Zoran Sulejmanov i Dejan Sulejmanov - Kricicnoprocesno pravo (p.568)

1 0 Taka od dr`avnopravni pri~ini makedonskoto krivi~no zakonodavstvo
ne mo`e da se primenuva sprema pretsedatelot na Republikata
(~l. 83 st. 2 od Ustavot), premierot (Amandman XXIII Ustav),
pratenicite vo sobranieto (~l. 64 od Ustavot), sudiite na Ustavniot
sud (~l. 111 st. 2 od Ustavot), sudiite na osnovnite, apelacionite i
vrhovniot sud (~l. 100 Ustav) i sudiite porotnici (~l. 103 st. 4 od
Ustavot).
Dejstvoto na imunitetot mo`e da bide a) apsolutno - koga na
za{titenoto lice ne mo`e da mu se odzeme imunitetot, pa sprema nego
ne mo`e da se vodi krivi~na postapka, ili b) relativno - koga na za-
{titenoto lice mo`e da mu se odzeme imunitetot i da dojde do negovo
predavawe na organite na krivi~nata postapka.
a) Apsolutnniot (materijalnopraven imunitet, indemnitet ili
ednostavno krivi~en imunitet) se sostoi vo nevozmo`nost na kaznuvawe
za delo koe edno lice go storilo vo vr{eweto na funkcijata koja
e za{titena so imunitetot, a koe gi ima site obele`ja na krivi~no
delo. Takviot imunitet na ovie lica ja isklu~uva krivi~nata odgovornost
i kaznivost i pretstavuva apsolutna pre~ka za poveduvawe na
krivi~na postapka, odnosno obvrzuva na zapirawe na krivi~nata postapka
ako dopolnitelno se utvrdi deka e vo pra{awe toj vid na imunitet.
Takvoto trajno dejstvo ima i po prestanokot na mandatot na funkcionerot,
no samo za dadeno mislewe i glasawe (za tn. verbalni krivi~ni
dela).
Apsolutniot imunitet ja isklu~uva samo kaznivosta, a ne i postoeweto
na krivi~noto delo. Ova e zna~ajno ottamu {to krivi~noto
delo postoi, taka {to e mo`no licata {to se javuvaat kako sou~esnici
vo deloto na funkcionerot, da odgovaraat za istoto.
b) Relativniot (procesnopraven ili krivi~noprocesen) imunitet
se sostoi vo nevozmo`nost na pritvorawe ili gonewe na liceto
{to e nositel na opredelena funkcija dodeka za toa ne se dade odobrenie
od soodveten organ. Ovoj imunitet prestavuva pre~ka za poveduvawe
ili sproveduvawe na krivi~nata postapka dodeka toj imunitet
trae i na podra~jeto kade va`i. Toa zna~i, go isklu~uva goneweto bez
odobrenie na soodvetniot organ za bilo koe krivi~no delo no, samo za
vreme na traeweto na mandatot. Isklu~itelno od ova pravilo, funkcionerot
mo`e da bide pritvoren i bez soodvetnoto odobrenie samo ako
e zateknat vo vr{ewe na krivi~no delo za koe e propi{ana kazna zatvor
vo traewe podolgo od pet godini.
Za razlika od prethodniot, ovoj imunitet se odnesuva na site
krivi~ni dela. Isto taka, dodeka apsolutniot imunitet trajno ja isklu~uva
krivi~nata odgovornost za verbalnite krivi~ni dela, dejstvoto
na relativniot imunitet e vremenski ograni~eno za periodot dodeka
trae mandatot na funkcionerot.
Ovde, vsu{nost, se raboti za ~ist krivi~noprocesen imunitet
od vnatre{ni pri~ini. Takviot krivi~noprocesn imunitet e ustanova
63