zbrodnia i kara.pdf

— przed pół godziną nie znaliśmy się, uważamy się za wrogów, mamy pewną nie
załatwioną sprawę, ale o sprawie ani dudu,
351
tylko wjechaliśmy na literaturę i to jaką! Czy me miałem racji, żeśmy się dobrali jak w
korcu maku?
— Bardzo pana przepraszam — rzekł z rozdrażnieniem Ras-kolnikow — ale może pan
zechce łaskawie wyjaśnić mi nareszcie, dlaczego właściwie zaszczycony zostałem jego
odwiedzinami, bo... bo... spieszę się, nie mam czasu, muszę wyjść z domu...
— Proszę bardzo, bardzo proszę. Siostra pana, Awdotia Romanowna, wychodzi za mąż
za pana Łużyna, Piotra Piet-rowicza Łużyna.
— Czy nie można by dać spokoju mojej siostrze i nie wymawiać nawet jej imienia! O ile
pan rzeczywiście jest Swidrygajłowem, to po prostu nie rozumiem, jak pan śmie
rozmawiać ze mną o niej.
— Właśnie o niej przyszedłem z panem pomówić, nie mogę więc nie wymawiać jej
imienia.
— Więc dobrze, proszę mówić, byle prędzej!
— Przekonany jestem, że jeśli pan choć pół godziny rozmawiał z Łużynem lub ma o nim
ścisłe informacje, to wyrobił pan już sobie o nim właściwe zdanie. To daleki krewny mojej
żony. To nie jest mąż dla Awdotii Romanowny. Jestem zdania, że Awdotia Romanowna
poświęca się szlachetnie i nierozważnie dla... dla swojej rodziny. Zdawało mi się na
podstawie tego, co o panu słyszałem, że byłby pan zadowolony, gdyby to małżeństwo nie
doszło do skutku bez uszczerbku dla interesów. Dziś, po poznaniu pana osobiście, jestem
tego pewny.
— Bardzo pan jest naiwny, przepraszam, chciałem powiedzieć bezczelny — rzekł
Raskolnikow.
— Chce pan powiedzieć, że mam na widoku własny interes. Może pan być spokojny,
gdyby mi szło o siebie, nie byłbym tak otwarty, zupełnie głupi nie jestem. Przy
sposobności zwierzę się panu z pewnej psychologicznej osobliwości. Przed chwilą,
usprawiedliwiając swoją miłość do Awdotii Romanowny, twierdziłem, że jestem ofiarą.
Wiedz pan zatem, że nie mam żadnego dla niej uczucia, żadnego. Sam się temu dziwię,
bo przecież naprawdę czułem coś do niej...
352
— Z próżniactwa i rozpusty — przerwał mu Raskolnikow.
— W istocie jestem próżniakiem i rozpustnikiem. Zresztą pańska siostra ma tyle zalet, że i
ja nie mogłem pozostać obojętny. Ale to wszystko głupstwo, jak się zresztą sam
przekonałem.
— Dawno się pan o tym przekonał?
— Zauważyłem to już przedtem, ostatecznie przekonałem się trzy dni temu, prawie w
chwili przyjazdu do Petersburga. W Moskwie przekonany byłem, że jadę ubiegać się o
rękę Awdotii Romanowny i rywalizować z panem Łużynem.
— Przepraszam, że przerwę. A czy byłby pan tak uprzejmy i zechciał się streszczać?
Pomówmy wprost o celu pańskiej wizyty. Bardzo się spieszę, muszę wyjść z domu...
— Z największą przyjemnością. Kiedy przyjechałem tu i postanowiłem przedsięwziąć...
wojaż, zapragnąłem poczynić przedtem pewne nieodzowne rozporządzenia. Dzieci moje
mieszkają u ciotki, są bogate, osobiście nie jestem im potrzebny. A zresztą jaki tam ze
mnie ojciec! Dla siebie wziąłem tylko to, co mi rok temu ofiarowała Marfa Pietrowna. To mi
wystarczy. Przepraszam, zaraz przystępuję do sedna sprawy. Chciałbym przed wojażem,
który może dojdzie do skutku, zakończyć porachunki z panem Łużynem. Nie mogę
powiedzieć, żebym go tak bardzo nie znosił, ale właściwie to on był przyczyną mojej kłótni
z Marfą Pietrowna, kiedy dowiedziałem się, że ona kleciła to małżeństwo. Chciałbym teraz
przy pańskiej pomocy i w pańskiej zresztą obecności zobaczyć się z Awdotią Romanowną
i wytłumaczyć jej, po pierwsze, że z Łużyna nie będzie miała żadnego pożytku, lecz