Zoran Sulejmanov i Dejan Sulejmanov - Kricicnoprocesno pravo (p.568)

104
II. NA^ELA NA KRIVI^NIOT SUD
Vr{eweto na sudskata funkcija e slo`ena i odgovorna rabota
ne samo poradi toa {to zakonot mu dava mo`nost na sudijata da gi re-
{ava predmetite vo opredeleni granici spored svojata ocenka i okolnostite
na slu~ajot, tuku i ottamu {to tolkuvaweto na zakonot e te-
{ka zada~a, so ogled na toa {to nema takov zakonski tekst {to bi mo-
`el avtomatski da se primeni. Sepak, sudskata funkcija se vr{i vrz
osnova na edinstveni na~ela, koi najglobalno, mo`at da se pomestat vo
dve osnovni grupi: 1. na~ela koi se odnesuvaat na organizacijata na
vr{eweto na sudskata funkcija i 2. na~ela koi se odnesuvaat na materijalniot
vid na sudskata funkcija i koi se povrzani so izvesni individualni
i kolektivni prava.
1. NA^ELA KOI SE ODNESUVAAT NA ORGANIZACIJATA NA
VR[EWETO NA SUDSKATA FUNKCIJA
1.1. Sudovite se osnovaat so zakon
Vidovite, nadle`nosta, osnovaweto, ukinuvaweto, organizacijata
i sostavot na sudovite, kako i postapkata pred niv se ureduvaat so
zakon, {to se donesuva so dvotretisko mnozinstvo glasovi od vkupniot
broj pratenici (Amandman XXV st. 4 od Ustavot).
1.2. Nezavisnost i samostojnost na sudskata funkcija
So ova na~elo se izrazuva stroga funkcionalna nezavisnost na
sudovite od drugite dr`avni organi. Spored Amandman XXV st. 2 od
Ustavot sudovite se samostojni i nezavisni, a spored ~l. 4. st. 1 ZKP
liceto obvineto za krivi~no delo ima pravo na sudewe pred nadle`en,
nezavisen i nepristrasen sud ustanoven so zakon.
Ova na~elo zna~i garancija za objektivno, nepristrasno i sovesno
vr{ewe na sudiskata funkcija koja mora da bide imuna od vlijanieto
na poedinci ili institucii. Smislata na ova na~elo e deka vo
ostvaruvaweto na svojata funkcijata sudiite se slobodni od upatstvata
i kakvi i da e vlijanija na drugite dr`avni organi, politi~ki partii,
strankite vo postapkata, stredstvata na masovna komunikacija i
voop{to od javnoto mislewe i deka vo odlu~uvaweto se podlo`eni edinstveno
na avtoritetot na zakonot. Ova na~elo kako plod na dolgotrajni
zalo`bi na razni me|unarodni zdru`enija, tela i instituci 86 denes
86
Vo ovaa smila treba da se spomne: Me|unarodnata advokatska unija
(International Bar Association) koja na tri od svoite konferencii (Lisabon,
1982, Erusalim, 1982 i Wu Delhi, 1982) izraboti i usvoi "Kodeks na minimalni
standardi na sudska nezvisnost" (Code of Minimum Standards of Judical