Zoran Sulejmanov i Dejan Sulejmanov - Kricicnoprocesno pravo (p.568)

posebno }e go pou~i obvinetiot vnimatelno da go sledi tekot na glavniot
pretres i }e go upati deka mo`e da iznesuva fakti i da predlaga
dokazi vo svoja odbrana, deka mo`e da im postavuva pra{awa na soobvinetite,
svedocite i ve{tacite, da stavi zabele{ki i da dava objasnenija
vo pogled na nivnite iskazi (~l. 306 ZKP). Pretsedatelot na sovetot,
isto taka }e go pou~i i o{teteniot, koj e pred sudot a ne postavil
imotnopravno barawe, deka mo`e da stavi predlog za negovo ostvaruvawe
vo krivi~naa postapka i pokraj toa }e mu gi predo~i negovite
prava vo krivi~nata postapka (~l. 305 st. 2 ZKP).
2. Dokolku nekoe od povikanite lica ne do{lo na glavniot pretres,
vo postapkata na otvorawena glavniot pretres doa|a do pote{kotii
osobeno ako prisustvoto na povikanoto lice e neophodno za rasvetluvawe
i re{avawe na krivi~niot predmet. Ottamu vo zavisnost od
toa koe lice ne do{lo na glavniot pretres e opredelen i vidot na odlukata
{to }e se donesena vo pogled na negovoto odr`uvawe.
a) Taka, ako na glavniot pretres, {to e zaka`an vrz osnova na
obvinitelen akt od javniot obvinitel, ne dojde na glavniot pretres samiot
javen obvinitel ili liceto koe go zamenuva istiot se odlo`uva
(~l. 291 st. 1 ZKP). Me|utoa, ako na glavniot pretres ne dojde o{teteniot
kako tu`itel ili privatniot tu`itel, iako se uredno povikani,
nitu nivniot polnomo{nik, sovetot so re{enie ja zapira postapkata,
zatoa {to vo toj slu~aj se pretpostavuva nivnoto otka`uvawe od krivi~no
gonewe (~l. 291 st. 2 ZKP).
b) Dokolku stanuva zbor za nedoa|awe na uredno povikanoto
obvineto lice koe nema da go opravda svojot izostanok, sovetot }e naredi
da se dovede prisilno. Ako doveduvaweto ne bi mo`elo vedna{ da
se izvr{i, sovetot }e odlu~i glavniot pretres da ne se odr`i i }e
naredi obvinetiot da se dovede prisilno na idniot pretres. Ako do
priveduvaweto obvinetiot go opravda izostanokot, pretsedatelot na
sovetot }e ja otpovika naredbata za prisilno doveduvawe (~l. 292 st. 1
ZKP). Po isklu~ok mo`e da dojde do: 1 0 odreduvawe na pritvor i 2 0 do
sudewe na obvinetiot vo otsustvo.
1 0 Ako obvinetiot koj uredno e povikan o~igledno izbegnuva da
dojde na glavniot pretres, a ne postojat pri~ini za pritvor predvideni
vo ~l. 184 ZKP, sovetot mo`e da opredeli pritvor za obezbeduvawe
prisustvo na obvinetiot na glavniot pretres. @albata ne go zadr`uva
izvr{uvaweto na re{enieto za pritvor. Za pritvorot {to e opredelen
od ovaa pri~ina soglasno se primenuvaat odredbite od ~l. 183 do 197
ZKP. Ako ne bide porano ukinat, pritvorot trae do objavuvaweto na
presudata, a najdolgo 30 dena (~l. 292 st. 2 ZKP).
2 0 Na obvinetiot mo`e da mu se sudi vo otsustvo samo ako e vo
begstvo ili inaku ne im e dostapen na dr`avnite organi, a postojat
osobeno va`ni pri~ini da mu se sudi iako e otsuten (~l. 292 st. 3 ZKP).
Re{enie za sudewe vo otsustvo na obvinetiot donesuva sovetot po predlog
od tu`itelot. @albata ne go zadr`uva izvr{uvaweto na re{eni-
372