T.C Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
1WQPJ6Jax
1WQPJ6Jax
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
A h i l i k<br />
A n s i k l o p e d i s i<br />
126<br />
Hz. Muhammed (a.s.), 610 yılı Ramazan ayında<br />
ilk vahyi alarak peygamber oldu. Çevresindekileri<br />
üç yıl kadar gizlice İslam’a da<strong>ve</strong>t etti. Bu dönemde<br />
kendisine inananlar ile Erkam b. Ebü’l-Erkam’ın<br />
evinde bir araya geldi. Peygamberliğin dördüncü<br />
yılından itibaren İslam da<strong>ve</strong>tini açıktan yapmaya<br />
başladı. Yakın akrabalarını da<strong>ve</strong>tle işe başladı.<br />
Ancak beklediği karşılığı pek bulamadı. Ashabının<br />
maruz kaldığı zulüm <strong>ve</strong> işkenceleri engelleyemeyince,<br />
bazı Müslümanların Habeşistan’a hicret<br />
etmelerine izin <strong>ve</strong>rdi (615-616).<br />
Kureyşliler, Hz. Peygamberi etkisiz hale getirmek<br />
için üç yıl süreyle Müslümanları sosyal <strong>ve</strong> ekonomik<br />
yönden boykot ettiler (616-619). Ancak o, bu<br />
sıkıntılara rağmen tebliğine devam etti. Bu arada<br />
muhtelif sebeplerle dışarıdan Mekke’ye gelenlere<br />
İslam da<strong>ve</strong>tini ulaştırmak için gayret gösterdi.<br />
Bu çerçe<strong>ve</strong>de 621-622 yıllarında Medine halkıyla<br />
çeşitli görüşmeler yaptı. Bu temaslardan sonra<br />
Müslümanlar kafileler halinde Medine’ye doğru<br />
hareket ettiler. Müşrikler ise Medine’de kendilerine<br />
karşı tehlike oluşturacağından endişe ettikleri<br />
Hz. Muhammed’i öldürmeye karar <strong>ve</strong>rdiler, ancak<br />
bütün teşebbüsleri neticesiz kaldı. Hz. Peygamber<br />
<strong>ve</strong> beraberindekiler 24 Eylül 622 Cuma günü<br />
Medine’ye ulaştı. Hicret, Hz. Peygamber’in risâlet<br />
görevini daha iyi şartlarda yerine getirmesini <strong>ve</strong><br />
İslâmiyet’in yayılmasını sağladı. Resûl-i Ekrem,<br />
Medine’de Mescid-i Nebevî adını alan cami ile bitişiğinde<br />
kimsesiz Müslümanlar <strong>ve</strong> ilim tahsil etmek<br />
isteyen sahabenin barınması için “Suffe” inşa<br />
ettirdi. Hicretten hemen sonra Mekke’den göçen<br />
muhacirlerle onlara yardım eden Medineli Müslümanları<br />
(ensar) kardeş ilan etti. Ardından Yahudi<br />
kabileleri ile henüz Müslüman olmamış Araplar<br />
<strong>ve</strong> Müslümanların barış <strong>ve</strong> gü<strong>ve</strong>n içinde yaşamaları<br />
için bir şehir devleti halinde teşkilâtlanmanın<br />
şartlarını belirledi.<br />
Hz. Muhammed, Mekke döneminde inen ayetlerde<br />
özellikle sabrın tavsiye edilmesi sebebiyle kendisine<br />
<strong>ve</strong> Müslümanlara karşı düşmanlık yapan<br />
Kureyşliler’e karşılık <strong>ve</strong>rmedi. Bu arada Mekke<br />
müşriklerinin can damarını teşkil eden Suriye<br />
ile kervan bağlantısına engel olmak için Kızıldeniz<br />
sahiline kadar uzanan bölgeye bazı seferler<br />
düzenledi. Bunlardan birinde kervanı korumak<br />
amacıyla Mekke’den hareket eden müşrik ordusuyla<br />
