T.C Gümrük ve Ticaret Bakanlığı
1WQPJ6Jax
1WQPJ6Jax
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
A h i l i k<br />
A n s i k l o p e d i s i<br />
Evren Vakıfnâmesi, Şecerename-i Ahi Evren, Ahi<br />
Evren Menâkıbnâmesi <strong>ve</strong> benzeri eserler hakkında<br />
bilgilere yer <strong>ve</strong>rilmektedir.<br />
Eserin başında Ahilik kurumunun teşkil edilmesinin<br />
temel nedenleri hakkında bilgi <strong>ve</strong>rilir. Daha<br />
sonra Ahilik <strong>ve</strong> Fütüv<strong>ve</strong>t kavramlarının tanımı<br />
yapılır <strong>ve</strong> Ahilik teşkilatı ile ilgili genel açıklamalarda<br />
bulunulur. Bunu takiben kimlerin Ahi<br />
olabileceği, Ahilere meslekî bilgilerin yanında<br />
ahlakî normların nasıl kazandırılacağı hakkında<br />
bilgiler yer alır. Bununla birlikte eserde Ahi teşkilatındaki<br />
sosyal sınıflardan bahsedilir <strong>ve</strong> Ahi<br />
teşkilatında toplam dokuz sosyal grubun olduğu<br />
belirtilir. Ahi teşkilatının tarihi ile ilgili bilgilere<br />
de bu eserde yer <strong>ve</strong>rilir. Anadolu’da Beylikler<br />
döneminde Ankara’nın Ahiler tarafından yönetilmesi<br />
<strong>ve</strong> Ahilerin daha sonraki dönemlerde de yönetime<br />
yardımcı oldukları bilgisi eserde yer alır.<br />
Eserde ayrıca Ahiliğin kurucusu olarak kabul<br />
edilen Ahi Evran’dan kısaca bahsedilir. Akabinde<br />
Ahi teşkilatının Türklerin göçebe hayattan yerleşik<br />
hayata geçişlerindeki etkisinden, yabancıların<br />
elinde olan sanat <strong>ve</strong> ticaret ile Türklerin de<br />
uğraşmaya başlamasına <strong>ve</strong> ekonomiye olan katkılarından<br />
bahsedilir. Kitapta Ahi tekkesinde eğitim<br />
alanlara kazandırılan temel esaslara da yer<br />
<strong>ve</strong>rilir. Buna ek olarak köylerde kurulan misafir<br />
odalarından <strong>ve</strong> misafirlere sunulan hizmetler<br />
hakkında bilgi yer alır. Bu açıklamalardan sonra<br />
yaren odalarının nasıl inşa edilip hangi amaçlarla<br />
kullanıldığı konusuna değinilir.<br />
Eserin son kısmında Türk iktisadî hayatının temel<br />
kurumlarından olan Ahi teşkilatının başlıca<br />
özelliklerinden ayrıntılarıyla bahsedilir. Ayrıca<br />
Ahilerin kıyafetleri, yeni üyelerin katılım törenleri,<br />
Ahi teşkilatının ekonomik destek sistemi <strong>ve</strong><br />
bu sistemin işleyişi ile Ahilerin yardım faaliyetlerine<br />
yer <strong>ve</strong>rilir. Son olarak Ahi teşkilatının topluma<br />
hangi değerleri kazandırdığına dair değerlendirmeler<br />
yapılır.<br />
Ali TEMİZEL<br />
Emin KILIÇ<br />
THE COMBINATION OF ARTS<br />
AND MORAL VALUES:<br />
THE TURKISH AHI<br />
INSTITUTION<br />
Neşet Çağatay tarafından hazırlanan eser, Fırat<br />
Asya tarafından İngilizceye tercüme edilmiş <strong>ve</strong><br />
1992 yılında yayımlanmıştır. Ahi teşkilatı ile ilgili<br />
genel bilgilerin <strong>ve</strong>rildiği eser, 32 sayfadır.<br />
THE DEVELOPMENT AND THE<br />
STRUCTURE OF THE TURKISH<br />
FUTUWWA GUILDS<br />
D. Breebaart, Türkçe’ye “Türk Fütüv<strong>ve</strong> Loncalarının<br />
Yapısı <strong>ve</strong> Gelişimi” adı ile tercüme edilebilecek<br />
olan bu çalışmayı, Princeton Üni<strong>ve</strong>rsitesi<br />
Oriental çalışmaları bölümünde Eylül 1961 tarihinde<br />
Doktora tezi olarak hazırlamıştır. Mezkur<br />
kişinin Doktora danışmanı Prof. Dr. L. V. Thomas<br />
olup, Farsça metinlerin tercümesinde M.<br />
Dickson, genel olarak fütüv<strong>ve</strong>tnâmeler ile ilgili de<br />
Taeschner <strong>ve</strong> Gölpınarlı önerilerde bulunmuştur.<br />
Tez, önsöz <strong>ve</strong> giriş hariç iki ana bölümden oluşur.<br />
Birinci bölümde Arap kabile toplumundan<br />
sûfîlerin etik sistemlerinde yeniden şekillenen<br />
bir gurup olarak sosyal kompleksin bir değeri<br />
gibi fütüv<strong>ve</strong> kurumunun şekillenme süreci incelenir.<br />
İkinci bölümde Ahî-fityân dairesi içinde<br />
Fütüv<strong>ve</strong>nin gelişimi, Türk loncalarının etik idealleri<br />
<strong>ve</strong> yapılarında fütüv<strong>ve</strong> geleneğinin sürekliliği<br />
ele alınır. Kronikler <strong>ve</strong> erken dönem Sûfî edebi<br />
metinleri fütüv<strong>ve</strong> kurumunun erken dönemini<br />
aydınlatmak için temel kaynaklardır. Öyle ki bu<br />
çalışmanın temel kaynağı da “ Fütüv<strong>ve</strong>t-nâme-i<br />
Kebir” adlı eser olup bu çalışma 1524 yılında<br />
Seyyid Mehmed ibn Alâeddin el- Hüseyni er-<br />
Rızavi tarafından tamamlanmıştır. Çalışmanın<br />
diğer alt başlıkları şu şekildedir:<br />
Sûfîler Arasında Fütüv<strong>ve</strong>’nin Gelişimi, IX. <strong>ve</strong> XII.<br />
Yüzyıl Arasında Sivil Oluşumlar <strong>ve</strong> Fütüv<strong>ve</strong> Guruplar,<br />
Halife en-Nâsır-Lidînillâh <strong>ve</strong> Onun Fütüv<strong>ve</strong><br />
Reformları, XIII. Asrın Fütüv<strong>ve</strong> Edebi Kaynakları,<br />
XIII. <strong>ve</strong> XV. Anadolusunda Ahî-Fityân, Türk<br />
Fütüv<strong>ve</strong> Loncalarının Yönetim, Ritüel <strong>ve</strong> Etik<br />
İdealleri.<br />
Sonuç olarak temel idealler, değerler <strong>ve</strong> törenler,<br />
fütüv<strong>ve</strong> geleneğini oluşturur. Bunlar bütün fütüv<strong>ve</strong><br />
kaynaklarında bulunur. Erken dönem fütüv<strong>ve</strong><br />
eserleri, sûfî dairesinde sûfî-fütüv<strong>ve</strong>t ideallerinin<br />
<strong>ve</strong> değerlerinin geliştiği <strong>ve</strong> daha sonra klasik formatına<br />
büründüğünü açıklar. Sûfî için merkezi<br />
fütüv<strong>ve</strong> ideali, bencilliği ortadan kaldıran dav-<br />
297
Change language