Zoran Sulejmanov i Dejan Sulejmanov - Kricicnoprocesno pravo (p.568)

gotvuva glavniot pretres i rakovodi so nego, osnovnite sudovi gi sproveduvaat
izvidite za utvrduvawe dali stojat pri~ini za vonredno
ubla`uvawe na kaznata, iako po baraweto za vonredno ubla`uvawe na
kaznata e nadle`en Vrhovniot sud, itn. Nakratko, funkcionalnata nadle`nost
e pravo i dol`nost na eden sud da dejstvuva vo opredlen del
od postapkata, dodeka vo drugite delovi na postapkata po istiot predmet
dejstvuvaat drugi vidovi sudovi, ili drugi organi vo ramkite na
istiot sud.
5. PERSONALNA (LI^NA) NADLE@NOST
Za odreduvawe na nadle`nosta na sudot so ogled na svojstvoto
na obvinetiot kaj nas ve}e ne e od zna~ewe svojstvoto na voeno lice, no
vo opredelena emra i ponaatmu ostanuva svojstvoto na maloletno lice.
1 0 Za prviot slu~aj vo Zakonot za sudovite ve}e ne se opredeleni
posebni sudovi koi sudat za krivi~ni dela protiv vooru`enite
sili. Toa zna~i deka kaj nas ne postojat posebni voeni sudovi.
2 0 Vo Republika Makedonija ne postojat nitu posebni maloletni~ki
sudovi {to bi bile isklu~ivo nadle`ni za vodewe postapka
sprema maloletni storiteli na krivi~ni dela, kako {to e toa slu~ajot
vo nekoi drugi dr`avi. 126 Me|utoa, so ogled na faktot {to za sudewe na
maloletni storiteli na krivi~ni dela kaj nas se predvideni specijalizirani
oddelenija koi se pomesteni pri osnovnite sudovi so pro{irena
nadle`nost, toa zna~i nivno posebno odreduvawe za rasvetluvawe
i re{avawe na krivi~nite predmeti na obvineti maloletnici.
6. SPOJUVAWE I RAZDELUVAWE NA KRIVI^NATA POSTAPKA
1. Govorej}i za nadle`nosta spored koneksitet, spomenavme
deka koneksitet mo`e da postoi kako me|u krivi~nite dela, taka i
me|u nivnite storiteli. Toga{ koga edno lice se javuva kako storitel
na pove}e krivi~ni dela, zboruvame za subjektiven koneksitet. Subjektivniot
koneksitet vo osnova ne e ni{to drugo, tuku stek na krivi~ni
dela. 127 Koga pak, edno krivi~no delo e storeno od pove}e lica,
stanuva zbor za tn. objektiven koneksitet. Objektiven koneksitet e
ona {to vo materijalnoto krivi~no pravo se narekuva u~estvo na pove-
}e lica vo izvr{uvaweto na krivi~nite dela: soizvr{itelstvo i sou-
~esni{tvo (pomagawe i pottiknuvawe). 128 Vo ramkite na objektiven
koneksitet vo krivi~noto procesno pravo me|utoa se pomesteni i slu-
~aite koga pove}e storiteli zasebno izvr{ile pove}e samostojni krivi~ni
dela, ako me|u niv postoi takva objektivna povrzanost spored
126
Vidi: Sulejmanov, Z. Kriminalna politika, str. 368-372.
127
Vidi: Sulejmanov, Z. Krivi~no pravo, str. 182-196.
128
Vidi: Ibid, str. 277-307
149