Zoran Sulejmanov i Dejan Sulejmanov - Kricicnoprocesno pravo (p.568)

soznanie deka postojat osnovi na somnevawe deka odredeno lice storilo
odredeno delo za koe se goni po slu`bena dol`nost, {to zna~i mora
da postoi povod za poveduvawe na postapkata. Do takvoto soznanie javniot
obvinitel poretko doa|a po sopstveno zabele`uvawe ili na na-
~in {to do nego doprel glas (fama) deka e storeno krivi~no delo, a naj~esto
od podnesena krivi~na prijava.
Ottamu, pretkrivi~nata postapka e tesno povrzana so prijavuvaweto
na krivi~noto delo i negoviot storitel. Posmatrana od ovoj
agol pretkrivi~nata postapka mo`e da mu prethodi na krivi~nata prijava
i vo toj slu~aj go ovozmo`uva nejzinoto podgotvuvawe, a mo`e da
sleduva i po podnesuvaweto na krivi~nata prijava i toga{ slu`i za
nejzino dopolnuvawe. Vo sekoj slu~aj pretkrivi~nata postapka treba
da pru`i fakti vrz osnova na koi }e bide donesena odluka za podigawe
na obvinenieto, imeno za stavawe barawe za poveduvawe na krivi~nata
postapka. 252
2.1. Krivi~na prijava
1. Poim i vidovi na krivi~na prijava. Krivi~na prijava ili
samo prijava (lat. notitio criminalis, denuntiatio) e pismeno ili usno izvestuvawe
za storeno krivi~no delo koe se goni po slu`bena dol`nost
{to do javniot obvinitel e upatena neposredno ili posredno, preku vo
zakonot odredenite dr`avni organi.
Krivi~nata prijava se podnesuva pismeno ili usno do nadle-
`niot javen obvinitel. Ako krivi~nata prijava se podnesuva usno,
prijavitelot se predupreduva za posledicite od la`no prijavuvawe. Za
usnata prijava se sostavuva zapisnik. Krivi~nata prijava mo`e da se
podnese pismeno (~l. 141 st. 1 ZKP). Me|utoa, ako krivi~nata prijava e
podnesena do sudot, do Ministerstvoto za vnatre{ni raboti, ili do
nenadle`en javen obvinitel, tie se dol`ni da ja primat i vedna{ da ja
dostavat do nadle`niot javen obvinitel (~l. 141 st. 2 ZKP).
2. Prijavata mo`e da bide: 1 0 slu`bena, ili 2 0 privatna.
1 0 Slu`bena prijava e prijavata koja poteknuva od dr`aven
organ koj do soznanie za izvr{enoto krivi~no delo do{ol vr{ej}i ja
svojata slu`bena dol`nost. Podnesuvaweto na takva prijava sekoga{ e
zadol`itelno (obligatorno).
2 0 Krivi~nata prijava e privatna koga poteknuva od koe i da e
lice ili druga organizacija. Nejzinoto podnesuvawe po pravilo ne e
zadol`itelno, tuku dobrovolno (~l. 141 st. 2 i 3 ZKP). Toa izvestuvawe
mo`e da sodr`i podatoci za osnovite na somnevaweto, odnosno
dokazi vrz koi se zasnova somnevaweto.
3. Krivi~nata prijava zazema dominantno mesto me|u izvorite
za soznavawe na krivi~noto delo i storitelot, ottamu {to e naj~est
252
Dimitrijevi}, D. op. cit. str. 238.
301