Zoran Sulejmanov i Dejan Sulejmanov - Kricicnoprocesno pravo (p.568)

3.9. Na~elo na za{tita na li~nata sloboda
Na~eloto na za{tita na li~nata sloboda se sostoi vo baraweto
sudijata da se odnesuva restriktivno pri donesuvaweto na odluki koi
se odnesuvaat na merkite so koi se ograni~uva slobodata na poedinecot.
3.10. Na~elo beneficium cohaesionis
Na~eloto beneficium cohaesionis (blagodet na spojuvaweto) e pravilo
spored koe pod opredeleni uslovi se pro{iruva dejstvoto na pravnoto
sredstvo izjaveno od strana na obvinetiot i vrz ostanatite soobvineti
koi ne go izjavile toa pravno sredstvo. Ulovite za pro{iruvaweto
na takvoto dejstvo se po povod upotrebenoto pravno sredstvo da
e donesena odluka od strana na sudot vo korist na obvinetiot i istite
pri~ini vrz koi se zasnova taa odluka da postojat kaj soobvinetite.
Celta na ova pravilo e da ne se postapuva razli~no samo od formalni
pri~ini so obvinetite ~ija procesna situacija e ednakva, vo ist
krivi~nopraven predmet i vo ista krivi~na postapka. Soglasno ova na-
~elo, koga od pove}e obvineti opfateni so edna odluka samo eden, ili
nekoi od niv, podnele pravno sredstvo (prigovor protiv obvinitelen
akt, redoven ili vonreden praven lek) protiv taa odluka, a pri~inite
poradi koi sudot na{ol deka odlukata vo korist na toj e vo korist za
drugite obvineti, }e zeme ex officio deka pravnoto sredstvo e podneseno
i vo korist na toj, odnosno drugite obvineti (~l. 266 ZKP).
3.11. Na~elo na zabrana na reformatio in peius
Zabranata reformatio in peius pretstavuva garancija na obvinetiot
deka nema da bide donesena nepovolna odluka, ottamu {to samiot toj
ili nekoj drug izjavil `alba vo negova korist. Pravnata osnova na ova
na~elo (koe vo su{tina pretstavuva otstapuvawe od na~eloto na istra`uvawe
na vistinata) e vo po~ituvaweto na na~eloto na pravi~nost,
pravoto na obvinetiot na odbrana, a ottamu i na negovata pravna sigurnost
(da se otstrani sekakov strav na obvinetiot deka so koristeweto
na praven lek mo`e da si nanese {teta). 112
112
Zabranata reformatio in peius denes se opravduva so pravi~nosta i
procesnata potreba za so~uvuvawe na slobodata na obvinetiot pri vlo`uvawe
na pravnite lekovi, so `elbata da se sozdade situacija vo koja pri re{avaweto
dali }e upotrebi praven lek obvinetiot isklu~itelno }e se rakovodi od
sopstvenoto sfa}awe za pravilnosta ili nepravilnosta na odlukata, bez da
bide spre~en od stravot deka so sopstvenata `alba mo`ebi }e ja vlo{i svojata
polo`ba. Vasilejvi}, T. op. cit. str. 579.
119