Zoran Sulejmanov i Dejan Sulejmanov - Kricicnoprocesno pravo (p.568)

3. Me|utoa, iako pra{aweto na ocenata na dokazite mu e prepu-
{teno na slobodna ocena na organot i ne e pravno normirano, vo na{eto
procesno zakonodavstvo, iako vo pomal broj, se predvideni tn. dokazni
zabrani. Taka vo ZKP se propi{uva deka na iskazite na lica dadeni
vo slu~aj na odredeni povredi na postapkata ne mo`e da se zasnova
odlukata na sudot, {to prakti~no zna~i deka tie izjavi ne mo`at da se
koristat kako dokaz. Taka, na iskaz na obvinetiot ne mo`e da se zasnova
odluka ako sprema nego e upotrebena sila ili drugi sli~ni sredstva
(~l. 251 st. 2 ZKP) za da se dojde do negovo priznanie ili iskaz, ili ako
obvinetiot e ispitan vo otsustvo na branitelot (osven ako kaj nezadol`itelnata
odbrana se otka`al od toa pravo, ili na branitelot so
zakon mu e uskrateno da prisustvuva na raspitot, ili obvinetiot za
prviot raspit ne obezbedil branitel vo rok od 24 ~asa od koga e pou-
~en za toa negovo pravo). Vrz iskaz na obvinetiot ne mo`e da se zasnova
presuda nitu ako izjavata na obvinetiot za prisustvoto na branitelot
ne e zabele`ana vo zapisnik (~l. 210 st. 9 ZKP).
Na iskaz na svedok ne mo`e da se zasnova sudska odluka, ako
kako svedok e soslu{ano lice koe ne mo`e da se soslu{a vo toa svojstvo
(~l. 218 ZKP), ili liceto koe ne e obvrzano da svedo~i, a za toa ne
bilo predupredeno ili izre~no ne se otka`alo od toa pravo, ili ako
predupreduvaweto ili otka`uvaweto ne e zabele`ano vo zapisnik, ili
ako kako svedok e soslu{an maloletnik koj ne mo`e da go sfati zna~eweto
na pravoto deka ne mora da svedo~i, ili ako iskazot na svedokot e
iznuden so sila, zakana ili drugo sli~no zabraneto sredstvo (~l. 220
ZKP).
Na naod i mislewe na ve{takot ne mo`e da se zasnova sudska
odluka ako za ve{tak e zemeno lice koe ne mo`e da bide soslu{ano
kako svedok (~l. 218 ZKP) ili koe e oslobodeno od dol`nosta za svedo-
~ewe (~l. 219 ZKP), kako i lice sprema koe e storeno krivi~nto delo
(~l. 236 st. 1 ZKP).
Zakonot me|utoa ne se zadovoluva samo so odzemaweto na dokaznata
vrednost na ovie iskazi. So cel da se izbegne vlijanieto na ovoj
materijal, vo nego e propi{ano deka toj materijal, po slu`bena dol`nost
ili na predlog na strankite, mora po pravosilnoto re{enie doneseno
vo taa smisla, da se izdvoi i ~uva kaj istra`niot sudija. Dokolku
istra`niot sudija propu{ti da gi izdvoi ovie zapisnici, ili situacijata
poradi koja treba da se izdvojat zapisnicite se sozdade podocna,
odluka za toa donesuva sovetot nadvor od glavniot pretres po povod
odlu~uvaweto po prigovorot protiv obvinenieto (~l. 261 st. 4 ZKP),
odnosno sovetot na glavniot pretres. Od spisite se izdvojuvaat, me|utoa
duri po zavr{uvaweto na istragata, i izjavite koi na organite na
vnatre{ni raboti gi dale obvinetiot i svedocite koi se oslobodeni
od dol`nosta za svedo~ewe ili ne mo`at da bidat soslu{ani kako svedoci
(~l. 79 st. 3 ZKP).
Ne e dozvolena nitu upotreba na dokazen materijal od nesudski
237