Zoran Sulejmanov i Dejan Sulejmanov - Kricicnoprocesno pravo (p.568)

suva nikakvi dokazi za faktot koj e predmet na doka`uvawe, tuku samo
dokaz za toa deka se ispolneti okolnostite koi se osnova na prezumcijata.
Ottamu faktot {to e predmet na doka`uvaweto se smeta za vistinit
i toa zasekoga{ (kone~no), kaj apsolutnata prezumcija, ili dodeka
ne se doka`e sprotivnoto, kaj relativnata prezumcija. Kaj vtorata
prezumcija doa|a do doka`uvawe na faktite samo vo slu~aj na nivno
osporuvawe.
Kako primer za prezumcija vo na{iot ZKP mo`e da se istakne
faktot koga poradi nepodnesuvawe obvinenie ili privatna tu`ba od
strana na ovlasetniot tu`itel vo rok od 15 dena od povikuvaweto na
istra`niot sudija, se smeta deka ovlasetniot tu`itel se otka`al od
gonewe i postapkata se zapira (~l. 169 st. 3 ZKP). Vo ovoj slu~aj stanuva
zbor za pravna i apsolutna prezumcija.
3 0 Nevozmo`ni fakti. Nevozmo`ni se tn. apsurdni tvrdewa i
navodi koi im se protivni na sekoja racionalnost i zdravorazumska
logika, kako na primer, tvrdeweto na svedok deka no}e go videl i prepoznal
obvinetiot na odale~enost od 500 metri.
4 0 Fakti ~ie utvrduvawe so zakon e zabraneto. Taka, na primer,
kaj krivi~noto delo iznesuvawe na li~ni i semejni priliki od ~l. 174
st. 4 KZ, ne e dozvoleno doka`uvawe na vistinitosta ili nevistinitosta
na ona {to se iznesuva ili prenesuva vo pogled na li~niot ili semejniot
`ivot, osven ako ona {to se iznesuva ili prenesuva e od takvo
zna~ewe {to dovelo ili mo`elo da dovede do te{ki posledici za o{teteniot.
Ne smeat da se utvrduvaat i fakti so ~ie doka`uvawe bi se
povredila dol`nosta na ~uvawe slu`bena, voena ili branitelska tajna
(~l. 218 ZKP).
4. Nasproti prethodnite, se faktite koi se zaedni~ki za site
krivi~ni dela i koi sekoga{ se predmet na doka`uvawe. Toa se:
1 0 Fakti koi se odnesuvaat na op{tite elementi na krivi~noto
delo. Ovde spa|aat kako objektivnite taka i subjektivnite elementi
(obele`ja) na krivi~noto delo: dejstvie, protivpranost, vina i
kaznivost. 205
2 0 Fakti {to se odnesuvaat na posebnite elementi na krivi~noto
delo. Toa se onie obele`ja koi go karakterizitraat konkretnoto
krivi~no delo, kako na primer, primena na o~igledno nepodobno sredstvo
ili na~in pri pru`awe lekarska pomo{ kaj krivi~noto delo nesovesno
lekuvawe bolni (~l. 207 KZ), mestoto i vremeto na prezemawe
na dejstvieto na izvr{uvaweto koga tie pretstavuvaat posebni elementi
na deloto, kako na primer kaj krivi~noto delo te{ka kra`ba (~l.
236 KZ), ili na~inot na izvr{uvaweto na krivi~noto delo kaj ubistvo
na svirep ili podmolen na~in, na primer (~l. 123 st. 2 t. 1 KZ). Tuka
spa|a i li~noto svojstvo na storitelot na krivi~noto delo, kako na
primer, svojstvoto na slu`beno lice, svojstvoto na voeno lice, svojs-
205
Vidi: Sulejmanov, Z. Krivi~no pravo, op{t del, str. 108 i natamu
231