12.04.2023 Views

Kupinga ya Kiprotestanti

Na ni nini itafanyika kwa haki ya mfalme ya kuwashazimisha watu kwa upanga wake kushiriki imani ambayo Kanisa linaamuru, ikidhaniwa kuwa ni imani ya kweli, kwa sababu Kanisa limeiamuru? Hii pia hulipuliwa na kupinduliwa. Kwa hivyo kanuni, iliyoko ndani ya Maandamano, inaweka udhalimu huu vumbini. Mwenyekiti wa Ponti na upanga wa mfalme hupita, na dhamiri inachukua (nafasi) yao. Lakini Maandamano haiipi dhamiri kiongozi wake mwenyewe; dhamiri sio sheria kivyake. Kama vile uhuni-uasi dhidi yake Yeye ambaye ni Bwana wake. Maandamano yatangaza kwamba Biblia ni sheria ya dhamiri, na kwamba Mwandishi wake ni Bwana wake peke yake. Kwa hivyo kuendesha mkondo wake kati ya hatari mbili tofauti, kuepuka machafuko kwa upande mmoja, na udhalimu kwa upande mwingine, Uprotestanti unakuja ukiwa umekunjua machoni pa mataifa, bendera ya uhuru wa kweli. Wote walio huru wanapaswa kukusanyika karibu na bendera hiyo. Maneno muhimu: maandamano ya Speyer, uhuru wa kidini, puritan, kanisa, Ujerumani, mila, patakatifu, mahujaji, uingereza mpya, mambo ya kale, ukristo, toba, imani peke yake, kristo peke yake, wesley, huss, waldenses, jerome, calvin, luther, wycliffe, knox, askofu.

Na ni nini itafanyika kwa haki ya mfalme ya kuwashazimisha watu kwa upanga wake kushiriki imani ambayo Kanisa linaamuru, ikidhaniwa kuwa ni imani ya kweli, kwa sababu Kanisa limeiamuru? Hii pia hulipuliwa na kupinduliwa. Kwa hivyo kanuni, iliyoko ndani ya Maandamano, inaweka udhalimu huu vumbini. Mwenyekiti wa Ponti na upanga wa mfalme hupita, na dhamiri inachukua (nafasi) yao. Lakini Maandamano haiipi dhamiri kiongozi wake mwenyewe; dhamiri sio sheria kivyake. Kama vile uhuni-uasi dhidi yake Yeye ambaye ni Bwana wake. Maandamano yatangaza kwamba Biblia ni sheria ya dhamiri, na kwamba Mwandishi wake ni Bwana wake peke yake. Kwa hivyo kuendesha mkondo wake kati ya hatari mbili tofauti, kuepuka machafuko kwa upande mmoja, na udhalimu kwa upande mwingine, Uprotestanti unakuja ukiwa umekunjua machoni pa mataifa, bendera ya uhuru wa kweli. Wote walio huru wanapaswa kukusanyika karibu na bendera hiyo.

Maneno muhimu: maandamano ya Speyer, uhuru wa kidini, puritan, kanisa, Ujerumani, mila, patakatifu, mahujaji, uingereza mpya, mambo ya kale, ukristo, toba, imani peke yake, kristo peke yake, wesley, huss, waldenses, jerome, calvin, luther, wycliffe, knox, askofu.

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Kupinga</strong> <strong>ya</strong> <strong>Kiprotestanti</strong><br />

wakati adui zake walipohakikisha kupata mawindo <strong>ya</strong>o, mkono wa Mungu ukamuhamisha<br />

mbali <strong>ya</strong>o. Katika kanisa lake huko Lutterworth, wakati alipotaka kufan<strong>ya</strong> ibada <strong>ya</strong> meza <strong>ya</strong><br />

Bwana, akaanguka na kupinga kupooza communion), anakauka viungo, na kwa wakati mfupi<br />

akakata roho <strong>ya</strong>ke.<br />

Mpinga Mbiu wa Wakati wa Sasa<br />

Mungu alitia neno la ukweli katika kinywa cha Wycliffe. Maisha <strong>ya</strong>ke <strong>ya</strong>lilindwa na kazi<br />

zake zikazidishwa hata msingi ukawekwa kwa ajili <strong>ya</strong> Matengenezo (Reformation).<br />

