zbrodnia i kara.pdf

— Jednak masz rację, Soniu — powiedział wreszcie łagodnie. Zmienił się nagle: znikł
sztuczny, drwiący i wyzywający ton. Zniżył głos. — Powiedziałem ci wczoraj, że nie
przyjdę prosić cię o przebaczenie, a właśnie niemal od tego zacząłem... To, co mówiłem o
Łużynie i Opatrzności, to mówiłem ze względu na siebie... To była prośba o przebaczenie,
Soniu...
Chciał się uśmiechnąć, lecz jakaś dziwna słabość i niedomówienie było w tym
półuśmiechu. Pochylił głowę i ukrył twarz w dłoniach.
Nagle niespodziane uczucie ostrej nienawiści do Soni przeszyło mu serce. Zdziwiony i
przerażony tym uczuciem, podniósł głowę i spojrzał na nią uważnie. Spotkał jej
serdeczne, nie-
!6 — Zbrodnia i kara
481
nawiść rozwiała się jak przywidzenie. A więc to było coś innego. Omylił się widocznie co
do tego uczucia. Znaczyło to widocznie tylko to, że ta chwila już nastąpiła.
Znowu ukrył twarz w dłoniach i spuścił głowę. Nagle pobladł, wstał z krzesła i nic nie
mówiąc, machinalnie przesiadł się na łóżko.
Chwila ta była ogromnie podobna w jego odczuciu do tej, kiedy stał za starą z
przygotowaną już siekierą i czuł, że „nie ma ani sekundy do stracenia".
— Co panu jest? — zapytała Sonia wielce strwożona.
Nie mógł wymówić ani słowa. Zupełnie inaczej zamierzał zakomunikować jej i nie
rozumiał, co mu się stało. Sonia cicho podeszła do niego, usiadła obok na łóżku i czekała,
nie spuszczając z niego wzroku. Serce jej biło i zamierało. Sytuacja stawała się nie do
zniesienia. Zwrócił ku niej swą trupiobladą twarz i skrzywił bezsilnie usta, usiłując coś
powiedzieć. Przerażenie przeszyło serce Soni.
— Co panu jest? — powtórzyła, odsuwając się trochę od niego.
— Nic, Soniu. Nie bój się... Głupstwo! Rzeczywiście, jak się nad tym zastanowić —
mamrotał jak człowiek nieprzytomny w gorączce. — Tylko po co właściwie przyszedłem
ciebie męczyć? — dodał, popatrzywszy na nią. — Naprawdę po co? Wciąż zadaję sobie
to pytanie, Soniu...
Być może, że przed kwadransem naprawdę zadawał sobie to pytanie, lecz teraz mówił
zupełnie bezładnie, półprzytomny, ciągle wstrząsany przeszywającymi całe ciało
dreszczami.
— Och, jakże pan się męczy! — powiedziała Sonia, patrząc na niego ze współczuciem.
— To głupstwo!... Słuchaj, Soniu — uśmiechnął się nagle bez powodu, blado i
bezbarwnie — czy pamiętasz, co chciałem ci wczoraj powiedzieć?
Sonia czekała z niepokojem.
482
— Wychodząc, powiedziałem, że prawdopodobnie żegnamy się na zawsze, ale gdybym
przyszedł dzisiaj, to powiem ci... kto zabił Lizawietę.
Sonia zadrżała całym ciałem.
— A więc przyszedłem ci powiedzieć.
— To pan wczoraj naprawdę... — szepnęła z wysiłkiem.
— Skąd pan wie? — zapytała szybko, jakby oprzytomniawszy nagle.
Oddychała z trudem. Twarz jej bladła coraz bardziej.
— Wiem...
Sonia milczała przez chwilę.
— Więc złapali gol — zapytała nieśmiało.
— Nie, nie złapali.
— Więc skąd pan o tym wie? — zapytała po chwili milczenia ledwie dosłyszalnym głosem.
Zwrócił się do niej i spojrzał na nią bardzo uważnie.
— Zgadnij — powiedział z takim samym jak przedtem bezsilnym, krzywym uśmiechem.
Zadrżała konwulsyjnie na całym ciele.