işlerinde mühendisler, kuyucular, kanal kazıcıları,<br />
kireççiler; yeme-içme <strong>ve</strong> giyim-tekstil sanayiinde<br />
çorbacılar, kızartmacılar, tatlıcılar, buz satıcıları;<br />
maden sanayiinde altın, gümüş süs eşyası yapanlar,<br />
toprak, taş, porselen <strong>ve</strong> cam eşyası yapımcıları, yay,<br />
ok ustaları <strong>ve</strong> zırh, kalkan ustaları; dinî <strong>ve</strong> ilmî eğitim<br />
<strong>ve</strong> toplumsal iletişimde öğretmenler, tercümanlar,<br />
hikâyeciler <strong>ve</strong> halk vaizleri, beden sağlığı, bakımı <strong>ve</strong><br />
estetiğinde güzel koku satıcıları, eczacılar, güzellik <strong>ve</strong><br />
estetik uzmanları, eğlence <strong>ve</strong> sanatta şarkıcılar, davul-zurnacılar,<br />
şairler, dansçılar, ağıtçılar, toplumun<br />
genelinde iyi karşılanmayan mesleklerde hırsızlar, dilenciler,<br />
tefeciler, kalpazanlar, büyücüler, sihirbazlar<br />
<strong>ve</strong> çeşitli meslekler adı altında hizmetçiler, gündelik<br />
işçiler, sepetçiler, avcılar, oduncular <strong>ve</strong> toplayıcılar<br />
bu bölümün dikkati çeken meslekleridir. Bu meslek<br />
grupları <strong>ve</strong> meslek erbabı, sonraki İslam devletlerinde<br />
gelişerek varlıklarını devam ettirmişlerdir. İkinci<br />
bölümde Emevilerde bazı mesleklerdeki uzmanlaşma<br />
hususuna değinilir. Müteakiben evde <strong>ve</strong> iş yerlerinde<br />
kullanılan çeşitli alet <strong>ve</strong> edevatlarla ilgili bilgiler <strong>ve</strong>rilir.<br />
Mübadele mekânları olan çarşı, pazar yerleri <strong>ve</strong><br />
buraların ticarî yönleri <strong>ve</strong> buralardaki alış <strong>ve</strong>riş usulleri<br />
canlı bir şekilde anlatılır.<br />
Eser, Hz. Peygamber zamanından başlayarak Emevilerin<br />
sonuna kadar İslam coğrafyasındaki sosyal <strong>ve</strong><br />
ekonomik yaşam, ticarî faaliyetler, meslekler <strong>ve</strong> meslek<br />
erbabları hakkında bilgiler içermesi bakımından<br />
önem taşır.<br />
İLYAS<br />
Ahilik kültüründe çulhacıların piri olarak kabul<br />
edilir. Kur’an’da adı zikredilen peygamberlerdendir.<br />
Kur’an’da, Hz. İlyas hakkında başka bir haber<br />
bulunmazken, tarih, tefsir <strong>ve</strong> kısas-ı enbiyâ<br />
kitaplarında çeşitli rivayetler yer alır. Bu rivayetlerde<br />
onun şeceresi İlyâs b. Yâsîn b. Finhas b.<br />
Ayzar b. Harun b. İmran şeklinde <strong>ve</strong>rilmektedir.<br />
İsrailiyat türü rivayetlerden hareketle ulaşılan bu<br />
kanaatlere göre İlyas peygamber, Kral Ahab <strong>ve</strong><br />
Kraliçe İzebel saltanatları döneminde yaşamıştır.<br />
KAYNAKÇA: :<br />
Taberî, Târih, I, Mısır, t.y., 461-66; İbnü’l-Esîr, el-Kâmil, Beyrut<br />
1987, I, 161; Kurtubî, el-Camî, XV, Kahire 1967, 115;<br />
Fütüv<strong>ve</strong>tname-i Ca’fer sâdık, (haz. M. Saffet Sarıkaya), İstanbul<br />
2008, s. 239; Neşet Çağatay, Bir Türk Kurumu Olan Ahîlik, Ankara<br />
1974, 180-81; Yusuf Ekinci, Ahîlik, Ankara 1991, s. 30; Ali Torun,<br />
Türk Edebiyatında Türkçe Fütüv<strong>ve</strong>tnâmeler, Ankara 1998, s.<br />
296; İsmail Yiğit, Peygamberler Tarihi, İstanbul 2004, s. 542-48;<br />
M. Asım Köksal, Peygamberler Tarihi, I, İstanbul 2005, 135-140;<br />
Ahmet Lütfi Kazancı, Peygamberler Tarihi, İstanbul 2011, s. 517-<br />
25; Ömer Faruk Harman, “İlyâs”, DİA, XXII, s. 160-62.<br />
Selami ERDOĞAN<br />
İNALCIK, HALİL<br />
(d. 7 Eylül 1916)<br />
İstanbul’da doğdu. Babası Kırım göçmenlerinden<br />
Seyit Osman Nuri Bey, annesi Ayşe Bahriye<br />
Hanım’dır. İlk tahsilini Ankara Gazi Mektebi’nde,<br />
orta öğretimini Sivas Muallim Mektebi <strong>ve</strong><br />
Ankara’da Gazi Muallim Mektebi’nde, lise eğitimini<br />
Balıkesir Necati Bey Muallim Mektebi’nde<br />
tamamladı. Yüksek tahsiline 1935’te AÜDTCF’de<br />
başladı. 1940’da mezun oldu <strong>ve</strong> aynı yıl AÜDTCF<br />
30<br />
M. Murat ÖNTUĞ
Change language