Zoran Sulejmanov i Dejan Sulejmanov - Kricicnoprocesno pravo (p.568)

ottamu e dol`en sekoga{ da go prezeme krivi~noto gonewe ako postojat
dokazi deka e storeno krivi~no delo koe se goni po slu`bena dol`nost.
Me|utoa, iako samo po isklu~ok, javniot obvinitel mo`e da pribegne
i kon koristeweto na na~eloto na oportunitet, {to zna~i da ne
bara poveduvawe na krivi~na postapka. Spored ZMP, javniot obvinitel
toa mo`e go stori ako se vo pra{awe krivi~ni dela za koi e propi-
{ana kazna zatvor do tri godini ili pari~na kazna, i ako postojat dokazi
deka maloletnikot go storil krivi~noto delo, ako smeta deka ne
bi bilo celesoobrazno da se vodi postapka sprema maloletnik so ogled
na prirodata na krivi~noto delo i na okolnostite pod koi e storeno,
na porane{niot `ivot na maloletnikot i na negovite li~ni svojstva.
Zaradi utvrduvawe na ovie okolnosti, javniot obvinitel mo`e da pobara
izvestuvawe od roditelite, odnosno od staratelot na maloletnikot,
od drugi lica i ustanovi, a koga e potrebno, mo`e ovie lica i maloletnikot
da gi povika vo javnoto obvinitelstvo zaradi neposredno
izvestuvawe. Toj mo`e da pobara mislewe i od organot za staratelstvo
za celesoobraznosta za poveduvawe postapka sprema maloletnikot (~l.
68 st. 4 ZMP). Zgora na toa, ako za donesuvawe na takvata odlukata treba
da se ispitaat li~nite svojstva na maloletnikot, javniot obvinitel
mo`e, vo spogodba so organot za staratelstvo, da go upati maloletnikot
vo prifatili{te ili vo ustanova za ispituvawe ili vospituvawe,
no najdolgo na eden mesec (~l. 100 st. 3 ZMP). I najposle, koga izvr-
{uvaweto na kaznata ili na vospitnata merka e vo tek, javniot obvinitel
mo`e da odlu~i da ne bara poveduvawe na krivi~na postapka za
drugo krivi~no delo na maloletnikot, ako so ogled na te`inata na toa
krivi~no delo, kako i na kaznata, odnosno na vospitnata merka {to se
izvr{uva, ne bi imalo cel vodewe na postapkata i izrekuvawe na
krivi~na sankcija za toa delo (~l. 68 st. t. 1 in fine ZMP). 334
Na ova mesto treba da se istakne i toa deka vo postapkata protiv
maloletnici na~eloto na oportunitet va`i i za krivi~nite dela
koi se gonat po privatna tu`ba, {to ne e slu~aj vo krivi~nata postapka
sprema polnoletni prestapnici. Imeno, kaj krivi~nite dela koi
se gonat po privatna tu`ba vo krivi~na postapka sprema polnoletni
prestapnici, za nejzinoto poveduvawe odlu~uva privatniot tu`itel i
pritoa ne se zema predvid op{testveniot interes za toa dali konkretno
obvinetoto lice treba ili ne treba da se goni (na~elot na oportunitet).
Me|utoa, koga se raboti za maloleten delinkvent, zakonot poinaku
ja tretira pravnata mo`nost za poveduvawe na krivi~nata postapka
za dela koi se gonat po privatna tu`ba, taka {to na izvesen na~in
gi izedna~uva krivi~nite dela koi se gonat po privatna tu`ba so onie
koi se gonat po slu`bena dol`nost. Imeno, ZKP vo prv red propi{uva
deka krivi~nata postapka sprema maloletnik se poveduva za site kriv-
334
Za ostanatite slu~ai na otstapuvawe od na~eloto na legalitetot
kaj maloletnicite vidi str. 77-80 od ovoj trud.
465