Hapakuwa mtu aliyekwenda mbele <strong>ya</strong> Wycliffe ambaye kwa kazi <strong>ya</strong>ke aliweza kutengeneza<br />

utaratibu wake wa matengenezo. Alikuwa mpinga mbiuwa wakati wa sasa. Bali katika ukweli<br />

ambayo alioonyesha, kulikuwa umoja na ukamilifu ambao watengenezaji waliofuata<br />

hawakuzidisha, na ambao wengine hawakuufikia. Mjengo ulikuwa imara na wa kweli, hata<br />

hapakuwa na mahitaji <strong>ya</strong> kugeuzwa na wale waliokuja baada <strong>ya</strong>ke.<br />

Kazi kubwa ambayo Wycliffe alianzisha ni kufungua mataifa <strong>ya</strong>liyofungwa na Roma<br />

wakati mrefu iliyokuwa na msingi wake katika Biblia. Hapa ndipo chemchemi <strong>ya</strong> kijito cha<br />

mibaraka kilicho tiririka tokea zamani za miaka tangu karne <strong>ya</strong> kumi na ine. Aliye fundishwa<br />

kuona Roma kama utawala usiekuwa na kosa na kukubali heshima isiyokuwa na swali kwa<br />

heshima <strong>ya</strong> mafundisho na desturi za miaka elfu, Wycliffe akageukia mbali na mambo ha<strong>ya</strong><br />

yote ili kusikiliza Neno Takatifu la Mungu. Badala <strong>ya</strong> kanisa inayosema kwa njia <strong>ya</strong> Papa,<br />

alitangaza mamlaka moja tu <strong>ya</strong> kweli kuwa sauti <strong>ya</strong> Mungu inayosema kwa njia <strong>ya</strong> Neno lake.<br />

Na alifundisha kwamba Roho Mtakatifu ndiyo mtafsiri wake pekee.<br />

Wycliffe alikuwa mmoja wapo wa Watengenezaji wakubwa. Alikuwa sawa sawa na<br />

wachache waliokuja nyuma <strong>ya</strong>ke. Usafi wa maisha, juhudi imara katika kujifunza na kazi,<br />

uaminifu daima, na upendo kama ule wa Kristo, vilikuwa tabia <strong>ya</strong> mtangulizi wa<br />

watengenezaji wa kwanza. Biblia ndiyo iliyomfan<strong>ya</strong> vile alivyokuwa. Majifunzo <strong>ya</strong> Biblia<br />

itakuza kile fikara, mawazo <strong>ya</strong> ndani, na mvuto wa roho ambao kujifunza kwengine hakuwezi.<br />

Hutoa msimamo wa kusudi, uhodari na ushujaa. Juhudi, kujifunza kwa heshima kwa<br />

Maandiko hutolea ulimwengu watu wa akili nyingi, pia na wa kanuni bora, kuliko hekima <strong>ya</strong><br />

kibinadamu.<br />

Wafuasi wa Wycliffe, walijulikana kama “Wycliffites” na “Lollards”, wakatawanyika<br />

kwa inchi zingine, wakichukua injili. Sasa kwa sababu mwongozi wao aliondolewa, wahubiri<br />

wakatumika na juhudi nyingi kuliko mbele. Matukano makubwa wakaja kusikiliza. Wengine<br />

wa cheo kikubwa, na hata bibi wa mfalme, walikuwa miongoni mwa waliogeuka. Katika<br />

pahali pengi mifano <strong>ya</strong> sanamu <strong>ya</strong> dini <strong>ya</strong> Roma iliondolewa kutoka ndani <strong>ya</strong> makanisa.<br />

Lakini mateso makali <strong>ya</strong>kazukia kwa wale waliosubutu kukubali Biblia kama kiongozi<br />

chao. Kwa mara <strong>ya</strong> kwanza katika historia <strong>ya</strong> inchi <strong>ya</strong> Uingereza amri <strong>ya</strong> kifocha wafia<br />

upinzani wa kufungia watu wa dini kiliamriwa juu <strong>ya</strong> wanafunzi wa injili. Kifo ao mateso <strong>ya</strong><br />

wafia dini ikafuatana na kufuatana. Wakawindwa kama adui za kanisa na wasaliti wa nchi,<br />

34

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!