karşılaştı. Bedir’de yapılan savaş, Müslüman<br />
ordusunun kesin galibiyeti ile sonuçlandı<br />
(624). Bu başarı Müslümanların itibarını arttırdı.<br />
Hz. Peygamber’in Yahudilere karşı hoşgörüsüne<br />
rağmen, Medine’deki Benî Kaynuka Yahudileri<br />
Müslümanların Bedir’deki başarısını kıskanıp,<br />
Medine sözleşmesine aykırı olarak taşkınlık yapınca<br />
Medine’den çıkarıldılar. Bedir’de ağır bir<br />
yenilgiye uğrayan Kureyşliler ise bir yıl sonra<br />
Medine’ye doğru yürüdüler. Uhud’da yapılan savaşta<br />
Müslümanlar başlangıçta Kureyşliler’i çekilmeye<br />
mecbur ettiyse de Resûlullah’ın stratejik<br />
önem taşıyan bir tepeye yerleştirdiği okçuların<br />
talimata uymayarak burayı terk etmeleri üzerine<br />
müşrikler arkadan saldırıp savaşın seyrini değiştirdiler<br />
(625). Bu savaşta Mekke müşriklerini<br />
Müslümanlara karşı tahrik eden, Medine sözleşmesine<br />
uymayan <strong>ve</strong> Hz. Peygamber’e suikast<br />
düzenleyen Benî Nadîr Yahudileri Medine’den<br />
çıkarıldı. Mekke müşrikleri, 627 yılında müşrikler<br />
<strong>ve</strong> bazı Yahudi kabilelerinin desteğiyle<br />
Medine’ye karşı son kez saldırıp şehri kuşattılar.<br />
Resûlullah, Selmân-ı Fârisî’nin tavsiyesine uyarak<br />
Medine’nin saldırıya açık kuzey kısmında<br />
hendekler kazdırdı. “Hendek Gaz<strong>ve</strong>si” denilen<br />
bu savaş esnasında bazı çatışmalar olmuşsa da,<br />
müttefik güçler bir sonuç alamadan ayrıldılar. Bu<br />
arada Medine sözleşmesine aykırı olarak Hendek<br />
Savaşı’nda Müslümanları arkadan vurmaya kalkan<br />
<strong>ve</strong> müşriklere yardımcı olan Benî Kureyza<br />
Yahudileri de kuşatmanın hemen ardından cezalandırıldılar.<br />
Mekke’yi özleyen <strong>ve</strong> Kâbe’yi ziyaret<br />
etmek isteyen Hz. Peygamber ise Zilkade 6 (Mart<br />
628) tarihinde umre yapmak amacıyla 1500 kadar<br />
ashabıyla Mekke’ye hareket etti. Şehre yaklaşınca<br />
Kureyş müşrikleri tarafından Hudeybiye’de<br />
durduruldu. Yapılan müzakereler sonucunda<br />
on yıllığına bir antlaşma imzalandı. İlk bakışta<br />
müslümanların aleyhine görünen bu antlaşma,<br />
o güne kadar Müslümanları muhatap saymayan<br />
Kureyşlilerin, Müslümanları kendileriyle<br />
denk kabul etmelerini sağladığı gibi, İslâmiyet’in<br />
Arap yarımadasında hızla yayılmasına da zemin<br />
hazırladı. Resûl-i Ekrem ise bir yıl sonra<br />
Mekke’ye gidip ashabıyla birlikte umresini kaza<br />
etti. Hudeybiye’den döndükten sonra Bizans <strong>ve</strong><br />
Sâsânî imparatorları başta olmak üzere, civar<br />
ülke yöneticilerine <strong>ve</strong> kabile reislerine elçiler <strong>ve</strong><br />
İslâm’a da<strong>ve</strong>t mektupları gönderdi. Bu arada<br />
Hayber’deki Benî Nadîrlilerin, buradaki diğer<br />
Yahudi kabileleriyle birlikte Medine’ye karşı düşmanlık<br />
yapmaları <strong>ve</strong> Mekkeli müşriklerin yanı<br />
sıra bazı Arap kabileleriyle de anlaşmaları üzerine<br />
1500 kişilik bir kuv<strong>ve</strong>tle Hayber üzerine yürü-
Change language