zbrodnia i kara.pdf

— Wybiera się pan na spacer? Wieczór będzie ładny, żeby tylko burzy nie było. Zresztą
odświeżyłoby się powietrze... Również wziął czapkę.
— Tylko bardzo proszę, niech pan sobie nie wmawia czasem, że ja się dziś panu
przyznałem — powiedział Raskolnikow z ponurym uporem. — Pan jest interesującym
człowiekiem
537
i słuchałem pana tylko przez ciekawość. Ale do niczego się panu nie przyznałem... Niech
pan to sobie zapamięta.
— No, już dobrze, wiem, zapamiętam. Ależ pan drży! Niech pan będzie spokojny,
dobrodzieju, będzie, jak pan sobie życzy. Niech pan się trochę przejdzie, ale za dużo nie
można spacerować. Na wszelki wypadek mam do pana jeszcze jedną maleńką prośbę —
dodał, zniżywszy głos. — Rzecz jest drażliwa, lecz bardzo ważna: w razie czego (w co
zresztą nie wierzę i do czego uważam pana za niezdolnego), gdyby jednak przyszła panu
ochota w ciągu czterdziestu czy pięćdziesięciu godzin jakoś inaczej zakończyć tę sprawę,
w jakiś fantastyczny sposób, na przykład targnąwszy się na życie (co jest
przypuszczeniem bezsensownym, więc niech mi pan daruje), to proszę zostawić krótką,
ale treściwą notateczkę. Tak ze dwa wiersze, tylko dwa wiersze, i o kamieniu niech pan
wspomni, to będzie bardziej godnie. No, do widzenia... Życzę dobrych myśli, godnych
czynów.
Porfiry wyszedł, był jakiś zgarbiony i starał się omijać wzrokiem Raskolnikowa.
Raskolnikow podszedł do okna i ze wzmożoną niecierpliwością odczekał chwilę, aż
według jego wyliczenia Porfiry powinien zejść ze schodów i oddalić się od domu. Po czym
sam wyszedł pospiesznie.
III
Podążył do Swidrygajłowa. Czego się mógł spodziewać od tego człowieka, sam nie
wiedział. Ale człowiek ten miał nad nim jakąś władzę. Skoro raz zdał sobie z tego sprawę,
nie mógł się już otrząsnąć, zwłaszcza zaś teraz.
Po drodze męczyło go przede wszystkim pytanie, czy Swid-rygajłow był u Porfirego.
Sądził i mógł przysiąc, że nie był! Zastanowił się raz jeszcze, przypomniał sobie szczegóły
wizyty Porfirego i doszedł do wniosku, że nie, na pewno nie był.
538
Ale o ile nie był dotychczas, to pójdzie czy nie?
Na razie, sądził, chyba nie pójdzie. Dlaczego? Nie potrafiłby wytłumaczyć, zresztą nie
chciał teraz łamać sobie nad tym głowy. Męczyło go to, ale właściwie nie obchodziło
specjalnie. Rzecz dziwna i trudna do uwierzenia: o swoim nieuniknionym, bliskim losie
niewiele myślał, i to z roztargnieniem. Męczyło go coś innego, daleko ważniejszego,
wyjątkowego, dotyczącego jego samego. Czuł się przy tym nadzwyczaj przemęczony
moralnie, niemniej jednak umysł jego pracował tego dnia sprawniej niż kiedykolwiek.
Czy warto było po tym wszystkim, co się stało, zajmować się różnymi drobiazgami? Czy
warto, na przykład, zabiegać, aby Swidrygajłow nie chodził do Porfirego, zastanawiać się,
badać, tracić czas na jakiegoś tam Swidrygajłowa!
O, jakże mu się to wszystko sprzykrzyło!
A jednak mimo to szedł do Swidrygajłowa. Czyżby oczekiwał od niego czegoś nowego,
wskazówki, wyjścia? Tonący brzytwy się chwyta! Czy to przeznaczenie, czy jakiś instynkt
pchał ich ku sobie? A może tylko zmęczenie, rozpacz. Być może, że przydałby mu się
ktoś inny, a do Swidrygajłowa idzie, bo ten się tak jakoś nawinął. Sonia? Po cóż miałby
teraz iść do Soni? Znowu prosić ją o litość? Sonia przerażała go. Była uosobieniem
nieubłaganego wyroku, niewzruszonego postanowienia. To znaczy, że trzeba pójść albo
jej drogą, albo jego. Nie, teraz zwłaszcza nie był w stanie zobaczyć się z nią. Nie, lepiej
zbadać Swidrygajłowa: co się tam kryje? Zdawał sobie sprawę, że ten Swidrygajłow od
dawna już był mu bardzo do czegoś potrzebny.