zbrodnia i kara.pdf

mianowicie? Nie pamiętam. Zresztą, nie pójdę. Co ja tam będę robił? Powiedziałem jej
tylko wczoraj w przejściu., że jako uboga wdowa po urzędniku może
434
otrzymać jednorazową zapomogę w wysokości rocznej pensji męża. Czy czasem nie
dlatego właśnie mnie zaprasza? Che, che!
— Ja również nie mam zamiaru tam pójść — powiedział Lebieziatnikow.
— No, myślę! Wytłukł ją pan własnoręcznie. To zrozumiałe, że pan się wstydzi, che, che,
che!
— Kto wytłukł? Kogo? — oburzył się nagle Lebieziatnikow i nawet poczerwieniał.
— Pan Katarzynę Iwanownę, jakiś miesiąc temu, zdaje się! Właśnie wczoraj słyszałem o
tym... Tak, tak, tak to bywa z przekonaniami! Z kwestią kobiecą też nie najlepiej, che, che,
che!
— Wszystko to fałsz i oszczerstwo! — wybuchnął Lebieziatnikow, który ciągle obawiał się
przypomnienia o tej sprawie. — Było zupełnie inaczej! To było co innego!... Źle panu
powtórzono, to plotka. Po prostu broniłem się wtedy. Ona pierwsza rzuciła się na mnie z
pazurami... Cały bak mi wydarła... Mam wrażenie, że każdy ma prawo do obrony swojej
osoby. Nikomu nie pozwolę dokonywać gwałtu nade mną... Dla zasady. Bo to już jest
niemal despotyzm. Co miałem robić? Stać spokojnie? Odepchnąłem ją tylko.
— Che, che, che! — złośliwie wyśmiewał się dalej Łużyn.
— Czepia się pan tylko dlatego, bo sam pan jest zły i wścieka się... A to było głupstwo i
nie ma nic wspólnego z kwestią kobiecą! Pan mnie źle zrozumiał; sądziłem, że skoro
kobieta jest równa mężczyźnie, nawet pod względem siły fizycznej (a tak już dziś się
uważa), to i w podobnym wypadku musi być równouprawnienie. Potem oczywiście
doszedłem do wniosku, że w zasadzie tego rodzaju wypadek nie powinien być
rozpatrywany, albowiem bójki nie powinny mieć miejsca i są nie do pomyślenia w
przyszłym społeczeństwie...i że w ogóle jakoś niezręcznie doszukiwać się równości w
bijatyce. Nie jestem taki głupi... chociaż bójki właściwie się zdarzają... tfu, do diabła!... to
jest w przyszłości nie będą się zdarzały, tylko teraz jeszcze się zdarzają... Z panem nie
można dojść do ładu! Nie pójdę na stypę
435
me ze wzgięau na to zajście, ro prostu me pójdę z zasady, zęby nie brać udziału we
wstrętnym zabobonie. A zresztą można by właściwie pójść tylko tak, żeby się uśmiać.
Szkoda, że nie będzie popów, bo wtedy na pewno bym poszedł.
— To znaczy, że poszedłby pan na przyjęcie po to, żeby opluć przyjęcie i gospodynię, czy
nie tak?
— Wcale nie po to, żeby opluć, tylko żeby protestować. Poszedłbym w słusznym celu.
Miałbym okazję, aby pośrednio przyczynić się do postępu i propagandy. Każdy powinien
działać na rzecz postępu i propagandy, a im ostrzej, tym lepiej. Mogę rzucić myśl, ziarno...
Z ziaren wschodzą fakty. Nie skrzywdziłbym nikogo. Początkowo będą się może czuli
urażeni, ale potem sami zobaczą, że to dla ich dobra. U nas, na przykład, miano za złe
Tieriebjowej (tej, co teraz jest w komunie), że kiedy wyszła z domu i... oddała się, to
napisała do rodziców, że nie chce żyć wśród przesądów i zawiera wolny związek.
Uważano, że obejście się z rodzicami było zbyt brutalne, że mogła ich oszczędzić,
napisać delikatniej. Ja uważam, że to bzdura, wcale nie trzeba było delikatniej,
przeciwnie, należy protestować. Albo taka Warencowa. Żyła z mężem siedem lat, rzuciła
dwoje dzieci i palnęła mężowi w liście prosto z mostu: „Zrozumiałam, że z tobą nie mogę
być szczęśliwa. Nigdy ci nie wybaczę, że mnie oszukiwałeś, ukrywając przede mną
istnienie innego ustroju społecznego, to jest komuny. Niedawno dowiedziałam się o tym
od pewnego szlachetnego człowieka, któremu się oddałam i z którym zakładam komunę.
Mówię bez ogródek, bo uważam, że niegodnie byłoby cię oszukiwać. Rób, co uważasz za
stosowne. Nie licz na mój powrót, jesteś zbyt zapóźniony. Życzę szczęścia". Tak się pisze
takie listy!