zbrodnia i kara.pdf

— A bo co? — surowym tonem zapytał elegant, marszcząc brwi i mierząc wyniośle
Raskolnikowa.
— Precz stąd i basta!
— Jak śmiesz, ty kanalio!...
I zamachnął się szpicrutą. Raskolnikow rzucił się na niego z pięściami, nie zdając sobie
sprawy z tego, że silne panisko dałoby sobie radę z dwoma takimi jak on. W tej chwili
jednak ktoś mocną ręką chwycił go z tyłu: między nimi stanął policjant.
— Hola, panowie, proszę bez bijatyki w miejscu publicznym. Czego pan sobie życzy? Kim
pan jest? — zwrócił się ostrym tonem do Raskolnikowa, spoglądając na jego łachmany.
Raskolnikow spojrzał na niego uważnie. Była to dzielna twarz wiarusa, z siwymi wąsami i
baczkami, o niegłupim wyrazie.
— Właśnie pan mi jest potrzebny — zawołał, chwytając go za rękaw. — Jestem byłym
studentem, nazywam się Raskolnikow... Przy okazji o tym niech się i pan dowie — zwrócił
się do eleganta. — A pan niech pójdzie za mną, coś panu pokażę...
I schwyciwszy policjanta za rękę, zaprowadził go do ławki.
— O, proszę, niech pan spojrzy, jest całkiem pijana, szła właśnie bulwarem: kto ją wie, co
to za jedna, ale nie widzi mi się,
1 Swidrygajłow — przewijające się wówczas w prasie nazwisko hochsztaplera
grasującego na prowincji. Zbieżność z nazwiskiem bohatera Zbrodni i kary niby
przypadkowa, ale znacząca.
77
zeoy oyia zawoaowa... rrawaopoaoonie gazies ją spoin i uwiedli... po raz pierwszy...
rozumie pan? I tak ją puścili na ulicę. Niech pan spojrzy, jak podartą ma suknię i jak jest
włożona: przecież ją ubierano, a nie ona sama się ubierała i widać, że ubierały ją
nieumiejętne ręce, męskie. To widać. A teraz niech pan spojrzy tutaj: na tego elegancika,
z którym przed chwilą chciałem się zmierzyć, zupełnie go nie znam, po raz pierwszy go
widzę, ale on też ją przyuważył, taką pijaną i nieprzytomną, no i miał ogromną ochotę
podejść i zwabić ją, bo jest w takim właśnie stanie, i gdzieś ją uprowadzić... Na pewno tak
jest; niech mi pan wierzy, że się nie mylę. Na własne oczy widziałem, jak ją obserwował i
śledził, tylko mu przeszkodziłem i teraz czeka, aż odejdę. Widzi pan, odszedł tylko o kilka
kroków i stoi, niby skręca papierosa... Jak by mu tu przeszkodzić? Może moglibyśmy ją
jakoś odprowadzić do domu, niech pan coś poradzi!
Policjant w jednej chwili zrozumiał wszystko i domyślił się, o co chodzi. Z grubym
elegantem sprawa była jasna, pozostawała jeszcze dziewczyna. Policjant nachylił się,
żeby się jej dokładniej przyjrzeć, i na twarzy jego odmalowało się szczególne współczucie.
— Och, biedaczka! — odezwał się, kiwając głową — toż to jeszcze prawie dziecko.
Uwiedli ją, nic innego. Panienko, panienko — zawołał na nią — gdzie panienka mieszka?
Dziewczyna otworzyła zmęczone i osowiałe oczy, nieprzytomnie spojrzała na
indagujących ją mężczyzn i machnęła tylko ręką.
— Proszę — powiedział Raskolnikow (wyciągnął przy tym z kieszeni 20 kopiejek; na
szczęście znalazło się). — Niech pan weźmie te pieniądze, zawoła dorożkarza i każe
odwieźć ją do domu. Tylko musimy dowiedzieć się od niej adresu.
— Panienko, panienko! — znowu indagował policjant, zainkasowawszy pieniądze —
Zaraz wezmę dorożkę i sam panią odwiozę. Dokąd pani każe? Co? Gdzie pani mieszka?
— Jazda stąd!... czego się czepiacie!... — warknęła dziewczyna i znów machnęła ręką.
78
— u, 10 nieiaame, oarazo nieładnie; w styaziłaDy się panienka. — Znowu pokiwał głową,
zawstydzając ją, współczując i oburzając się na przemian. — To ci kłopot! — zwrócił się
do Raskolnikowa, mierząc go znowu od stóp do głów. Widocznie i jemu wydał się dziwny,
bo taki obdartus, a szasta groszem.
— Gdzie ją pan znalazł? — zapytał go.