Zoran Sulejmanov i Dejan Sulejmanov - Kricicnoprocesno pravo (p.568)

vreda na pravata na strankite i na drugite u~esnici vo postapkata, so
{to se naru{uva ugledot na sudot i sudiskata funkcija i, povreda na
na~eloto na nediskriminacija po koj bilo osnov (~l. 76 ZS).
g) Sudiskata funkcija e nespoiva so funkcijata pratenik, odnosno
~len na sovet na op{tina, odnosno na gradot Skopje i so funkciite
vo dr`avnite organi, op{tinata i gradot Skopje. Pokraj toa, sudijata
ne mo`e da vr{i kakva i da e druga javna funkcija ili profesija,
osven drugi funkcii opredeleni so zakon. Sudijata me|utoa, mo`e da
bide edukator ili da dr`i predavawa na Akademijata za obuka na sudii
i javni obviniteli i, so soglasnost Sudskiot sovet na Republika
Makedonija, na visokoobrazovna institucija i da u~estvuva vo opredeleni
nau~ni proekti. Sudijata me|utoa vo nikoj slu~aj ne mo`e da
~lenuva i da vr{i politi~ka funkcija vo politi~ka partija, ili da
ostvaruva partiski i politi~ki aktivnosti (~l. 52 ZS).
Sudijata ima pravo i obvrska na postojano stru~no usovr{uvawe
za vreme na traewe na sudiskata funkcija (~l. 54 ZS). Sepak, kako
posebni prava na sudiite vo vr{eweto na sudiskata funkcija se smetaat:
pravoto da vleguvaat i da imaat sloboden premin na stanicite,
aerodromite, pristani{tata, samo so poka`uvawe na sudskata legitimacija,
pravoto na slu`bena dozvola za nosewe oru`je i nabavka na soodvetna
municija, pravoto na besplatna upotreba na javen soobra}aj,
suvozemen ili ezerski na teritorijata na sudskoto podra~je vo koe se
izvr{uva sudiskata funkcija, vo slu~aite na slu`bena potreba i vo
slu~ajot od ~l. 39 ZS), kako i pravoto na posebna za{tita na negovata
li~nost, na semejstvoto i imotot, po negovo barawe ili po barawe na
pretsedatelot na sudot do policijata vo mestoto na `iveewe sekoga{
koga za toa postojat seriozni pri~ini za negovata bezbednost. Za posebnite
prava pobliski propisi i akti donesuva ministerot za pravda
(~l. 56 st. 2 ZS).
Me|u obvrskite na sudiite se pomesteni zadol`itelnoto nosewe
posebna sudiska obleka (Toga), so koja se izdvojuvaat od drugite
u~esnici vo postapkite na sudewe. Togata se dol`ni da ja nosat sekoga{
koga sudat poedine~no ili vo sovet. Tie, isto taka, vo vrska so
vr{eweto na sudiskata funkcija ne smeat da primaat podaroci od
strankite ili licata koi direktno ili indirektno imaat interes vo
sudeweto ili da koristi drugi pogodnosti ili olesnuvawa vo vr{eweto
na sudskata funkcija (~l. 59 ZS)
2 0 Vo sudeweto u~estvuvaat i sudii porotnici koga toa e utvrdeno
so zakon.
a) Sudiite porotnici gi izbira i razre{uva Sudskiot sovet na
Republika Makedonija pod uslovi i vo postapka opredelena so zakon
(~l. 42 ZS). Za sudija porotnik mo`e da bide izbran polnoleten dr`avjanin
na Republika Makedonija so zavr{eno najmalku sredno obrazovanie,
koj aktivno go vladee makedonskiot jazik, u`iva ugled za vr{-
ewe na ovaa funkcija i koj ne e postar od 60 godini. Sudijata porotnik
138