12.04.2023 Views

Kupinga ya Kiprotestanti

Na ni nini itafanyika kwa haki ya mfalme ya kuwashazimisha watu kwa upanga wake kushiriki imani ambayo Kanisa linaamuru, ikidhaniwa kuwa ni imani ya kweli, kwa sababu Kanisa limeiamuru? Hii pia hulipuliwa na kupinduliwa. Kwa hivyo kanuni, iliyoko ndani ya Maandamano, inaweka udhalimu huu vumbini. Mwenyekiti wa Ponti na upanga wa mfalme hupita, na dhamiri inachukua (nafasi) yao. Lakini Maandamano haiipi dhamiri kiongozi wake mwenyewe; dhamiri sio sheria kivyake. Kama vile uhuni-uasi dhidi yake Yeye ambaye ni Bwana wake. Maandamano yatangaza kwamba Biblia ni sheria ya dhamiri, na kwamba Mwandishi wake ni Bwana wake peke yake. Kwa hivyo kuendesha mkondo wake kati ya hatari mbili tofauti, kuepuka machafuko kwa upande mmoja, na udhalimu kwa upande mwingine, Uprotestanti unakuja ukiwa umekunjua machoni pa mataifa, bendera ya uhuru wa kweli. Wote walio huru wanapaswa kukusanyika karibu na bendera hiyo. Maneno muhimu: maandamano ya Speyer, uhuru wa kidini, puritan, kanisa, Ujerumani, mila, patakatifu, mahujaji, uingereza mpya, mambo ya kale, ukristo, toba, imani peke yake, kristo peke yake, wesley, huss, waldenses, jerome, calvin, luther, wycliffe, knox, askofu.

Na ni nini itafanyika kwa haki ya mfalme ya kuwashazimisha watu kwa upanga wake kushiriki imani ambayo Kanisa linaamuru, ikidhaniwa kuwa ni imani ya kweli, kwa sababu Kanisa limeiamuru? Hii pia hulipuliwa na kupinduliwa. Kwa hivyo kanuni, iliyoko ndani ya Maandamano, inaweka udhalimu huu vumbini. Mwenyekiti wa Ponti na upanga wa mfalme hupita, na dhamiri inachukua (nafasi) yao. Lakini Maandamano haiipi dhamiri kiongozi wake mwenyewe; dhamiri sio sheria kivyake. Kama vile uhuni-uasi dhidi yake Yeye ambaye ni Bwana wake. Maandamano yatangaza kwamba Biblia ni sheria ya dhamiri, na kwamba Mwandishi wake ni Bwana wake peke yake. Kwa hivyo kuendesha mkondo wake kati ya hatari mbili tofauti, kuepuka machafuko kwa upande mmoja, na udhalimu kwa upande mwingine, Uprotestanti unakuja ukiwa umekunjua machoni pa mataifa, bendera ya uhuru wa kweli. Wote walio huru wanapaswa kukusanyika karibu na bendera hiyo.

Maneno muhimu: maandamano ya Speyer, uhuru wa kidini, puritan, kanisa, Ujerumani, mila, patakatifu, mahujaji, uingereza mpya, mambo ya kale, ukristo, toba, imani peke yake, kristo peke yake, wesley, huss, waldenses, jerome, calvin, luther, wycliffe, knox, askofu.

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>Kupinga</strong> <strong>ya</strong> <strong>Kiprotestanti</strong><br />

Waongozi wa Papa mwishowe wakatumia njia <strong>ya</strong> upatanisho. Mapatano likafan<strong>ya</strong> ambalo<br />

kwalo likasaliti wa Bohemia katika utawala wa Roma. Watu wa Bohemia wakataja sharti inne<br />

kwa ajili <strong>ya</strong> amani kati <strong>ya</strong>o na Roma: (1) uhuru wa kuhubiri Biblia; (2) haki <strong>ya</strong> kanisa lote<br />

katika mambo mawili hayo <strong>ya</strong> mkate na divai katika ushirika na matumizi <strong>ya</strong> lugha <strong>ya</strong> kienyeji<br />

katika ibada <strong>ya</strong> Mungu; (3) Kutenga waongozi wa dini la kikristo kwa kazi zote za kidunia na<br />

mamlaka; na, (4) wakati wa kosa, hukumu <strong>ya</strong> baraza za serkali juu <strong>ya</strong> mapadri na wasiokuwa<br />

mapadri iwe sawa sawa. Hukumu za Papa zikakubali kwamba mambo mane <strong>ya</strong>le <strong>ya</strong>kubaliwe,<br />

“lakini haki <strong>ya</strong> ku<strong>ya</strong>eleza ... inapaswa kuwa kwa baraza--katika maneno mengine, kwa Papa<br />

na kwa mfalme.” Roma ikashinda kwa unafiki na madanganyo mambo ambayo kwa njia <strong>ya</strong><br />

vita alishindwa. Kukubalia Roma uwezo wa kutafsiri maandishi <strong>ya</strong> wafuasi wa Huss, kama<br />

juu <strong>ya</strong> Biblia, iliweza kupotosha maana kwa kupendeza makusudi <strong>ya</strong>ke.<br />

Hesabu kubwa <strong>ya</strong> watu katika Bohemia, kuona kwamba jambo lile lilisaliti uhuru wao,<br />

hawakuweza kukubali mapatano. Kutopatana kukaumka, na kuletaugomvi kati <strong>ya</strong>o wenyewe.<br />

Procopius mwenye cheo akashindwa, na uhuru wa watu wa Bohemia ukakoma.<br />

Tena majeshi <strong>ya</strong> waaskari <strong>ya</strong> kigeni <strong>ya</strong>kashambulia Bohemia, na wale waliodumu kuwa<br />

waaminifu kwa injili wakawa katika hatari kwa mateso <strong>ya</strong> damu. Kwani walisimama imara.<br />

Wakakazwa kutafuta kimbilio katika mapango, wakaendelea kukusanyika kusoma Neno la<br />

Mungu na kujiunga katika ibada <strong>ya</strong>ke. Kwa njia <strong>ya</strong> wajumbe kwa siri wakatuma kwa inchi<br />

mbali mbali wakajifunza “kwamba katikati <strong>ya</strong> milima <strong>ya</strong> Alps (safu <strong>ya</strong> milima mirefu)<br />

kulikuwa kanisa la zamani, la kudumu juu <strong>ya</strong> misingi <strong>ya</strong> Maandiko, na kukataa maovu <strong>ya</strong><br />

ibada <strong>ya</strong> sanamu <strong>ya</strong> Roma.” Kwa furaha kubwa, uhusiano wa kuandikiana ukawa kati <strong>ya</strong>o na<br />

Wakristo wa Waendense furaha kubwa, (Vaudois). Msimamo imara wa injili, watu wa<br />

Bohemia wakangoja usiku kucha wa mateso <strong>ya</strong>o, katika saa <strong>ya</strong> giza kuu hata wakageuza<br />

macho <strong>ya</strong>o kwa upeo kama watu wanaokesha hata asubui.<br />

45

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!