Zoran Sulejmanov i Dejan Sulejmanov - Kricicnoprocesno pravo (p.568)

vesnicite ili vo drugo javno sredstvo za informirawe soop{tenie od
strana na sudot za odlukata od koja proizleguva neopravdanosta na porane{nata
osuda odnosno neosnovanosta na li{uvaweto od sloboda
(~l. 531 st. 1 ZKP).
2 0 Dokolku slu~ajot ne bil prika`an vo sredstvo za javno informirawe
vakvo soop{tenie, na barawe od toa lice, se dostavuva do negoviot
rabotodava~ (~l. 531 st. 1 ZKP). Baraweto po ovoj osnov mo`e
da se podnese i ako ne e staveno barawe za nadomest na {teta (~l. 531
st. 2 ZKP).
3 0 Nezavisno od gorenavedenite uslovi, barawe za objavuvawe vo
vesnicite ili vo drugo javno sredstvo za informirawe soop{tenie od
strana na sudot, odnosno barawe da se dostavi soop{etnie do negoviot
rabotodava~, mo`e da se podnese i koga po povod vonreden praven lek e
izmeneta pravnata kvalifikacija na deloto, ako poradi pravnata
kvalifikacija vo porane{nata presuda bil pote{ko povreden ugledot
na osudenoto lice (~l. 531 st. 3 ZKP). Ugledot na poedinecot vo ovie
slu~ai e naru{en, na primer, ottamu {to spored porane{nata presuda
izvr{enoto krivi~no delo e okvalifikuvano kako razbojni{tvo, a vo
novata presuda pravnata kvalifikacija na deloto e promeneta vo
lesna telesna povreda.
Vo site dosega navedeni slu~ai baraweto za objavuvawe na soop{tenie
vo sredstavta za javno informirawe, se podnesuva vo rok od
{est meseci (~l. 527 st. 1 ZKP), do sudot {to vo krivi~na postapka
sudel vo prv stepen. Po smrtta na osudenoto lice pravoto na podnesuvawe
na ova barawe mu pripa|a na negoviot bra~en, odnosno vonbra~en
drugar, na decata, roditelite, bra}ata i sestrite (~l. 531 st. 1 ZKP).
Za baraweto odlu~uva sovetot od ~l. 22 st. 6 ZKP.
Pri re{avaweto za baraweto soglasno se primenuvaat odredbite
na ~l. 526 st. 2 i 3 i 530 st. 3 ZKP (~l. 531 st. 4 ZKP).
4 0 Vo ~l. 124 ZKP e propi{ano deka obvinetiot ima pravo da gi
razgleduva spisite otkako }e bide ispitan. Takva mo`nost e predvidena
i za razgleduvawe i prepi{uvawe na spisite koi se odnesuvaat na
neopravdana osuda i neosnovano li{uvawe od sloboda, osobeno ottamu
moralen, politi~ki, op{toop{testven i sekoj drug ugled), nitu e od zna~ewe
stepenot, odnosno intenzitetot na povredata na ugledot na liceto koe e vo
pra{awe. Obvrska na sudot e vo sekoj oddelen slu~aj da go utvrdi samiot fakt
dali e ili ne e povreden ugledot na nekoe lice so prikazot na slu~ajot (koj se
odnesuva na nego) vo javnoto sredstvo na informirawe. Dokolku se utvrdi povreda
na ugledot, sudot }e mu izleze vo presret na baraweto za objavuvawe na
soop{tenieto {to }e ima karakter na demant. Stauva zbor za edno pravo na
o{tetenoto lice ~ii elementi se predvideni vo zakonot, a na sudot mu e ostaveno
da ocrveni koga i vo koja mera se ispoleneti tie elementi. Vujaklija, D.
Dru{tvena rehabilitacija lica koja su neopravdano osu|ena i neosnovano li{ena slobode.
JRKKP, Beograd, 1983/1-23, str. 89.
490