Zoran Sulejmanov i Dejan Sulejmanov - Kricicnoprocesno pravo (p.568)

ci za ~ie sostavuvawe e potrebno u~estvo na advokat, postapkata e
oslobodena od taksa i o{teteniot mo`e da smeta na izvesna pomo{ na
javniot obvinitel, 8 0 postapkata pred krivi~niot sud e pobrza od parni~nata
postapka.
3. Vo athezionata postapka se re{avaat pra{awa na imotnopravnoto
barawe {to se odnesuva na 1 0 nadomest na {teta, 2 0 vra}awe na
predmeti i 3 0 poni{tuvawe na odredena pravna rabota (~l. 96 st. 2
ZKP).
1 0 Nadomestot na {teta ja opfa}a celokupnata {teta storena
so izvr{enoto krivi~no delo i toa, kako onaa {to fakti~ki e pretrpena
(damnum emergens), taka i zagubenata dobivka (lucrum cessans).
Izgubena dobivka, na primer, postoi koga od storenoto krivi~no delo
telesna povreda se pojavile tro{oci za lekuvawe i zaguba poradi nesposobnost
za rabota za opredeleno vreme na povredenoto lice (o{teteniot).
So poimot {teta e opfatena i tn. nematerijalna {teta, pod
koja se podrazbira fizi~ka ili psihi~ka bolka poradi naka`anost,
smrt na blisko lice, zaguben ugled i pretrpen sram i sl.
2 0 Vra}awe na predmeti se odnesuva na onie predmeti koi na
o{teteniot mu bile odzemeni so krivi~noto delo. Predmetite se vra-
}aat ako se nao|aat kaj storitelot, sou~esnicite ili kaj treto lice na
kogo mu bile dovereni na ~uvawe po izvr{enoto delo. Me|utoa, ako
predmetot e o{teten ili uni{ten, imotnopravnoto pobaruvawe se modificira
vo nadomest na {teta.
Kako predmeti koi mo`e da se baraat i da bidat vrateni vo atheziona
postapka se smetaat i onie koi se dobieni od sredstvata pribaveni
so izvr{uvaweto na krivi~noto delo, na primer, predmeti koi
se kupeni so parite dobieni od kra`ba, zatajuvawe, grabe` i sl.
3 0 Ponituvawe na odredena pravna rabota od imotnopravna priroda
e objekt na athezionata postapka dokolku nastanala neposredno
po izvr{enoto krivi~no delo. Takvi se, na primer, dogovorite
sklu~eni pod prisilba, so izmama i sl.
Toga{ koga sudot }e utvrdi deka baraweto za poni{tuvawe na
odredena pravna rabota e osnovano, }e izre~e presuda za nejzino delumno
ili celosno poni{tuvawe so posledicite {to proizleguvaat od
toa, kako na primer, poni{tuvawe na izvesni dejstva - vra}awe na steknata
korist. Pritoa sudot ne mo`e da zadira vo pravata na treti lica
(~l. 103 ZKP), zatoa {to tie ne u~estvuvale nitu vo krivi~nata postapka
vo celina, nitu vo nejziniot del nare~en athezionata postapka i
ottamu nemaat mo`nost za vlo`uvawe praven lek.
4. Procesna pretpostavka za poveduvawe na athezionata postapka
e predlog (barawe) na liceto koe e ovlasteno na takvo imotnopravno
barawe vo parnica: liceto koe so gra|anska tu`ba mo`e da se pojavi
vo parni~na postapka, mo`e da se pojavi i vo athzionata postapka
(~l. 96 st. 1 i 97 ZKP). Predlogot mo`e da go podnese fizi~ko ili pravno
lice vo samata krivi~na prijava ili posebno. Iako, zakonot ne ja
187