Zoran Sulejmanov i Dejan Sulejmanov - Kricicnoprocesno pravo (p.568)

doma{na teritorija poradi negovo predavawe na treta dr`ava (~l. 525
ZKP). Poradi zabranata za predavawe na doma{en dr`avjanin dr`avata
koja ja bara ekstradicijata, pokraj zamolnicata, mora da prilo`i
uverenie ili drugi podatoci za dr`avjanstvoto na obvinetiot (~l. 511
st. 3 t. 2 ZKP). So me|unaroden dogovor, sepak mo`e da se otstapi od
principot na nepredavawe na doma{ni dr`avjani. Taka, na primer, soglasno
~l. 118 od Ustavot na RM i ~l. VI od Konvencijata za spre~uvawe
i kaznuvawe na zlostorstvata na genocidot, Republika Makedonija
e dol`na, da predade i sopstven dr`avjanin, ako toj vo dr`avata koja go
bara storil zlostorstvo na genocid.
2. Humanitarni pri~ini. Opredeleni dr`avi ja odbivaat ekstradicijata
toga{ koga taa bi bila vo sprotivnost so vozrasta, zdravstvenata
sostojba, semejnite priliki, du{evniot i telesniot razvoj
na baranoto lice, dolgotrajniot prestoj vo zamolenata dr`ava i drugi
humanitarni pri~ini. Taa nasoka ja sledat i del od na{ite dogovori
ottamu, {to predviduvaat mo`nost organite na zamolenata dr`ava da
ja ispitaat celishodnosta na ekstradicijata na liceto koe vo momentot
na izvr{uvaweto na deloto bilo maloletnik ili pomlad polnoletnik
i gi upatuvaat na konsultirawe so organite na dr`avata molitel.
3. Azil. Ekstradicijata ne mo`e da se vr{i vo pogled na lica
koi u`ivaat pravo na azil. Azilot, vsu{nost, i se dava za dela za koi
ne se vr{i ekstradicija. Vo ~l. 29 st. 2 Ustav, zagarantirano e pravoto
na azil na stranski dr`avjani i lica bez dr`avjanstvo koi se
progoneti poradi svoite zalo`bi za demokratsko politi~ko uveruvawe
i dejstvuvawe. Vo ~l. 423 st. 2 ZKP e predvideno deka ministerot za
pravda nema da dozvoli ekstradicija na stranec koj vo Republika Makedonija
u`iva pravo na azil. Pravoto na azil se sostoi vo nepre~eno
prestojuvawe na liceto na koe toa pravo mu e priznaeno na teritorijata
na Republika Makedonija, bez mo`nost za proteruvawe ili predavawe
na stranska dr`ava i bez mo`nost za sudewe pred doma{nite sudovi
za storeno delo.
Pravoto na azil se razlikuva od nepredavaweto na storiteli na
krivi~ni dela. Po pravilo, vo slu~aj na nepredavawe na storitel na
krivi~no delo (odbivawe na ekstradicijata) zamolenata dr`ava sama
go zema na odgovornost takvoto lice i go kaznuva spored svoite zakoni.
Sprotivno na toa, kaj pravoto na azil, liceto na koe edna dr`ava mu
uka`uva takva za{tita, ne samo {to ne se kaznuva za delata za koe mu
se dava pravo na azil, tuku u`iva posebna privilegija na lice koe e
pod za{tita na dr`avata vo koja u`iva pravo na azil. [to se odnesuva
do pra{aweto za odnosot na ekstradicijata i azilot pri odlu~uvaweto
za toa dali na nekoe lice koe go bara opredelena dr`ava }e mu se odobri
azil ili }e bide ekstradirano, preovladuva stojali{teto 366 deka
366
Taka: Krapac, D. Me|unarona krivi~nopravna pomo}, Informator, Zagreb,
1987, str. 31.
512