zbrodnia i kara.pdf

Raskolnikowa nagle znów ogarnęła nieprzeparta chęć, żeby pokazać mu język. Zimny
dreszcz co chwilę przebiegał mu po plecach.
— Ja bym to zrobił inaczej — zaczął z wolna. — Przeliczyłbym pierwszy tysiąc ze cztery
razy, każdy papierek obracałbym i oglądał skrupulatnie. Potem wziąłbym się za drugi
tysiąc. Zacząłbym liczyć, doliczyłbym do połowy, a potem wyciągnąłbym jakąś tam
pięćdziesięciorublówkę i zacząłbym ją oglądać ze wszystkich stron pod światło, czy aby
przypadkiem nie jest fałszywa. „Obawiam się — tak bym powiedział do kasjera — bo moja
krewna straciła w ten sposób onegdaj dwadzieścia pięć
207
i vn_fii , i \j^i \j y» i\^\ji,icł.i L»J 111 ni u i/ciic? ino LWI iy. ra ivivvi_y uwaz-cui u y 111
do trzeciego tysiąca, znów powiedziałbym do kasjera: „Przepraszam pana, zdaje mi się,
że w drugim tysiącu siódmą setkę źle policzyłem, mam wątpliwości", zostawiłbym trzeci
tysiąc i zabrałbym się znów do drugiego, i w taki sposób liczyłbym aż do piątego,
ostatniego tysiąca. A po przeliczeniu, znowu wyciągnąłbym z drugiego i z piątego tysiąca
po papierku i znów pod światło, znów wątpliwość: „Może pan z łaski swojej zamieni na
inne". Kasjer tak by się przy mnie napocił, że myślałby tylko o tym, w jaki sposób się mnie
pozbyć! A gdybym już naprawdę wszystko skończył, podszedłbym do drzwi, otworzyłbym
je, a potem nagle: „Przepraszam najmocniej" i wróciłbym. Zapytałbym jeszcze o coś
kasjera, poprosił o jakieś wyjaśnienie... O, w taki sposób ja bym to zrobił.
— Jakie okropne rzeczy pan opowiada — powiedział Za-mietow, śmiejąc się. — Ale to
tylko słowa, w praktyce na pewno by pan od razu się potknął. W takich wypadkach,
mówię panu, nie tylko ja lub pan, ale nawet zawodowy złodziej, zdeklarowany przestępca
nie może za siebie ręczyć. Ale po co szukać daleko, mamy najlepszy przykład:
zamordowanie staruszki w naszej dzielnicy. Zdawałoby się, że naprawdę straszny
przestępca, w biały dzień zaryzykował, uratował się tylko cudem, ale widać, ręce mu też
drżały: nie potrafił obrabować do czysta, nie wytrzymał; z tego wynika...
Wyglądało na to, że słowa Zamietowa uraziły Raskolnikowa.
— Tak pan mówi? No, to złapcie go teraz, spróbujcie! — zareplikował szyderczo z
widocznym zamiarem dokuczenia Zamietowowi.
— Wielka rzecz! Oczywiście, że go złapią...
— Kto? Może pan? Pan go złapie? Urobicie się! Dla pana zawsze najgłówniejsza rzecz,
czy ktoś nie wydaje za dużo pieniędzy. Dawniej taki nie miał ani grosza, a teraz zaczyna
szastać pieniędzmi — i tego już starczy, zdaniem pana, musi to być przestępca... Toć
nawet dziecko potrafi pana oszukać, gdy tylko zechce!
208
W IT111,
— odparł Zamietow. — Zabić potrafi, życie postawi na kartę, potem do knajpy, a tam już
policja na niego czeka. Wpadają właśnie przez szastanie pieniędzmi. Nie każdy przecież
jest taki zmyślny jak pan. Pan na pewno nie poszedłby do knajpy.
Raskolnikow ściągnął brwi i popatrzył uważnie na Zamie-towa. •
— Pan, zdaje się, nabiera apetytu? Chciałby się pan dowiedzieć, w jaki sposób ja bym
postąpił w takim wypadku?
— zapytał z niechęcią.
— Owszem, chciałbym — odparł tamten zdecydowanym i poważnym głosem. W ogóle
ogromnie spoważniał pod koniec rozmowy.
— Czy bardzo panu na tym zależy?
— Bardzo!
— Dobrze! Ja postąpiłbym w taki sposób — zaczai Raskolnikow, znowu zbliżając swą
twarz do twarzy Zamietowa. Patrzył mu prosto w oczy i mówił szeptem tak cichym, że
tamten drgnął. — Ja zrobiłbym tak: zabrałbym biżuterię i pieniądze i natychmiast udałbym
się w jakieś odludne miejsce, gdzie nikogo nie ma, nikt nie mieszka, a są tylko płoty, jakiś
ogród czy coś w tym rodzaju. Jeszcze przedtem upatrzyłbym tam sobie kamień, pud albo