Zoran Sulejmanov i Dejan Sulejmanov - Kricicnoprocesno pravo (p.568)

ovde stanuva zbor za nesigurno dokazno sredstvo. 231 Kon toa se nadovrzuva
i pravilnoto stojali{te za zabrana na koristewe policiski slu-
`benici kako svedoci po slu{awe koi svoite iskazi pred sudot gi davaat
vrz osnova na toa {to go ~ule od nivnite anonimni informanti. 232
4. Iskazot, po pravilo, gi isklu~uva mislewata i sudovite na
svedokot za faktite za koi se svedo~i. Vakviot stav se dol`i na starata
rimska maksima: Testis non ese iudicare - Svedokot ne e povikan da
sudi, odnosno deka svedokot e dol`en da gi iznese svoite zabele`uvawa,
a ne i svoeto mislewe i ocena na nastanot za koj svedo~i. Denes,
me|utoa, so pravo se postavuva pra{aweto vo koja mera svedokot e vo
sostojba da gi iznese neposredno zabele`anite fakti, a ne i svoeto mislewe,
svojot sud, odnosno svojata apercepcija za niv. Relativno malku
se do tolku inteligentni i ednovremeno sposobni svedoci da go apstrahiraat
svoeto mislewe taka {to mo`at da soop{tuvaat samo suvi
fakti. Svedokot, vsu{nost, ja pameti svojata logi~ka prerabotka i
svojot zaklu~ok go iznesuva kako neposredno soznaeni fakti.
Vo taa smisla se sosema vo pravo avtorite koi tvrdat deka mnogu
~esto e potrebno i korisno svedokot neposredno da se pra{a za negovoto
mislewe za nastanot i {to mo`e da se iskoristi kako pomo{no
sredstvo so koe toj vsu{nost }e se navede da gi soop{ti neposredno zabele`anite
fakti vrz koi se zaniva negovoto mislewe. 233
5. Najposle, treba da se naglasi deka sudijata e celosno sloboden
na rezultatot od izvedeniot iskaz na svedokot da mu ja dade onaa
vrednost vo ~ija dokazna sila toj samiot e uveren, pa duri i toga{ koga
dokazot se sostoi vo iskazot samo na eden svedok. Toa zna~i deka denes
231
Svedo~eweto {to ne e neposredno, ne e svedo~ewe za faktite, tuku
svedo~ewe za svedo~eweto (ex credulitate non ex scientia), me|utoa, so pomo{ na
toa mo`e da se dojde do liceto koe neposredno gi znae faktite. Vasiljevi}, T.
op. cit. str. 365-366.
232
Vidi: Vodineli}, V. Svjedok i njegove kategorije u krivi~noprocesnoj nauci
i kriminalistici, JRKKP, Beograd, 1988/2, str. 25-27.
233
Vidi: Ibid. str. 11-14. Vo ovaa smisla istiot avtor i samiot veli:
"Ne samo {to e nepravilno i ne mo`e da se ispolni baraweto svedokot od
svojot iskaz da go isklu~i sudeweto (vo takov slu~aj svedokot bi mo`el da gi
iznesuva samo svoite elementarni ~uvstva (percepcijata), a ne i sudot za zabele`anoto
(apercepcijata), koja e integralen i neotu|iv del na zabel`uvaweto,
osmisluvawe na ~uvstvata), takvoto barawe e i {tetno, za{to go ote`nuva
proveruvaweto i ocenata na iskazite." I natamu: "Zada~a na sudskiot sovet e
da gi pronajde faktite vrz koi se isgradeni zaklu~ocite, a taa postapka treba
da se planira na dve ramni{ta: od sudovite kon faktite, i obratno, od
faktite kon sudovite, zaklu~ocite. Taa cel se postignuva so ve{ti, takti~ki
pravilni predmetni, ~isto odredeni, a osobeno so kontrolni pra{awa.
Razumnoto zaklu~uvawe e eden od pati{tata koi vodat kon utvrduvawe na
vistinata." Ibid. str. 14.
265