Zoran Sulejmanov i Dejan Sulejmanov - Kricicnoprocesno pravo (p.568)

Za javen obvinitel mo`e da bide imenuvano, odnosno izbrano
lice koe gi ispolnuva slednite op{ti uslovi: da e dr`avjanin na Republika
Makedonija, aktivno da go vladee makedonskiot jazik, da e
rabotosposoben i da ima op{ta zdravstvena sposobnost, da e diplomiran
pravnik so soodvetna nasoka so polo`en pravosuden ispit vo Republika
Makedonija. Pokraj navedenite op{ti uslovi vo ZJO se propi{ani
i posebni uslovi koi se razlikuvaat vo zavisnost od rangot na
obvinitelstvoto.
2 0 Na javniot obvinitel na Republika Makedonija, funkcijata
mu prestanuva: po sopstveno barawe, ako go zagubi dr`avjanstvoto na
Republika Makedonija, ako trajno ja zagubi sposobnosta za vr{ewe na
funkcijata, ako e izbran ili imenuvan za druga funkcija i ako e osuden
so pravosilna sudska odluka na kazna zatvor vo traewe najmalku od
{est meseci ili druga krivi~na sankcija za krivi~no delo koe go pravi
nedostoen za vr{ewe na funkcijata javen obvinitel (~l. 65 ZJO).
Na ostanatite javni obviniteli funkcijata im prestanuva: po
sopstveno barawe, ako go zagubi dr`avjanstvoto na Republika Makedonija,
ako trajno ja zagubi sposobnosta za vr{ewe na funkcijata, ako gi
ispolni uslovite za starosna penzija, ako na negovo barawe i so negova
soglasnost e izbra ili imenuvan na druga javna funkcija, osven koga
funkcijata javen obvinitel mu miruva i ako e osuden so pravosilna
sudska odluka na kazna zatvor vo traewe najmalku od {est meseci ili
druga krivi~na sankcija za krivi~no delo koe go pravi nedostoen za
vr{ewe na funkcijata javen obvinitel (~l. 66 ZJO).
3 0 Javniot obvinitel na Republika Makedonija se razre{uva:
poradi nezakonito, nenavremeno ili nedovolno stru~no vr{ewe na funkcijata,
ako so svoeto odnesuvawe i dejstvuvawe poka`uva deka ne e
sposoben za izvr{uvawe na funkcijata, ako ne podnesuva barawe za zapokrenuvawe
na krivi~nata postapka vo slu~aite predvideni so zakon
i poradi naru{uvawe na ugledot na funkcijata (~l. 67 ZJO).
Javen obvinitel od drug rang mo`e da se razre{i poradi: pote-
{ka disciplinska povreda {to go pravi nedostoen za vr{ewe na funkcijata,
pote{ka povreda na javniot red i mir, pote{ka povreda na pravata
i nepo~ituvawe na ~esta i dostoinstvoto na strankite i na drugite
u~esnici vo postapkata, nedostojno odnesuavwe kon poedinci,
dr`avni organi ili drugi pravni lica vo vrska so izvr{uvaweto na
funkcijata ili nadvor od nea, povreda na na~eloto na nediskriminacija
po koj bilo osnov i onevozmo`uvawe na vr{ewe nadzor nad rabotata
na javniot obvinitel od strana na povisokoto javno obvinitelstvo
i poradi nestru~no i nesovesno vr{ewe na funkcijata javen obvinitel
(~l. 68 i 69 ZJO).
3. Osnovnata uloga na javnoto obvinitelstvo se sostoi vo poveduvawe
na krivi~nata postapka i zastapuvawe na obvinenieto pred
sudot. Vo taa smisla osobeno zna~ajni se u{te dve na~ela: 1 0 na~eloto
na samostojnost i 2 0 javnost vo rabotata na obvinitelstvoto.
159