zbrodnia i kara.pdf

spojrzał na niego zaskoczony i osłupiały. — Bo ja bardzo lubię — ciągnął dalej
Raskolnikow, ale z taką miną, jak gdyby mówił wcale nie o ulicznym śpiewie — lubię,
kiedy ktoś śpiewa przy dźwiękach katarynki w chłodny, ciemny i wilgotny jesienny
wieczór... Tak, ale trzeba, żeby wieczór był wilgotny, kiedy wszyscy przechodnie mają
bladozielone, chorobliwe twarze; albo jeszcze lepiej, gdy mokry śnieg pada zupełnie
prostopadle na ziemię, bez wiatru, rozumie pan? a poprzez śnieg przebłys-kują latarnie
gazowe...
— Nie wiem... przepraszam... — bąknął zagadnięty mężczyzna, zdumiony pytaniem i
dziwnym wyglądem Raskolnikowa, i przeszedł na drugą stronę ulicy.
Raskolnikow poszedł prosto przed siebie i skierował się na plac Sienny, ku miejscu, gdzie
stał kramik pary mieszczuchów, którzy rozmawiali z Lizawietą owego wieczora; teraz
jednak nie było ich. Rozpoznawszy miejsce, Raskolnikow przystanął,
198
ooejrzaf się WOKOIO i zwrócił się uo cmopaKći w uz,ciwuucj koszuli, który stał, ziewając,
u wejścia do składu z mąką.
— Czy jest tu gdzieś właściciel narożnego straganu?
— Tu jest dużo handlarzy — odparł ten, mierząc Raskol-nikowa od stóp do głów.
— Jak on się nazywa?
— Na imię ma tak, jak go ochrzczono.
— A czy ty czasem nie jesteś z Zarajska? Z jakiej jesteś guberni?
Chłopak znów spojrzał na Raskolnikowa...
— U nas, proszę jaśnie pana, nie gubernia, ale powiat; mój brat wiele podróżował, to
może i wie, jaka to gubernia, a ja stale siedziałem w domu, to skąd mogę o tym wiedzieć.
Niech wasza ekscelencja z łaski swej wybaczy.
— A co tam jest na górze, może garkuchnia?
— Traktiernia, a w niej bilardy i księżniczki... że palce lizać!
Raskolnikow przeszedł przez plac. Na rogu stał zwarty tłum, sami chłopi. Raskolnikow
wmieszał się w tłum, ciekawie przypatrując się twarzom. Coś go parło do nawiązania
rozmowy z pierwszym lepszym przechodniem. Ale chłopi nie zwracali na niego uwagi i
gwarzyli między sobą, zbierając się w grupki. Raskolnikow stał przez chwilę
niezdecydowany, wreszcie namyślił się i poszedł chodnikiem na prawo, w kierunku W-go
bulwaru. Minąwszy plac, znalazł się w bocznej uliczce.
Raskolnikow dawniej często chadzał tą króciutką uliczką, która w tym miejscu skręca w
bok i prowadzi z placu na ulicę Sadową. Ostatnio coś go zmuszało do włóczenia się po
tych ulicach, zwłaszcza gdy robiło mu się ciężko na sercu; odczuwał wówczas pragnienie,
„aby ten ciężar stał się jeszcze bardziej nieznośny". Teraz jednak szedł, nie myśląc o
niczym. Był tu duży dom, cały zajęty przez szynkownię i inne, podobne zakłady; co chwilę
wybiegały z nich kobiety ubrane tak, jak się zwykle chodzi do sąsiadów — z gołą głową i
tylko w sukni. W kilku miejscach kobiety gromadziły się na chodniku, przeważnie przy
schodach do suteren, gdzie mieszczą się różne,
199
naaer wesołe przyoyiKi. w jeanym z tycft lokali panował niezwykły hałas i gwar, tak że
rozlegał się po całej ulicy; dolatywały dźwięki gitary, śpiewano pieśni, w ogóle bawiono się
znakomicie. Grupa kobiet skupiła się u wejścia; niektóre siedziały na schodkach, inne na
chodniku, reszta stała i gwarzyła ze sobą. Na jezdni zataczał się, klnąc głośno, pijany
żołnierz z papierosem w zębach; chciał widocznie gdzieś wstąpić, ale zapomniał, do
którego z lokali. Jeden z oberwańców kłócił się z drugim; jakiś człowiek pijany do
nieprzytomności leżał w poprzek ulicy. Raskolnikow zatrzymał się koło większej grupy
kobiet. Rozmawiały ochrypłymi głosami, ubrane były w perkalikowe suknie, na nogach
miały liche buciki, wszystkie były z gołymi głowami. Niektóre miały na pewno po jakie
czterdzieści lat, ale były i siedemnastolatki. Prawie wszystkie miały twarze posiniaczone i
podbite oczy.