T.C Gümrük ve Ticaret Bakanlığı

Recommendations

Info

A h i l i k A n s i k l o p e d i s i 362 da verilen cezalara da dikkat çekilmiştir. Esnafın alıp-satacağı malların fiyatının belirlenmesi yani narh meselesi ile esnafın düzenini sağlama amaçlarına yönelik kefil bulma ve taahhüt konuları ise ayrıca ele alınmıştır. İkinci bölümde Safevîler öncesi İran’ın genel siyasî, ekonomik ve sosyal vaziyeti çerçevesinde esnafın yeri, ardından Safevîler döneminde başlayan yeni siyasî ve sosyal atmosferin esnaf üzerindeki etkileri, esnaf-devlet ve esnaf-medrese münasebetleri, esnaf isyanları, esnafa uygulanan cezalar ve esnafın genel vaziyeti konuları işlenmiştir. Bu bölümün son kısmında o dönemde mevcut esnaf gurupları ile Isfahan ve diğer şehirlerdeki esnaf hususunda değerlendirmeler de yapılmıştır. Saim SAVAŞ XVII. YÜZYILDA MANİSA’DA ZİRAAT, TİCARET VE ESNAF ÖRGÜTLERİ Mustafa Çağatay Uluçay tarafından (İstanbul 1942) kaleme alındı. XVII. yüzyılda Manisa’da yetişen ürünler, ziraat, esnaf, meslek kolları, ticaret ve esnaf teşkilatını oluşturan unsurlara yer verir. Manisa Şer‘iyye Sicilleri temel alınarak hazırlanan eser, dört kısımdan meydana gelir. Ekler kısmında ticaret, şehir hayatı, esnaf, esnaf yöneticileri ve narh listelerine ait 99 sicil vesikasının transkripsiyonları ile şehre ait resim ve planlar vardır. Birinci kısımda Manisa şehrinin tarihçesi, idarî durumu, çarşıları, pazarları ve ticarî hayatına; ikinci kısımda Manisa yöresinde ziraat, yetişen ürünler, toprak ve coğrafyasına; üçüncü kısımda Osmanlı esnaf teşkilatı, bu teşkilat içinde yer alan Ahi Baba, şeyh, kethüda, yiğitbaşı ve ustabaşı gibi esnaftan sorumlu görevliler ve görevlere yer verilmiştir. Eserin ilk kısmında Manisa’nın tarihi, yönetimi ve şehir halkı üzerinde durulur. Arkasından şehirde esnaf gruplarının bulunduğu çarşı ve pazarların denetlenmesi, güvenliğin sağlanması ve ticarî hayatın canlılığına dikkat çekilir. Esnafların kendi arasında ve devletle olan ilişkileri bağlamında yaşadıkları sorunlara değinilir. Müteakiben XVIII. yüzyıla ait narh listelerine yer verilir. İkinci kısımda Manisa’da ziraatın ana unsurunu oluşturan hububat ekimine değinilir. Yine arşiv belgelerinden yola çıkılarak pamuk, susam, kök boya, pirinç, tütün, üzüm, incir, zeytin, armut ve kiraz gibi bölgede yoğun olarak yetiştirilen ve ihraç edilen ürünler anlatılır. Tarımsal üretime zarar veren böcek ve çekirge istilalarına karşı alınması gereken tedbirlere yer verilir. Üçüncü kısımda Manisa’da esnaflar ve onlardan toplanan avarız vergisi ele alınır. Takiben Manisa’da çulhacı, kasap, tabak, kavaf, saraç, mutaf, boyacı ve sabuncu esnafı tanıtılır. Dördüncü kısımda Osmanlı esnaf teşkilatının genel yapısı ve bu teşkilatın özellikleri üzerinde durulur. Takiben Manisa esnaf yöneticileri ve esnaf merasim törenlerini düzenleyenler arasında bulunan Ahi Baba, Şeyh, Kethüda, Yiğitbaşı, Nakip ve Ehl-i Hibre’nin görevlerinden bahsedilir. Eser, Manisa’da Osmanlı