Zoran Sulejmanov i Dejan Sulejmanov - Kricicnoprocesno pravo (p.568)

ncipot na zakonskata i sudskata individualizacija. Vodeweto smetka
za krivi~noto delo (objektivna individualizacija), od svoja strana
odreduva vo koja mera mo`e da se zasega vo li~nosta na storitelot (subjektivna
individualizacija). So pravo se smeta deka ova treba da zavisi
od toa kolku karakteristikite na taa li~nost, preku stepenot na
krivi~nata odgovornost (vinata) i nivnata opasnost, do{le do izraz
vo izvr{enoto delo i toa ne zemeni sami za sebe tuku samo vo vrska so
toa delo, za{to ~ovekot odgovara za ona {to go storil, a ne poradi
kvalitetot na svojata li~nost. 167 Vo ovaa smisla treba da se tolkuva i
odredbata od ~l. 165 ZKP pri sproveduvaweto na kriminolo{kata ekspertiza.
Smetame deka ako na ovoj na~in se re{i pra{aweto od ovoj prv
aspekt na problemot, nema nikakvo somnenie deka u{te na po~etokot
}e se izbegnat natamo{nite problemi {to se pojavuvaat pri utvrduvaweto
na ocenkata na okolnostite {to go popre~uvaat odmeruvaweto na
kaznata vo koja treba da bidat za~uvani srazmernosta na nejziniot vid
i visina za site storiteli na istovidni krivi~ni dela, a so toa i na
nejzinata pravednost.
I pokraj ovie i niza drugi prigovori {to mu se stavaat na ispituvaweto
na li~nosta na obvinetiot, denes vo teorijata preovladuva
sfa}awe deka ne se raboti za nere{liv problem i deka ova ispituvawe
mo`e da se organizira pod opredeleni uslovi. Me|u takvite uslovi,
spored sumarnata analiza na opredelen del avtori, naj~esto se smetaat:
1. ispituvaweto da se ograni~i samo na storitelite na mnogu te{ki
krivi~ni dela i onie koi projavuvaat seriozni sklonosti kon asocialno
povedenie, 2. da bide vremenski ograni~eno, 3. sproveduvano od
ekipa na stru~ni lica, 4. pri toa da se za{titi dostoinstvoto na li~nosta
na obvinetiot, a osobeno negovoto pravo da uskrati sekoja informacija
{to ne saka da ja dade, 5. da se zabrani primenata na sekakvi
postapki so koi ispituvaniot bi se dovel vo sostojba da ne mo`e da gi
kontrolira svoite odgovori, 6. podatocite dobieni so ispituvaweto da
pretstavuvaat posebno dosie, {to bi im bilo dostapno samo na sudijata,
branitelot ili na opredeleni eksperti, a bi se koristelo samo za
167
Vidi: Ba~i}, F. Nekolku napomeni za problemot na individualizacijata
na polnoletnite delinkventi, Pravna misla, Skopje, 1964/5-6, str. 47
i 50-52. Interesno e deka i Marks se izjasnil za vakva pozicija na storitelot
vo krivi~noto pravo. "Zakonite koi za svoj glaven kriterium ne go zemaat dejstvieto
kako takvo tuku ~ovekot kako takov, toa se pozitivni sankcii na bezzakonijata
i spored toa atak na ~esta na gra|anite, mra~en, taen zakon protiv
mojata egzistencija. Mojata egzistencija e somnitelna, moeto vnatre{no bitie,
mojot individualitet se ocenuva kako lo{ i jas }e bidat kaznet za moe
osvedo~uvawe. Takviot zakon ne e zakon na dr`avata za dr`avjanite, tuku zakon
na edna partija protiv druga partija." (Citirano spored Ba~i}, F. Ibid,
str. 50-51).
179