Zoran Sulejmanov i Dejan Sulejmanov - Kricicnoprocesno pravo (p.568)

ili imotno pravo e povredeno ili zagrozeno) od konkretnoto krivi-
~no delo, iako svoeto o{tetno barawe mo`at da go ostvarat vo parni-
~na postapka, mo`e da po~ustvuvaat opredelena nesigurnost vo pravosudstvoto
dokolku ne im se dozvoli od svoe stojali{te da ja proverat
osnovanosta na krivi~noto gonewe. Zatoa na{eto krivi~noprocesno
zakonodavstvo na tie lica im go priznava svojstvo na o{teten, i ottamu
pravoto da go realiziraat svoeto o{tetno barawe vo krivi~nata
postapka, no, vo prv red, i negoviot pravo priznaen interes storitelot
da bide kaznet (koj nema ni{to zaedni~ko so gra|anskopravniot interes
na o{teteniot za nadomest na {tetata storena so krivi~noto delo)
so prezemawe na krivi~noto gonewe. Spored toa supsidijaren tu`itel
e liceto koe e o{teteno so krivi~noto delo {to se goni po slu`bena
dol`nost i ima pravo da go prezeme krivi~noto gonewe koga javniot
obvinitel ne go pokrenal ili se otka`al od krivi~noto gonewe.
O{teteniot mo`e da se javi kako supsidijaren tu`itel za sekoe krivi~no
delo za koe se goni po slu`bena dol`nost. 137 Pritoa, za prezemaweto
na goneweto e irelevantno dali {tetata ve}e e nadomestena.
2. Glavniot i dovolno silen argument za postoeweto na supsidijaren
tu`itel e sekako toa {to vo praktikata e mo`no javniot obvinitel
da ne pokrene ili da odbie poveduvawe na krivi~no gonewe iako
postojat osnovi i zakonski uslovi za toa, poradi pogre{na ocena na relevantnite
fakti, nedovolna sovesnost ili stu~nost, a ne e iklu~eno i
poradi zloupotreba na svojata slu`bena dol`nost.
Postojat me|utoa, argumenti protiv voveduvaweto na supsidierniot
tu`itel vo krivi~noprocesnoto zakonodavstvo. Tie argumenti,
poa|aat od idealizirawe na stru~nosta (bezgre{nosta) i sovesnosta na
javniot obvinitel, kako i od naglasuvawe na sprotivnata ospasnost -
zloupotrebi na supsidijarnata tu`ba od odmazdoqubivi nameri na
o{teteniot i neosnovano {ikanirawe na gra|anite. 138 Otamu i postojat
pove}e dr`avi, kako na primer, Franija, [vajcarija, Italija, ~ie
zakonodavstvo ne go poznava ovoj institut.
3. Vo na{eto krivi~no procesno pravo, institutot supsidijarna
tu`ba postoi samo vo postapkata protiv polnoletni lica. Vo nea,
o{teteniot kako tu`itel mo`e da go prezeme goneweto samo ako jav-
137
Poinaku: Proevski - Krckovski, Komentar, str. 144.
138
Za ovoj argument, vpro~em, se vodi smetka i vo na{eto zakonodavstvo.
Imeno, za prezemaweto na goneweto od strana na o{teteniot ne e dovolno
toj vo propi{anite rokovi da go prezeme dejstvieto na prezemawe na postapkata
(da stavi predlog za sproveduvawe, odnosno za dopolnuvawe na istragata,
da podigne obvinenie itn). Osven toa potrebno e sudot da se soglasi so
prezemaweto na postapkata od strana na o{teteniot (~l. 169 st. 2 i ~l. 256
ZKP). Toa e predvideno kako garancija na obvinetiot deka nema da se pojavi
navodno o{teteno lice koe neopravdano }e go povika na odgovornost i na toj
na~in }e go izlo`i na maltretirawe.
164