Pyeslər - Azərbaycan Milli Kitabxanası

S o f i (dəhşətlə). Bu nə müsibətdi, Ilahi? (Mahmuda) Sən baxma! Yum gözünü! Sənə belə
şeylərə baxmaq olmaz!
Işıq Danışanın üzərinə düşür.
D a n ı ş a n. Beş gün əvvəl bu Çaldıran düzündə qırğın olmuşdu və bu qırğın üç gün davam
etmişdi. Osmanlı hökmdarı Birinci Sultan Səlim Səfəviləri müsəlman dininin düşməni elan etmişdi
və Islam müdafiəsi naminə iki yüz minlik türk ordusu ilə Azərbaycana girmişdi, 1514-cü ilin avqust
ayında Səfəvilər dövlətinin – Məmləkəti-Azərbaycanın yaradıcısı və hökmdarı Şah Ismayıl türk
ordusundan bir neçə dəfə az qoşunla Sultan Səlimlə Maku yaxınlığındakı bu Çaldıran düzündə
qarşılaşmışdı, döyüşə girmişdi və məğlub olmuşdu.
S o f i. Sən baxma! Sən görmə bu müsibəti!
M a h m u d (çılğın). Sofi! Sofi! Beş qarış torpaq üstə!? Bir kisə qızıl üstə uşaq olmayıbmı
bunlar!? Göyü, ayı, ulduzları görməyibmi bunlar!? Şümr olub bir-birinin başını kəsirlər, Allah buna
niyə dözür, Sofi?.. Mehdi Sahibi-Əzzaman nəyi gözləyir, niyə zühur etmir, niyə bu zülmə dözür,
bundan artıq bir müsibət olarmı, niyə gəlib dünyanı düzəltmir? Bəlkə yoxdur, olmayacaq Sahibi-
Əzzaman, Sofi, ona görə? Bəlkə düzəltmək olmaz bu dünyanı, Sofi, ona görə gəlmir?
S o f i. Əstəğfürullah! Əstəğfürullah! Gedək, gedək burdan, gedək!..
Haradansa, uzaqlardan bir fəryad eşidilir:
– Ey müsəlman, dərdi-məra dərman nist əlqiyas!.. (Ey müsəlman, bizim dərdimizin dərmanı yoxdur!..)
M a h m u d. Eşidirsən, o fəryadı, Sofi?
– ... dərman nist əlqiyas!..
S o f i. Yox, heç nə eşitmirəm!..
– ... dərman nist əlqiyas!
M a h m u d (qışqırır). ... dərman nist əlqiyas!
S o f i (vahimə içində). Gedək! Gedək burdan!
İ ş ı q s ö n ü r.
321