zbrodnia i kara.pdf

azie nieuchronnie nastąpi pogorszenie. Nie wiem, jakie są te pierwotne przyczyny, panu
jednak są one zapewne znane. Jest pan mądrym człowiekiem i obserwował pan na
pewno samego siebie. Odnoszę wrażenie, że początek pańskiej choroby datuje się od
czasu opuszczenia uniwersytetu. Nie powinien pan pozostać bezczynny i dlatego myślę,
że praca i jasno wytknięty cel mogą być dla pana zbawienne.
— Tak, tak, ma pan słuszność... jak najszybciej wrócę na uniwersytet, potem wszystko
pójdzie... jak po maśle...
Zosimow, który dawał mu te rady częściowo dla zaimponowania damom, zmieszał się,
widząc, że zakończenie jego przemowy wywołało drwiący uśmiech na twarzy Raskolnikowa.
Trwało to jednak tylko chwilę. Pulcheria Aleksandrowna poczęła się zaraz rozpływać
w podziękowaniach dla Zosimowa, dziękując mu szczególnie za nocne odwiedziny w
hotelu.
— Jak to, on był u was w nocy? — zapytał Raskolnikow z widocznym niepokojem. — A
więc nie spałyście po podróży?
— Ach, Rodia, to było przecież przed godziną drugą. W domu również nie kładłyśmy się
spać wcześniej.
274
— JNie wiem, jak mam mu podziękować — powiedział Raskolnikow, chmurząc się i
spuszczając oczy. — Pomijając kwestię honorarium — wybaczy pan, że mówię o tym
(zwrócił się do Zosimowa) — nie wiem doprawdy, czym zasłużyłem sobie na takie
szczególne względy pana? Po prostu nie rozumiem tego... i przykro mi jest, że nie
rozumiem, mówię to panu otwarcie.
— Niech się pan nie denerwuje — odparł Zosimow z wymuszonym uśmiechem. — Niech
pan sobie wyobrazi, że jest pan moim pierwszym pacjentem, a lekarz, który dopiero
zaczął praktykować, kocha swych pierwszych pacjentów jak własne dzieci, niektórzy
nawet zakochują się w nich. A przecież ja nie mam zbyt wielu pacjentów.
— Bo już nie mówię o nim — dorzucił Raskolnikow, wskazując na Razumichina —
również miał ze mną same zmartwienia i kłopoty.
— Co on plecie! A może jesteś dziś w nastroju sentymentalnym? — oburzył się
Razumichin.
Gdyby był bardziej bystrym obserwatorem, spostrzegłby, że nie było tu ani śladu czułości,
raczej wprost przeciwnie. Spostrzegła to jednak Awdotia Romanowna. Patrzyła na brata z
uwagą i niepokojem.
— O mamie zaś nawet nie śmiem wspominać — mówił dalej jakby wyuczoną lekcję. —
Dopiero dziś uzmysłowiłem sobie po części, jak musiała cierpieć wczoraj, oczekując mego
powrotu — po tych słowach nagłym ruchem podał rękę siostrze i uśmiechnął się. W
uśmiechu tym przebijało się prawdziwe, niekłamane uczucie. Dunia natychmiast ujęła i
uścisnęła serdecznie wyciągniętą rękę. Po raz pierwszy zwracał się do niej po wczorajszej
kłótni. Twarz matki promieniała z zadowolenia i szczęścia na widok tego ostatecznego,
cichego pogodzenia się brata z siostrą.
— Za to właśnie go lubię! — szepnął skłonny do egzaltacji Razumichin, obracając się
energicznie na krześle — miewa on takie odruchy!...
275
„l jak to wszystko u mego ładnie się kończy — myślała matKa
— co za szlachetność uczuć, jak prosto i delikatnie położył kres wczorajszemu
nieporozumieniu z siostrą, po prostu podał jej rękę w odpowiedniej chwili i spojrzał na nią
z miłością... A jakie ma piękne oczy i jaką śliczną twarz... Jest nawet ładniejszy od
Dunieczki... Lecz, mój Boże, cóż to za garnitur ma on na sobie, jak nędznie jest ubrany!
Wasia, chłopiec na posyłki w sklepie Atanazego Iwanowicza, ma lepsze ubranie!...
Chętnie rzuciłabym się mu na szyję, objęła go i... zapłakała, jednak boję się, boję...
mógłby to źle zrozumieć, o Boże! Rozmawia wprawdzie uprzejmie, a jednak boję się!
Czego ja się właściwie boję?..."