zbrodnia i kara.pdf

— I... nie możesz?... Nigdy? — szepnął z rozpaczą.
— Nigdy!
576
W duszy Swidrygajłowa rozegrała się straszna, milcząca walka. Trudno opisać spojrzenie,
którym ją obrzucił. Opuścił ramię, odwrócił się i szybko odszedł do okna.
Upłynęła jeszcze chwila.
— Proszę klucz! — wyjął go z lewej kieszeni palta i położył na stole, nie odwracając się i
nie patrząc na Dunię. — Proszę wziąć. Niech pani zaraz wyjdzie!...
Uparcie patrzył przez okno.
Dunia podeszła do stołu i wzięła klucz.
— Prędzej! Prędzej! — powtarzał Swidrygajłow, ciągle jeszcze nie odwracając się i nie
ruszając się z miejsca.
W tym „prędzej" wyraźnie zabrzmiało coś groźnego.
Dunia zrozumiała to, chwyciła klucz, rzuciła się do drzwi, otworzyła je szybko i wybiegła z
pokoju. Po kilku chwilach była już na ulicy jak szalona, niepomna siebie i biegła w
kierunku mostu.
Swidrygajłow stał jeszcze czas jakiś przy oknie, wreszcie odwrócił się powoli, rozejrzał się,
przeciągnął ręką po czole. Żałosny, smutny, słaby uśmiech, uśmiech rozpaczy wykrzywił
mu usta. Na dłoni zaschła krew. Spojrzał na nią z nienawiścią, umoczył ręcznik i obmył
sobie skroń. Nagle wpadł mu w oczy rewolwer porzucony przez Dunię, który znalazł się
teraz pod drzwiami. Podniósł go i obejrzał. Był to mały, kieszonkowy, trzystrzałowy
rewolwer starego typu. Zostały w nim jeszcze dwa naboje i jeden kapiszon. Można było
oddać jeszcze jeden strzał. Zastanowił się, włożył rewolwer do kieszeni, wziął kapelusz i
wyszedł.
VI
Cały wieczór do godziny dziesiątej Swidrygajłow spędził w różnych traktierniach i
spelunkach, przechodząc z jednej do drugiej. Natrafił gdzieś również na Katię, która
śpiewała inną piosenkę, o tym, jak jakiś „łotr i tyran"
Zaczął Katię całować.
19 — Zbrodnia i kara
577
Swidrygajłow poił Katię i kataryniarza, chórzystów, kelnerów oraz dwóch jakichś
pisarczyków. Zapoznał się z tymi pisarczykami głównie dlatego, że uderzyło go, iż obaj
mieli krzywe nosy: jeden miał zakrzywiony nos w lewą, drugi zaś w prawą stronę.
Zaciągnęli go wreszcie do jakiegoś rozrywkowego ogródka, gdzie zapłacił za nich wejście.
Ogródek składał się z mizernej trzyletniej jodełki i trzech krzaczków. Prócz tego urządzony
był tam „pawilon", w rzeczywistości zaś szynk, w którym można było napić się również
herbaty. Stało też kilka zielonych stolików i krzeseł. Bardzo kiepski chór i jakiś pijany
monachijski Niemiec w charakterze arlekina, z czerwonym nosem i nadzwyczajnie ponury,
mieli bawić publiczność. Pisarczycy posprzeczali się z jakimiś innymi pisarczykami i omal
nie doszło do bójki. Swidrygajłow został powołany na arbitra. Godził ich przez cały
kwadrans, ale uczynili taki wrzask, że trudno było cokolwiek zrozumieć. W każdym razie
można się było domyślić, że jeden z nich ukradł coś i zdążył nawet sprzedać to z miejsca
jakiemuś Żydowi, który się nawinął, sprzedawszy zaś, nie chciał podzielić się ze swym
kolegą. Wreszcie okazało się, że skradziono łyżeczkę do herbaty, należącą do „pawilonu".
Kradzież została zauważona i sprawa zaczęła przyjmować nieprzyjemny obrót.
Swidrygajłow zapłacił za łyżeczkę, wstał i wyszedł z ogródka. Dochodziła dziesiąta.
Swidrygajłow przez cały wieczór nie wypił ani kropli alkoholu, w „pawilonie" kazał sobie
podać herbatę, wyłącznie dla przyzwoitości zresztą. Wieczór był duszny i ponury. Około
dziesiątej zebrały się wielkie chmury, zagrzmiało i deszcz lunął jak z cebra. Woda lała się
z nieba nie kroplami, lecz strumieniami. Błyskało co chwila i tak długo, że można było
doliczyć do pięciu podczas trwania każdej błyskawicy. Przyszedł do domu przemoknięty