zbrodnia i kara.pdf

opowiadał im wczoraj na schodach, że gospodyni jest mu przychylna i że będzie
zazdrosna o Awdotię Romanownę... to już było całkiem nie do zniesienia. Z wściekłości
rąbnął pięścią w kuchenny piec z taką siłą, że zranił sobie rękę i wybił jedną cegłę.
„Oczywiście — mruknął po chwili, zdając sobie sprawę z własnego poniżenia —
oczywiście te wszystkie podłości nie dadzą się już teraz zaklajstrować ani odwołać... a
zatem nie ma sensu w ogóle o tym myśleć; pozostaje milczeć... spełnię mój obowiązek w
milczeniu i... nie wolno mi prosić o przebaczenie ani w ogóle wspominać o tym... jasne, że
dla mnie już wszystko stracone!"
260
Mimo to jednak podczas ubierania się obejrzał swoje ubranie staranniej niż zwykle.
Innego ubrania nie miał, a nawet gdyby je miał, to może by nawet umyślnie nie włożył. Z
drugiej zaś strony nie chciał uchodzić ani za cynika, ani za niechluja, nie mógł obrażać
uczuć innych, tym bardziej że go potrzebowali i wzywali. Dlatego oczyścił starannie
szczotką garnitur. Koszulę miał zawsze znośną; pod tym względem był bardzo akuratny.
Również umył się tego rana gruntownie — od Nastki dostał mydło — umył włosy, szyję, a
szczególnie ręce. Gdy zaś doszło do rozstrzygnięcia kwestii, czy się ogolić, czy nie
(Praskowia Pawłowna miała wyborne brzytwy pozostałe po nieboszczku, panu
Zarnicynie), to rozstrzygnął ją na złość sobie przecząco: „Niech zostanie tak, jak jest!
Gdyby one pomyślały, że ogoliłem się, żeby... a z pewnością tak by pomyślały... Nie, za
żadną cenę! Najgorsze, że jestem takim nieokrzesanym gburem i mam knajackie
narowy... Wiem oczywiście, że od biedy jestem porządnym człowiekiem; nie ma czym się
zbytnio chwalić, że się jest porządnym człowiekiem. Porządnym człowiekiem powinien być
każdy, a nawet więcej niż porządnym... a ja zgrzeszyłem już (pamiętam to) w tym i w
owym... nie, nie popełniłem żadnej podłości, ale przecież... A jakie myśli przychodziły mi
nieraz do głowy! Hm! Przecież to istne wariactwo zestawić to wszystko z Awdotią
Romanowną! A niech to! Chcę się umyślnie okazać brudnym, niechlujnym pijaczyną!
Gwiżdżę na wszystko! Okażę się jeszcze gorszym!..."
Gdy tak monologował, wszedł Zosimow, który nocował w salonie Praskowii Pawłowny.
Wybierał się do domu, przedtem jednak chciał zajrzeć do chorego. Razumichin powiedział
mu, że chory śpi jak suseł. Zosimow polecił nie budzić go, dopóki sam się nie ocknie;
obiecał wpaść ponownie po dziesiątej.
— Tylko żebym go zastał w domu — dodał. — Do licha, ładny to pacjent, który nie słucha
lekarza. I lecz tu takiego! Nie wiesz, czy on pójdzie do nich, czy one tu przyjdą?
261
— mysie, ze one lu przyjaą — oapan Kazumicnin. z,ro-zumiał cel pytania. — Oczywiście,
będą omawiać sprawy rodzinne. Ja się wtedy wyniosę. Rozumie się jednak, że ty jako
lekarz masz większe prawa niż ja.
— Nie jestem przecież spowiednikiem, przyjdę i zaraz wyjdę. Mam jeszcze inne zajęcia.
— Jedno mnie niepokoi — przerwał mu Razumichin, chmurząc się. — Wczoraj, idąc z
nim, naplotłem mu rozmaitych głupstw, między innymi, że ty obawiasz się, czy on
przypadkiem... nie dostanie pomieszania zmysłów...
— Również i paniom mówiłeś wczoraj o tym.
— Wiem, że zrobiłem głupio. Możesz mnie stłuc za to! Powiedz mi jednak, czy wierzysz w
to naprawdę?
— Mówię ci przecież, że to żadna diagnoza. Gdy przyprowadziłeś mnie do niego, to
przedstawiłeś mi go jako... monomana. A wczoraj dolaliśmy jeszcze oliwy do ognia, to
znaczy właściwie ty twoim opowiadaniem... o malarzu; niezły temat, zwłaszcza że to
właśnie może być powodem jego zamroczenia! Gdybym wiedział dokładnie, co się wtedy
zdarzyło na policji, i o tym, że tam jakaś kanalia rzuciła na niego podejrzenie, to nie
dopuściłbym do wczorajszej rozmowy. Tacy maniacy robią z igły widły i widzą na jawie
najbardziej bezsensowne rzeczy... O ile sobie przypominam, to już wczoraj z opowiadania
Zamietowa dowiedziałem się połowy prawdy. To jednak jeszcze nic. Znam wypadek, że