zbrodnia i kara.pdf

do nitki, zamknął się w pokoju, otworzył biurko, wyjął wszystkie pieniądze, zniszczył kilka
papierów. Potem wsunął pieniądze do kieszeni, chciał początkowo zmienić ubranie, ale
wyjrzawszy przez okno i słysząc deszcz i grzmoty, machnął ręką, wziął kapelusz i
wyszedł, nie zamykając za sobą drzwi. Poszedł wprost do Soni. Była w domu.
578
Nie była sama: dawała herbatę zgromadzonym około niej czworgu dzieciom
Kapernaumowów. W milczeniu i z szacunkiem powitała Swidrygajłowa. Ze zdziwieniem
patrzyła na jego przemoczone ubranie, lecz nie odezwała się ani słowem. Dzieci w tejże
chwili uciekły w nieopisanym popłochu.
Swidrygajłow usiadł przy stole, poprosił Sonię, by usiadła również. Nieśmiało czekała, co
jej powie.
— Wyjeżdżam, prawdopodobnie do Ameryki — powiedział Swidrygajłow — i ponieważ
widzimy się chyba po raz ostatni, chciałbym załatwić jeszcze pewne sprawy. Widziała się
dziś pani z tą damą? Wiem, co pani powiedziała, może pani nie powtarzać. — Sonia
drgnęła i zaczerwieniła się. — Takie mają zwyczaje tego rodzaju typy. Co się tyczy
siostrzyczki i braciszków pani, to z nimi sprawa jest naprawdę załatwiona, a pieniądze,
które się za nich należały, zostały przeze mnie wpłacone, gdzie należy, w pewne ręce za
pokwitowaniem. Zresztą, na wszelki wypadek niech pani te kwity weźmie i trzyma. Proszę,
oto one! No, to już załatwione. Teraz są tu trzy pięcioprocentowe obligacje, ogółem na
sumę trzech tysięcy rubli. Niech to pani weźmie dla siebie, dla siebie osobiście, i niech to
zostanie między nami, żeby nikt o tym nie wiedział, bez względu na to, co pani usłyszy.
Przydadzą się pani, bo nie powinna pani żyć tak podle, jak dawniej, zresztą nie ma pani
już wcale potrzeby.
— Tyle od pana doznałam dobrodziejstw, sieroty i nieboszczka — powiedziała
pospiesznie Sonia — i jeżeli dotychczas tak mało okazałam wdzięczności, to... niech pan
nie sądzi...
— Ach, nie ma o czym mówić, niech pani da spokój.
— A te pieniądze... bardzo jestem panu wdzięczna, ale przecież teraz nie są mi
potrzebne. Ja na siebie samą zawsze zarobię. Niech pan nie sądzi, że jestem
niewdzięczna, ale jeżeli pan jest taki wspaniałomyślny, to te pieniądze...
— Są dla pani, dla pani, Sofio Siemionowno, i proszę bardzo bez długich ceregieli, bo
nawet nie mam na to czasu. Przydadzą się pani. Rodion Romanowicz ma dwie drogi do
wyboru: kula w łeb albo Sybir. — Sonia spojrzała na niego z przerażeniem
579
i zadrżała. — Niech się pani uspokoi, wiem o wszystkim od niego samego, nie jestem
plotkarzem, nie powiem nikomu. Bardzo dobrze mu pani radziła wtedy, żeby się sam
przyznał. Tak byłoby znacznie lepiej dla niego. A jak Sybir, to i pani tam za nim pojedzie.
Wszak tak? Wszak tak? No, zatem pieniądze się przydadzą. Jemu będą potrzebne,
rozumie pani? Dając pani, jakbym jemu dawał. Prócz tego słyszałem przecież, że
obiecała pani zapłacić dług Amalii Iwanownie. Dlaczego pani tak nierozważnie ciągle
bierze na siebie jakieś kontrakty i zobowiązania? Przecież to Katarzyna Iwanowna była
winna tej Niemce, a nie pani, trzeba było plunąć na Niemkę. W ten sposób pani nie da
sobie rady w życiu. A poza tym, gdyby ktoś panią jutro czy pojutrze o mnie pytał (a będą
panią pytali), to niech pani nie wspomina, że u niej byłem. Pieniędzy, broń Boże, niech
pani nie pokazuje i niech pani nie opowiada nikomu, że je pani dałem! A teraz do
widzenia — wstał z krzesła. — Rodionowi Romano-wiczowi proszę się pokłonić. Ale, ale,
niech pani da pieniądze tymczasem na przechowanie panu Razumichinowi. Zna pani
pana Razumichina? Naturalnie, musi go pani znać. To niezły chłopak. Niech mu pani
odniesie jutro lub... kiedy znajdzie pani czas. A tymczasem proszę dobrze schować.
Sonia zerwała się z krzesła i patrzyła na niego przerażona. Miała wielką ochotę coś
powiedzieć, o coś zapytać, ale nie śmiała i nie wiedziała, jak zacząć.
— Jak to pan tak... jak pan teraz wyjdzie w taki deszcz?