Zoran Sulejmanov i Dejan Sulejmanov - Kricicnoprocesno pravo (p.568)

dijata i negova zamena so drug sudija, odnosno sudija - porotnik koj ne e
optovaren so kakvi bilo odnosi so krivi~noprocesnite subjeti od konkretniot
krivi~nopraven predmet.
2. OSNOVI ZA IZZEMAWE
Spored ~l. 36 ZKP, sudijata ili sudijata - porotnik ne smee da
vr{i sudska dol`nost dokolku se podnesat dokazi {to predizvikuvaat
somnenie vo negovata nepristrasnost a se odnesuva za slednite slu~ai:
1 0 e o{teten so krivi~noto delo, soglasno maksimata nemo iudex
in sua causa (nikoj ne smee da bide sudija vo sopstven predmet),
2 0 obvinetiot, negoviot branitel, tu`itelot, o{teteniot, nivniot
zakonski zastapnik ili polnomo{nik, mu e bra~en odnosno vonbra~en
drugar ili rodnina po krv vo prava linija do koj i da e stepen, vo
strani~na linija do ~etvrtiot stepen, a po svatovstvo do vtoriot stepen,
3 0 so obvinetiot, negoviot branitel, tu`itelot ili so o{teteniot
e vo odnos na staratel, lice pod staratelstvo, posvoitel, posvoenik,
hranitel ili hranenik,
4 0 vo istiot krivi~en predmet vr{el istra`ni dejstvija 123 ili
u~estvuval vo ispituvaweto na obvinenieto pred glavniot pretres,
ili u~estvuval vo postapkata kako tu`itel, branitel, zakonski zastapnik
ili polnomo{nik na o{teteniot, odnosno na tu`itelot, ili e soslu{an
kako svedok ili kako ve{tak,
5 0 vo istiot predmet u~estvuva vo donesuvaweto na odlukata na
poniskiot sud ili ako vo istiot sud u~estvuval vo donesuvaweto na
odlukata koja se pobiva so `albata, i
6 0 postojat okolnosti {to predizvikuvaat somnevawe vo negovata
nepristrasnost. Ovde spa|aat, na primer, okolnostite podale~no
rodninstvo od navedenoto pod t. 2 0 , golemo drugarstvo ili prijatelstvo,
odnos me|u dve vqubeni lica, odnos me|u lica koi zaemno se mrazat
i sl.
Analizata na osnovite za izzemawe poka`uva deka vo slu~aite
od t. 2 0 - 5 0 , stanuva zbor za izzemawe od pri~ini na nepodobnost na sudijata
(iudex inhabilis), i nemu ne mu e dozvoleno prezemawe na kakvi i
da e dejstvija vo postapkata. Nasproti ova izzemawe, koe nekoi avtori
go narekuvaat i isklu~uvawe, kaj izzemaweto od st. 2 stanuva zbor za
sudija pod somnenie (iudex suspectus). Na sudijata pod somnenie mu se dozvoluva
prezemawe na dejstvija samo za onie dejstvija za koi postoi
opasnost poradi odlagawe (~l. 40 ZKP).
123
Vo ovaa smisla ne mo`e da se izzeme sudija {to prezel istra`ni
dejstvija vo skratena postapka (~l. 418 i 222 ZKP). Vidi: Marina, P, Komentar,
str. 39 i Proevski - Krckovski, Komentar, str. 53.
140