dönemindeki üretim, ticaret, ziraat, esnaflar, esnaf temsilcileri ve bunlar arasındaki ilişkileri belirtmesi bakımından önemlidir. M. Murat ÖNTUĞ XVIII. YÜZYILIN İKİNCİ YARISINDA OSMANLI ESNAFI (İSTANBUL VE BURSA ÖRNEKLERİ) Miyase Koyuncu tarafından, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalında (2008 yılında) doktora tezi olarak hazırlanmıştır. Koyuncu burada XVIII. yüzyılın ikinci yarısında farklı iki şehirde (İstanbul ve Bursa) Osmanlı esnafının dönemin sosyal ve ekonomik olayları karşısında takındığı tutumu; farklı üretim faaliyetlerinin yoğunlaştığı bu iki şehirde esnaf teşkilat yapısı, devletle ilişkileri, esnafın Avrupalı tacirlerin artan faaliyetleri karşısındaki durumları, savaş ve toprak kayıplarıyla birlikte günden güne artan vergi yükümlülükleri, ellerindeki sermayenin mikdar ve nitelikleri gibi konuları ele alınmıştır. Makro ölçekte arka plana XVIII. yüzyıl Osmanlı Devleti sosyal ve ekonomik hayat konularak mikro planda İstanbul ve Bursa’da faaliyet gösteren şehirli üretici kesimin
A h i l i k A n s i k l o p e d i s i faaliyetleri üzerinde durulmuştur. Görülen manzara Osmanlı loncalarının çok genel ifadeler kullanılarak tanımlanmak yerine dönem ve mekânı dikkate alarak incelenmesi gerektiğidir. Şehirlerin kendine has karakterleri ve yoğunlaştıkları üretim faaliyetleri esnaf loncalarının yapılarını ve esnafın tutum ve davranışlarını etkileyici faktörler olduğunu tespit etmiştir. Osmanlı esnafıyla ilgili yalnız İstanbul odaklı bakışın yanlış olacağını belirtmekle beraber Osmanlı Devleti’nin esnafla ilgili icraatlarına dair en iyi örneği İstanbul esnafının vereceğinin altını çizer. Bu yüzden çalışmasında payitaht İstanbul, “Osmanlı esnafı”nı daha doğru tanıyabilmek açısından Bursa örneğiyle birlikte verilmiştir. Tezin ilk bölümü Esnaf-Ahilik ilişkisine ayrılırken Osmanlı esnafının kökenlerinin Ahiliğe dayandığı yönündeki görüşler gerekçeleriyle birlikte sunulmuştur. Ahiliğin Anadolu’da gelişim sürecine kısaca değinilmiş ve asıl XVIII. yüzyılın ikinci yarısında Osmanlı esnafı için Ahiliğin ve onunla bütünleşen ritüellerin anlamları sorgulanmıştır. İkinci bölüm daha ziyade esnaf teşkilat yapısını incelemeye yönelik olarak hazırlanmıştır. Esnafın teşkilat iç yapısındaki hiyerarşik düzen ve disiplinin yanı sıra toplum nezdindeki konumu, devlet görevlisi olarak dışarıdan esnafın idarecisi konumunda olan kimseler ve vazifeleri üzerinde durulmuştur. Esnaf lonca iç düzeninden bahsederken usta-kalfa-çırak ilişkileri, sorunları ve mevcut belgelerin el verdiği sürece bu kimselerin maddi varlıklarına mercek tutulmuştur. Üçüncü bölümde XVIII. yüzyılın ikinci yarısı itibarıyla esnafın içinde bulunduğu ekonomik şartlar incelenmiştir. Bu bölümde Avrupalı tüccarların faaliyetleri, paranın geçirdiği evrim ve bunun esnafa yansıması ile birlikte Osmanlı Devleti’nin en önemli fiyat denetim mekanizması olan narha yer verilmiştir. Tüm bunlar, esnaf için ne anlam ifade ettiği üzerinde