zbrodnia i kara.pdf

szeptano do drugiej w nocy. Narzeczona zresztą poszła spać znacznie wcześniej,
zdumiona tym wszystkim i trochę markotna.
Tymczasem Swidrygajłow równo o północy szedł przez most T-wa w kierunku Strony
Petersburskiej. Deszcz nie padał już, lecz dął wiatr. Swidrygajłow miał dreszcze. Przez
chwilę intensywnie i jakby pytająco wpatrywał się w czarną toń Małej Newy. Lecz zimno
mu było stać nad wodą, odwrócił się więc i poszedł na prospekt B-oj. Szedł tym długim
prospektem prawie pół godziny, potykał się raz po raz na drewnianym bruku, lecz nie
przestawał czegoś pilnie wypatrywać po prawej stronie prospektu. Kiedyś, przejeżdżając
tędy, zauważył tu spory, drewniany hotel, który o ile przypominał sobie, nosił
582
nazwę „Adrianopol". Nie mylił się: hotel ten był na tym pustkowiu i tak rzucał się w oczy,
że trudno go było nie zauważyć nawet w ciemnościach. Był to długi, poczerniały budynek,
mimo późnej godziny jeszcze oświetlony; dał się też zauważyć pewien ruch. Swidrygajłow
wszedł i zapytał o pokój spotkanego na korytarzu obdartusa. Obdartus obejrzał go i
zaprowadził do ciasnego, dusznego pokoju na samym końcu korytarza, w kącie pod
schodami. Innego pokoju nie było, wszystkie były zajęte. Obdartus spojrzał pytającym
wzrokiem.
— Herbata jest? — zapytał Swidrygajłow.
— Może być.
— Co jeszcze?
— Cielęcina, wódka, przekąski.
— Przynieś cielęcinę i herbatę.
— Nic więcej pan sobie nie życzył — zapytał ze zdziwieniem obdartus.
— Nie, nic!
Obdartus odszedł, wyraźnie rozczarowany.
„To musi być niezła spelunka — pomyślał Swidrygajłow. — Że też tu dotychczas nie
byłem. Zresztą ja też muszę mieć wygląd gościa, który wraca z cafe-chantant1, a po
drodze również miał przygodę. Ciekawe, kto też tu bywa i nocuje?"
Zapalił świecę i obejrzał dokładnie pokój. Była to klitka z jednym oknem, tak mała, że
ledwie mógł się w niej poruszać; pościel na łóżku była bardzo brudna; zwyczajny,
malowany stół i krzesło zajmowały niemal całą pozostałą przestrzeń. Ściany wyglądały jak
zbite z desek, tapeta była tak zniszczona i zakurzona, że można było rozpoznać jedynie
dawny kolor (żółty), ale deseń był już zupełnie niewidoczny. Część ściany i sufitu była
ścięta na ukos, jak to bywa w mansardach, lecz tutaj nad ukosem znajdowały się schody.
Swidrygajłow postawił świecę, usiadł na łóżku i zamyślił się. Dziwny, nieustanny szept w
sąsiednim pokoju, przechodzący chwilami w krzyk, zwrócił
Cafe-chantant (fr.) — kawiarnia z występami wokalnymi.
583
wreszcie jego uwagę. Szept ten nie ustawał od chwili, gdy wszedł do pokoju. Zaczął
nasłuchiwać: ktoś komuś wymyślał i niemal z płaczem robił wyrzuty, słychać było tylko
jeden głos. Swid-rygajłow wstał, zasłonił ręką świecę — na ścianie czerniała szpara,
podszedł i zajrzał. W pokoju, większym nieco od zajmowanego przez niego, było dwóch
gości. Jeden z nich, bez surduta, o bardzo kędzierzawej głowie i czerwonej, rozpalonej
twarzy, stał w oratorskiej pozie, szeroko rozstawiwszy nogi dla zachowania równowagi. Bił
się pięścią w piersi i patetycznie wyrzucał drugiemu, że tamten jest nędzarzem, bez pracy,
że on wyciągnął go z błota i jak zechce, może go wypędzić i że to wszystko widzi oko
Opatrzności. Strofowany przyjaciel siedział na krześle i wyglądał jak człowiek, który ma
ogromną ochotę kichnąć, ale w żaden sposób mu się to nie udaje. Od czasu do czasu
spoglądał na mówcę baranim, mętnym wzrokiem, ale widoczne było, że nie wie, o co
chodzi, i prawdopodobnie nawet nie słyszy. Na stole dopalała się świeca, stała prawie
opróżniona karafka z wódką, a obok kieliszki, chleb, szklanki, ogórki i czajnik po herbacie.