Zoran Sulejmanov i Dejan Sulejmanov - Kricicnoprocesno pravo (p.568)

lica me|utoa, se dol`ni da se javat na pokanata na sudot koj utvrduva
dali postoi osnova za nivno osloboduvawe od svedo~ewe. Ovie lica
soglasno ~l. 219 st. 1 ZKP se:
1 0 bra~niot i vonbra~niot drugar na obvinetiot,
2 0 rodninite na obvinetiot po krv vo prava linija, rodninite
vo strani~na linija zaklu~no do tretiot stepen, kako i rodninite po
svatovstvo zaklu~no do vtoriot stepen,
3 0 posvoenik i posvoitel na obvinetiot;
4 0 verski ispovednik za ona {to mu go ispovedal obvinetiot ili
drugo lice,
5 0 advokatot, lekarot, socijalniot rabotnik, psihologot ili nekoe
drugo lice za faktite za koi {to doznale pri vr{eweto na svojata
rabota vo odnos na koi se odnesuva obvrskata da go so~uvaat kako tajna
toa {to go doznale pri vr{eweto na svojata profesija.
Navedenite lica ako izre~no se otka`at od toa svoe pravo mo-
`at da bidat soslu{ani kako svedoci. Vo takov slu~aj, pred nivnoto
soslu{uvawe ili {tom }e doznae za nivniot odnos sprema obvinetiot,
sudot e dol`en da gi predupredi deka ne mora da svedo~at, a toa predupreduvawe
i odgovorot se vnesuvaat vo zapisnik (~l. 219 st. 2 ZKP).
Spored toa, za validno otka`uvawe od navedenoto pravo e potrebno da
bidat ispolneti slednite uslovi:
1 0 svedokot izre~no da e predupreden deka ne mora da svedo~i,
2 0 samiot svedok izre~no da se otka`al od svoeto pravo, i
3 0 predupreduvaweto i otka`uvaweto od pravoto da ne se svedo-
~i da e vneseno vo zapisnik.
Posledicata od povredata na sekoj od ovie uslovi se sostoi vo
toa {to vo natamo{nito tek na postapkata vrz izjavite na takvite
svedoci ne mo`e da se zasnova sudskata odluka.
Svedokot koj e osloboden od dol`nosta za svedo~ewe samostojno
re{ava dali }e svedo~i ili nema da svedo~i, pri {to ne e dol`en da go
obrazlo`uva svojot stav. Ottamu, pak, {to odbiva da svedo~i, pri
donesuvaweto na odlukata sudot ne mo`e da sozdava nikakvi pretpostavki
nitu vo korist, nitu na {teta na obvinetiot.
Odlukata na liceto da svedo~i ili da ne svedo~i ne e neotpovikliva.
Liceto koe se soglasilo da svedo~i mo`e vo tekot na soslu{uvaweto
da se otka`e od svedo~eweto. Liceto koe svedo~elo mo`e vo podocne`noto
soslu{uvawe (vo prethodnata postapka ili na glavniot
pretres) da odbie da svedo~i, i obratno, ako prethodno odbilo da svedo~i
podocna mo`e da se soglasi da svedo~i. Svedokot mo`e da donese
odluka da ne svedo~i sî do momentot na soslu{uvaweto na glavniot
pretres. Dadeniot iskaz na glavniot pretres ne mo`e da se povle~e,
osven vo slu~aj na nov pretres, na koj treba povtorno da bide soslu-
{an. 217 217
Vasiljevi}, T. op. cit. str. 360.
250