Zoran Sulejmanov i Dejan Sulejmanov - Kricicnoprocesno pravo (p.568)

nekoi krivi~ni dela vr{eno po slu`bena dol`nost í nanesuva pogolema
{teta na `rtvata na krivi~oto delo odo{to samoto krivi~no delo.
4. Me|u karakteristikite na privatnata tu`ba vo osnova mo`at
da se pomestat slednive:
1 0 Osnovna karakteristika na privatnata tu`ba e deka ne e isklu~ivo
li~no pravo, odnosno deka taa ne gasne so smrta na o{teteniot,
tuku preminuva na negovite srodnici (~l. 51 ZKP).
2 0 Privatnata tu`ba e sli~na na krivi~nata prijava od koja se
razlikuva spored toa {to se odnesuva na krivi~no delo za koe se goni
po slu`bena dol`nost i {to ne se sveduva na izvestuvawe na dr`avniot
organ za storenoto krivi~no delo, tuku postavuva barawe pred
sudot za poveduvawe na postapkata. Krivi~nata prijava i privatnata
tu`ba se dotolku bliski {to mo`e slobodno da se ka`e deka sekoja
krivi~na prijava pretstavuva potencijalno privatna tu`ba i obratno.
Spored ~l. 49 st. 3 ZKP, koga o{teteniot podnel privatna tu`ba, a vo
tekot na postapkata se utvrdi deka stanuva zbor za krivi~o delo za koe
se goni po privatna tu`ba, prijavata podnesena vo rok za privatna tu-
`ba }e se smeta kako blagovremena privatna tu`ba. I obratno, podnesenata
privatna tu`ba }e se smeta kako krivi~na prijava (koja ne e
vrzana za rok) ako vo tekot na postapkata se utvrdi deka se raboti za
krivi~no delo za koe se goni po slu`bena dol`nost. 144
3 0 Natamo{na karakteristika na privatnata tu`ba e nejzinata
dellivost. Imeno, vo slu~aj koga so krivi~noto delo se povredeni pove}e
lica, za poveduvawe na postapkata ne e potrebno site o{teteni
lica da pokrenat privatna tu`ba, tuku e dovolno toa da go stori samo
eden od niv. I obratno, ako ima pove}e storiteli, a samo edno o{teteno
lice, toa lice mo`e po svoe nao|awe da podigne privatna tu`ba,
protiv site, nekoi ili samo protiv eden od storitelite (~l. 52 ZKP).
4 0 So krivi~ni dela koi se gonat po privatna tu`ba mo`at da
bidat povredeni i interesite na deca i maloletnici koi nemaat delovna
sposobnost. Vo takvi slu~ai pravoto da pokrenat privatna tu`ba
go imaat nivnite zakonski zastapnici. Me|utoa licata koi imaat navr-
{eno {esnaeset godini se ovlasteni samite da ja pokrenat privatnata
tu`ba, ottamu {to soglasno ZKP, ovie lica imaat krivi~no procesno
polnoletstvo (~l. 50 ZKP).
5 0 Pravoto na podigawe privatna tu`ba e vremenski ograna~eno
so rok od tri meseci od denot koga ovlastenoto lice doznalo za krivi-
~noto delo i za storitelot na deloto (~l. 48 st. 1 ZKP). Za otpo~nuvawe
na te~eweto na rokot e potrebno da se doznaelo za dvata od navedenite
uslovi, so ogled na toa {to tie se kumulativno postaveni. Ovoj
rok e prekluziven (pretstavuva materijalno praven osnov), za{to po
negoviot istek storitelot ne mo`e da se kazni.
144
Vasiljevi}, T. op. cit. str. 147.
168