Zoran Sulejmanov i Dejan Sulejmanov - Kricicnoprocesno pravo (p.568)

nditio sine qua non za raspravawe pred sudot, no od nea sepak postojat
isklu~oci, kako na primer: vo slu~aj na oddale~uvawe na obvinetiot
od sudnicata (~l. 287 st. 1 ZKP), sudewe vo otsustvo na obvinetiot (~l.
287 st. 2 ZKP), ili odr`uvawe na glavniot pretres vo otsustvo na edna
od strankite (~l. 428 ZKP).
4. Na krajot treba da se istakne deka vo postapkata sprema maloletnici
javnosta sekoga{ e isklu~ena (~l. 84 st. 2 ZMP), so toa {to
od zasedanieto na sudot ne mo`at da se otstranat javniot obvinitel,
branitelot i organot na stratelstvo.
IX. NA^ELO NA VISTINATA
1. Ova na~elo vo krivi~nata postapka e vostanoveno vo funkcija
na utvrduvawe na celosnata i nesporna vistina na site pravno relevantni
fakti od koi zavisi krivi~nata odgovornost na obvinetiot.
Tie fakti, pa spored toa i vistinata, se odnesuvaat na pra{aweto:
dali navistina e storeno krivi~no delo, koj e negovitot storitel i
dali toj mo`e da se podlo`i na krivi~na sankcija. 68
2. Ova na~elo e sodr`ano i vo ~l. 14 ZKP i drugi odredbi od
ZKP. Me|u niv se i onie od ~l. 284 st. 2 ZKP, kade se opredeluva dol`nosta
na pretsedatelot na sovetot koj ja vodi glavnata rasprava, da se
gri`i za sestrano pretresuvawe na predmetot i pronao|awe na vistinata,
kako i ~l. 314 st. 2 ZKP, spored koj doka`uvaweto gi opfa}a
site okolnosti za koi se smeta deka se va`ni za pravilno presuduvawe.
Osnovnata garancija za seto toa e sudot i dr`avnite organi odgovorno
i so ednakvo vnimanie da gi ispituvaat i utvrduvaat kako faktite {to
go tovarat obvinetiot, taka i onie {to mu odat vo korist (~l. 14 st. 2
ZKP).
Vo potkrepa na ova na~elo se i brojni odredbite vo koi se pomesteni
sredstvata i metodite so ~ija pomo{ vo krivi~nata postapka se
utvrduva vistinata. Ovde, vsu{nost, stanuva zbor za osnovnite procesni
pravila vo koi doa|a do izraz baraweto na vistinata. Me|u niv, vo
teorijata obi~no se naveduvaat: 69
1 0 Na{eto krivi~noprocesno zakonodavstvo sodr`i odredba
deka ne mo`at da postojat nikakvi pravni pravila (pravni propisi) za
postapuvawe pri ocena na silata na vrednosta na dokazite - na~elo na
slobodna ocena na dokazite, ili na~elo na ocena na dokazite po slobodno
sudisko uveruvawe (v. ~l. 15 st. 1 ZKP). Pridr`uvaweto do ova na-
~elo proizleguva ottamu {to iskustvoto poka`a deka sekoe normirawe
na ocenata na dokazite deluva mnogu {tetno na soznavaweto na vistinata.
68
Vidi: Proevski, J - Krckovski, M. Zakon za krivi~nata postapka,
Akademik, Skopje, 1997, str. 26-27.
69
Vidi: Bayer, V, op. cit. knjiga prva, str. 172-176.
89