Zoran Sulejmanov i Dejan Sulejmanov - Kricicnoprocesno pravo (p.568)

1 0 o{teten vo potesna smisla so predlog za ostvaruvawe na
imotnopravno barawe nastanato so izvr{uvawe na krivi~noto delo
(koga postapkata se vodi po barawe na javniot obvinitel),
2 0 supsidijaren tru`itel (o{teteniot kako tu`itel) ili,
3 0 privatent tu`itel.
Pokraj ovie svojstva o{teteniot vo krivi~nata postapka mo`e
da bide soslu{an i kako svedok i toa nezavisno od negovite gorenavedeni
svojstva.
O{teteniot vo potesna smisla e samostoen, me|utoa sporeden
subjekt vo krivi~nata postapka, dodeka supsidijarniot tu`itel i privatniot
tu`itel se stranki (procesen subjekt) vo postapkata. 135 Pritoa
vo sekoja od navedenite procesni ulogi, vo ramkite na krivi~nata
postapka (atheziona postapka), 136 o{teteniot mo`e da go ostvari svoeto
imotnopravno pobaruvawe sprema obvinetiot. Vo toj slu~aj, o{teteniot
e i subjekt vo akcesorniot imotnopraven odnos koj se rasprava
vo krivi~nata postapka.
1. POIM NA SUPSIDIJAREN TU@ITEL
1. Javniot obvinitel poveduva krivi~no gonewe po slu`bena
dol`nost za najgolemiot broj krivi~ni dela predvideni vo KZ so koi
im se nanesuva {teta na op{testvenite interesi. Me|utoa, so takvite
krivi~ni dela, pokraj zagrozuvaweto i povreduvaweto na op{testvenite
interesi, ednovremeno se zagrozuvaat ili povreduvaat interesite
na oddelni lica, na koi isto taka ne mo`e da im se ospori zainteresiranosta
za nivnoto gonewe. Nivnite interesi (nekakvo li~no ili imotno
pravo), me|utoa, mo`at da dojdat vo pra{awe toga{ koga javniot
obvinitel ne go pokrenal ili se otka`al od ve}e pokrenatoto gonewe.
Vo takvi situacii, licata koi neposredno se pogodeni (nivnoto li~no
135
O{tetenoto lice vo tekot na krivi~nata postapka mo`e da nastapi
vo uloga na stranka i kako sporeden procesen subjekt. Toa e stranka vo procesot
koga ja vr{i ulogata na ovlasten tu`itel i toa bilo da nastapuva kako
privaten ili o{teten kako supsidijaren tu`itel. O{teteniot se javuva pak
vo uloga na sporeden procesen subjekt vo situaciite koga }e se pridru`i na
javniot obvinitel vo vr{eweto na funkcijata na goneweto, so istaknuvawe,
ili bez toa, na svoeto imotnopravno pobaruvawe. Stojanov, I. O{teteniot
kako sporteden subjekt vo krivi~nata postapka, Makedonska revija za kazneno
pravo i kriminologija, Skopje, 1996/1-2, str. 51.
136
Krugot na licata {to se ovlasteni vo krivi~nata postapka da podnesat
predlog za ostvaruvawe na imotnopravnoto pobaruvawe nastanato poradi
izvr{uvaweto na krivi~noto delo, e po{irok od zakonskiot poim na
o{teteniot (~l. 97 ZKP). Zakonskiot poim na o{teteniot pak, e deka toa e
lice ~ie{to nekakvo li~no ili imotno pravo e povredeno ili zagrozeno so
krivi~noto delo (~l. 139 ZKP).
163