zbrodnia i kara.pdf

się. Raskolnikow spojrzał na nią przelotnie, nie odezwał się ani słowem i wbił wzrok w
ziemię. Byli sami, nikt ich nie widział. Strażnik stał odwrócony. Sam nie wiedział, jak się to
stało, lecz nagle znalazł się u jej stóp, płakał i obejmował jej kolana. W pierwszej chwili
Sonia przeraziła się. Zerwała się z miejsca i drżąc, patrzyła
Abraham — patriarcha biblijny, legendarny przodek Izraelitów.
629
na mego. W tej samej chwili jednak naraz pojęła wszystko. W oczach jej zabłysło
bezgraniczne szczęście, wiedziała i nie miała już wątpliwości, że on ją kocha, kocha
bezgranicznie i że nadeszła wreszcie ta chwila...
Chcieli coś powiedzieć, lecz słowa więzły im w gardle. Łzy stanęły im w oczach. Obydwoje
byli bladzi i wychudli, ale w ich chorych i bladych twarzach jaśniała już zorza nowej
przyszłości, zmartwychwstania ku nowemu życiu. Wskrzesiła ich miłość, ich serca kryły
niewyczerpane źródła życia dla nich obojga.
Postanowili cierpliwie czekać. Mieli przed sobą jeszcze siedem lat niewysłowionej męki i
bezgranicznego szczęścia! Ale on zmartwychwstał i wiedział o tym, czuł to całym swym
odnowionym jestestwem, a ona — ona żyła przecież tylko jego życiem!
Wieczorem tego dnia, gdy już zamknięto koszary, Raskol-nikow, leżąc na pryczy, myślał o
Soni. Zdawało mu się, że tego dnia wszyscy katorżnicy, dawni jego wrogowie, odnoszą
się do niego inaczej. Zaczynał nawet sam rozmawiać z nimi, a oni przyjaźnie mu
odpowiadali. Przypomniał sobie teraz o tym, ale przecież tak być musiało: wszak wszystko
powinno się teraz zmienić.
Myślał o niej. Przypominał sobie, jak bardzo ją dręczył i szarpał jej serce. Myślał o jej
bladej, wymizerowanej twarzyczce, ale nie bolało go to wspomnienie: wiedział, jak
bezgraniczną miłością okupi teraz wszystkie jej cierpienia.
I cóż znaczyły te wszystkie, wszystkie dawne męki! Wszystko, jego zbrodnia, wyrok i
zesłanie wydały mu się teraz faktem postronnym, dziwnym, który jakby nawet nie jego
dotyczył. Zresztą, nie mógł tego wieczora długo myśleć o czymś jednym, skupić się, nie
potrafiłby też niczego rozstrzygnąć świadomie, czuł tylko. Zamiast dialektyki zjawiło się
życie i cała jego świadomość musiała ulec odmianie.
Pod jego poduszką leżała ewangelia. Wziął ją machinalnie do ręki. To była jej książka, ta
sama, z której czytała mu o zmartwychwstaniu Łazarza. Na początku katorgi sądził, że
630
Sonia zanudzi go religią, będzie wciąż mówiła o ewangelii, narzucała mu książki. Ku jego
wielkiemu zdziwieniu ani razu nie wspomniała o tym, ani razu nie zaproponowała mu
ewangelii. Sam poprosił o nią na krótko przed swoją chorobą, a ona bez słowa przyniosła
mu tę książkę. Dotychczas nawet jej nie otwierał.
Nie otworzył jej i teraz, lecz błysnęła mu pewna myśl: „Czyż jej przekonania mogą teraz
nie być moimi przekonaniami? A przynajmniej jej uczucia, dążenia..."
Sonia również tego dnia była bardzo poruszona, w nocy nawet gorączkowała. Była tak
bardzo szczęśliwa, tak niespodzianie szczęśliwa, że prawie lękała się swego szczęścia.
Siedem lat, tylko siedem lat! W porywie radości w pewnych chwilach obydwoje skłonni byli
traktować te siedem lat jak siedem dni. Raskolnikow jeszcze nie zdawał sobie sprawy z
tego, że to nowe życie nie jest darem, że musi je okupić, zapłacić za nie w przyszłości
wielkim czynem...
Tu jednak zaczyna się już nowa historia, historia stopniowego odradzania się człowieka,
stopniowego przechodzenia z jednego świata do drugiego, poznawania nowej, nie znanej
dotychczas rzeczywistości. To mogłoby stanowić temat nowego opowiadania, bo niniejsze
opowiadanie na tym się kończy.