Zoran Sulejmanov i Dejan Sulejmanov - Kricicnoprocesno pravo (p.568)

krivi~noto gonewe. Vo negovo prisustvo, javniot obvinitel ne mora da
prezeme krivi~no gonewe ako smeta deka krivi~nata postapka i kaznuvaweto
na prestapnicite, odnosno primenata na drugite krivi~nopravni
sankcii vo konkretniot slu~aj od dr`aven interes ne bi bilo
oportuno. Vo toj slu~aj javniot obinitel se rakovodi od: 1 0 politi~ki
pri~ini, 2 0 vpe~atokot {to goneweto }e go ostavi vo javnosta, 3 0 bezna~ajnosta
na krivi~noto delo, 4 0 bezna~ajnosta na storenata {teta, 5 0
faktot deka {tetata e nadomestena, 6 0 pri~ini na procesna ekonomija,
7 0 potrebata za blagonakloneto postapuvawe sprema obvinetiot, 8 0
kriminalnopoliti~ki pri~ini vo vrska so negovata li~nost ili so politi~kata
situacija i sl. 48
2. Vo teorijata postojat pove}e argumenti koi se naveduvaat vo
prilog na ova na~elo, no mnogu posilni, iako pomalubrojni, se onie
argumenti koi se naveduvaat kako negovi nedostatoci.
1 0 Vo prilog na ova na~elo se naveduva deka:
- so negovata primena se ovozmo`uva vodewe smetka kako za individualnite,
taka i za op{testvenite interesi,
- oportunitetot se potpira vrz diskrecionata vlast na javniot
obvinitel {to dozvoluva poelasti~en stav i zemawe predvid na barawata
na sovremenata pravna filozofija i kriminalna politika, 49
- oportunitetot ja kine vrskata so teorijata na apsolutnoto kaznuvawe
i pridonesuva kon podobra organizacija na pravosudnite organi,
za{to ovozmo`uva poracionalno koristewe na kadrite, osloboduvaj}i
gi javnoto obvinitelstvo i sudot od odreden broj krivi~ni dela,
vo prv red od onie koi imaat malo zna~ewe, 50
- postojat golem broj bezna~ajni krivi~ni dela ~ii {to storiteli
bi bilo beskorisno da se gonat,
- vo slu~ai na polesni prestapi, osobeno ako na o{teteniot mu
e nadomestena {tetata, goneweto koe predizvikuva skandal mo`e da
ima pove}e nezgodni posledici ({teta), odo{to prednosti (korist),
- primenata na na~eloto na oportunitet e osobeno pogodno vo
krivi~nata postapka sprema maloletnicite, ottamu {to so nivnoto
krivi~no gonewe za krivi~ni dela od malo zna~ewe, se rizikuva da se
ostvari lo{o vlijanie vrz nivniot natamo{niot razvoj,
2 0 Osnovnite, i spored nas, najva`ni nedostatoci na na~eloto
na oportunitet se sostojat vo slednoto:
- vo slu~aj na negova ekstenzivna primena se ru{i osnovata i
smislata na na~eloto na legalitetot,
- postoeweto na na~eloto na oportunitet mu zadava smrten udar
na na~eloto na pravda (i pravi~nost), pomesteno vo ~l. 32 KZ, so ogled
na toa {to ne mo`at da postojat gra|ani podlo`eni na Krivi~niot za-
48
Vasiljevi}, T. op. cit. str. 122.
49
Gruba~, M. op. cit. str. 79.
50
Ibid, str. 79.
75