zbrodnia i kara.pdf

oraz przygotować potrawy u siebie w kuchni. Katarzyna Iwanowna zdała się na nią we
wszystkim i udając się na cmentarz, zostawiła ją w swoim mieszkaniu. Rzeczywiście,
wszystko przygotowane było bez zarzutu; stół był nakryty nawet dosyć porządnie;
naczynia, widelce, noże, kieliszki, szklanki, filiżanki — wszystko to było różnych kształtów i
wielkości, bo zostało wypożyczone od sąsiadów, ale o oznaczonej godzinie wszystko było
na swoim miejscu i Amalia Iwanowna w poczuciu dobrze spełnionego obowiązku, z
pewną dumą powitała wracających z cmentarza, wystrojona, w czepcu z nowymi,
żałobnymi wstążkami i w czarnej sukni. Ta duma, choć uzasadniona, nie spodobała się
Katarzynie Iwanownie: „Jakby bez niej nikt nie potrafił nakryć do stołu!" Czepiec z
czarnymi wstążkami nie podobał się jej również: „Bóg raczy wiedzieć, może ta głupia
Niemka się pyszni, że ona, gospodyni, z litości pomaga biednym lokatorom? Z litości! Też
mi coś! U papy, który był pułkownikiem i omal nie został gubernatorem, nakrywało się
nieraz stół na czterdzieści osób, a jakiejś tam Amalii Iwanowny czy ściślej Ludwigowny nie
wpuszczono by nawet do kuchni..." Jednakże Katarzyna Iwanowna postanowiła na razie
nie zdradzać się ze swymi uczuciami, choć w głębi duszy uważała, że Amalię Iwanownę
należałoby koniecznie dziś jeszcze utemperować
450
i przypomnieć jej, gdzie jest jej właściwe miejsce, w przeciwnym razie bowiem gotowa jest
Bóg wie co o sobie sądzić. Na razie jedynie potraktowała ją ozięble. Do zdenerwowania
Katarzyny Iwanowny przyczyniła się inna jeszcze, niemiła okoliczność. Na pogrzebie nie
było prawie nikogo z sąsiadów prócz Polaczka, który mimo wszystko zdążył jednak wpaść
na cmentarz. Na stypę natomiast zjawili się tylko najmniej znaczni i najbiedniejsi,
niektórzy nawet po pijanemu, sama hołota. Nikt ze starszych i stateczniejszych lokatorów
nie przyszedł, jakby naumyślnie się zmówili. Nie przyszedł, na przykład, Piotr Pietrowicz
Łużyn, najsolidniejszy, rzec można, z lokatorów. Tymczasem wczoraj wieczorem
Katarzyna Iwanowna zdążyła już opowiedzieć wszystkim, to jest Amalii Iwanownie,
Poleńce, Soni i Polaczkowi, że to jest najszlachetniejszy, najgodniejszy człowiek, że ma
wielkie stosunki i majątek, że był przyjacielem jej pierwszego męża, bywał w domu u jej
ojca i obiecał, że poruszy wszystkie sprężyny, aby wystarać się dla niej o znaczną
emeryturę. Zauważyć należy, że gdy Katarzyna Iwanowna pyszniła się czyimś majątkiem
lub stosunkami, to robiła to bez żadnego wyrachowania, nie dla osobistych korzyści, lecz
jedynie z dobrego serca, dla samej przyjemności chwalenia kogoś i nadania mu większej
wartości. Prócz Łużyna, prawdopodobnie „za jego przykładem", nie przyszedł również „ten
wstrętny łajdak Lebieziatnikow". „A ten co sobie myśli? Przecież zaproszono go tylko z
łaski, bo mieszka w jednym pokoju z Łużynem, jest jego znajomym i jakoś niezręcznie
było go nie zaprosić". Nie przyszła również pewna zmanierowana dama ze swoją córką,
„przejrzałą pannicą". Mieszkały u Amalii Iwanowny dopiero dwa tygodnie, lecz kilkakrotnie
skarżyły się na hałasy i krzyki dochodzące z pokoju Marmieładowów, zwłaszcza gdy
nieboszczyk wracał do domu pijany. Katarzyna Iwanowna dowiedziała się o tym od
gospodyni, gdy ta podczas kłótni krzyczała na całe gardło, że wypędzi całą rodzinę
zakłócającą spokój „porządnym lokatorom", którym „do pięt nie dorasta". Katarzyna
Iwanowna umyślnie teraz zaprosiła
451
ową damę z córką, Którym podoono „do pięt me dorasta , tym bardziej że ta przy
przypadkowych spotkaniach wyniośle odwracała głowę. Niech więc wie, że tu „szlachetnie
myślą i czują oraz zapraszają, wybaczając krzywdy", i że Katarzyna Iwanowna ongiś do
innego losu była przyzwyczajona. W tym celu zamierzała przy obiedzie podać jej do
wiadomości, że jej ojciec omal nie został gubernatorem, dodając przy tym, że nie należy
się odwracać przy spotkaniach i że to jest bardzo głupie. Nie przyszedł również gruby
pułkownik (w rzeczywistości dymisjonowany sztabskapitan), lecz okazało się, że jest „urżnięty"
jeszcze od wczoraj. Słowem, stawili się jedynie: Pola-czek; pewien plugawy
urzędniczyna w zatłuszczonym surducie, wągrowaty i wstrętnie cuchnący; głuchy i prawie