durularak incelenmiştir. Dördüncü bölümde ise devlet- esnaf ilişkileri, devletin iktisada yönelik politikaları çerçevesinde ele alınmıştır. İaşecilik, nüfus artışı ve fiskalizmin esnafın dünyasındaki yansımaları belgelerden takip edilerek verilmiştir. Beşinci bölüm iki farklı şehirdeki esnafın üretim faaliyetleriyle doğru orantılı olarak sermayeyi algılayışlarındaki daha doğrusu kullanışlarındaki farklılığı göstermesi açısından önem taşımaktadır. Vakıflar çatısı altında incelenen bu bölümde İstanbul esnafının gayrimenkul Bursa esnafının ise para vakıflarıyla yoğunlaşan ilişkileri üretim faaliyetleriyle bağlantılar kurularak ele alınmıştır. H.Mustafa ERAVCI 363
Page 3:
Sahibi T.C. Gümrük ve Ticaret Bak
Page 6 and 7:
BAKAN Nurettin CANİKLİ BAKAN YARD
Page 11 and 12:
kısaltmalar AKÜ : Afyon Kocatepe
Page 14 and 15:
A h i l i k A n s i k l o p e d i s
Page 16 and 17:
Page 18 and 19:
Page 20 and 21:
Page 22 and 23:
Page 24 and 25:
Page 26 and 27:
Page 28 and 29:
Page 30 and 31:
Page 32 and 33:
Page 34 and 35:
Page 36 and 37:
Page 38:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 86 and 87:
Page 88 and 89:
Page 92 and 93:
Page 94 and 95:
Page 96 and 97:
Page 98 and 99:
Page 100 and 101:
Page 102 and 103:
Page 104 and 105:
Page 106 and 107:
Page 108 and 109:
Page 110 and 111:
Page 112 and 113:
Page 114:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163:
Page 167 and 168:
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191 and 192:
Page 194 and 195:
Page 196:
Page 199 and 200:
Page 201 and 202:
Page 203:
Page 207 and 208:
Page 209 and 210:
Page 214 and 215:
Page 216 and 217:
Page 218 and 219:
Page 220 and 221:
Page 222 and 223:
Page 224 and 225:
Page 226 and 227:
Page 228 and 229:
Page 230 and 231:
Page 232 and 233:
Page 234 and 235:
Page 236 and 237:
Page 238 and 239:
Page 240 and 241:
Page 242 and 243:
Page 244 and 245:
Page 246 and 247:
Page 248 and 249:
Page 250 and 251:
Page 254 and 255:
Page 256 and 257:
Page 258 and 259:
Page 260 and 261:
Page 262 and 263:
Page 264 and 265:
Page 266 and 267:
Page 268 and 269:
Page 270 and 271:
Page 272:
Page 275 and 276:
Page 277 and 278:
Page 279 and 280:
Page 281 and 282:
Page 283 and 284:
Page 285 and 286:
Page 287 and 288:
Page 289 and 290:
Page 291 and 292:
Page 293 and 294:
Page 295 and 296:
Page 297 and 298:
Page 299 and 300:
Page 301 and 302:
Page 303 and 304:
Page 305 and 306:
Page 307 and 308:
Page 309 and 310:
Page 311 and 312: A h i l i k A n s i k l o p e d i s
Page 326: A h i l i k A n s i k l o p e d i s
Page 359 and 360: I-X
Page 412 and 413:
Page 414 and 415:
Page 416 and 417:
Page 418 and 419:
Page 420 and 421:
Page 422 and 423:
Page 424 and 425:
Page 426 and 427:
Page 428 and 429:
Page 430 and 431:
Page 432 and 433:
Page 434 and 435:
Page 436 and 437:
Page 438:
Page 441:
show all

T.C Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ​

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

T.C Gümrük ve Ticaret Bakanlığı