Pyeslər - Azərbaycan Milli Kitabxanası

murdar bir məxluq var dünyada? Balıq balasını yeyir, insan da o balığı yeyir! Tfu! Lənət olsun sənə,
ey cəmi məxluqatın əşrəfi olan insan, min lənət! Sənə görə də durmayacağam yerimdən! Su-zad boş
şeydir! Sənə görə durmayacağam!
Pauza.
(Corab toxumaqda davam edir). Amma bir şey var ki, balıq həmişə təzədir. Haçan tutursan, tut!
Yayda da, qışda da, payızda da, yazda da, gecə-gündüz, nə vaxt tutsan da, təptəzədir! Amma çox
axmaq heyvandı! Dünyadakı heyvanların ən axmağıdı! Min-min illərdi insan onu qarmaqla tutur,
balıq hələ də başa düşmür, yenə də qarmağa gəlir. Özü gəlir e, öz tamahının ucbatından! Ceyran
həndəvərdə canavar hiss eləyəndə, o saat götürülür! Bilir ki, bu o canavardı ki, min il bundan əvvəl
onun ulusunu yeyib, həmişə də pusqudadı, onu da yemək istəyir, axıracan da belə olacaq! Canavar
pusqudadı, ceyran səksəkədə! Elə canavar özü! Canavar bilir ki, əli tüfəngli insan onun qənimidi.
Siçan pişikdən qaçan kimi, canavar da o tüfəngdən qaçır! Amma balıq?! Min illərdi özü öz xoşuyla
gəlib keçir qarmağa! Ay aman!.. Belə də küt heyvan olar? (Krandan gur axan və köpüklənəköpüklənə
döşəməyə tökülən suya baxır.) Yox e!.. Yox! Yox! Yox! Durmayacağam! Durub
bağlamayacağam! Nə qədər axırsan, ax! Cəhənnəmə ax, gora ax! Xox! Qorxdum səndən! Mən onda
ölmüşdüm, ölmüşdüm gəlib sənə yuxumu danışanda, başa düşdün?! Səfeh idim də, mən nə bilim?!
Deyirdilər ki, adam pis yuxu görəndə səhər durub gərək suya danışsın. Su aydınlıqdı guya! Ay oldu,
ha?! Yaman aydınlıqdı! Olmaz o aydınlıqdan!
Düz əlli il bundan qabağıydı, səhər tezdən yerimdən durdum, gördüyüm o yuxunun
qorxusundan üşünə-üşünə gəlib danışdım onu suya. Sonra nə oldu? Məni də öldürdü, o biri yazıqları
da! (Telefon zəng çalır. Hirslə dəstəyi qaldırır.) Mən deyiləm! Bildin?! Başa düşdün?! Mən yoxam!
Mən ölmüşəm! Əlli ildi bunu başa düşmürsən! Qan də! Qan! Nə vaxt qanacaqsan?! (Dəstəyi hirslə
aparatın üstünə atır.) Hə, sizə nəyi danışırdım? Yuxu, su əhvalatını! Denən, ay səfeh, hər deyilənə
inanarlar? Müsəlmanın sonrakı ağlı də! Eybi yox! Adam başına gələ-gələ öyrənər! Dama-dama göl
olar! (Döşəməyə tökülən su artıq dizlərinə çatıb.) Qalxmayacağam! Bağlamayacam suyu! Bu dizlər
kimindi, bu qıçlar kimindi, mənim deyil? Özüm bilərəm neyləyərəm?! Soyuq-zad deyil! Su pulunu
vermişəm! Kimə nə borcdu? Gül kimi sudu də, nə olub bəyəm? Qoy qalsınlar suyun içində. Toxum
deyil ki, cücərsin! Ayağımdı, qıçımdı, özüm bilərəm, istəyərəm bir il saxlayaram suyun içində!
Mənə deyir ki, sözə bax e (yamsılayır), sənsiz mənim bir günüm olmasın! Yalan deyir e, elə bilir ki,
mən də inanıram. Ay inandım, ha!.. Guya ki, tanımıram səni? Kim idi o qaloşları geyib yayın
cırhacırında dəniz qırağına qaçan?! Bir adam ki, yalın ayağına qaloş geyə, ona inanmaq olar? Kim
inanır, inansın, amma mən inana bilmərəm. Mən dünyagörmüşəm! Mən bu dünyanın hər üzünü
görmüşəm! Yaxşısı pisindən çox olub, pisi də yaxşısından çox olub! Şair demişkən, qoca cadugərdi
bu dünya, həmişə də cavanlıq donunda! Baxırsan, dünyadı də, gözəl, göyçək, adamın tamahı düşür!
Abırlı, həyalı! Məsum! Incə! Nazənin! Amma əslində qoca köpəkdi! Dişlərini qıcıyıb mırıldayır!
Ağzından da iylənmiş su axır! (Otağa dolan su artıq Qadının belinəcən qalxıb.) Ip gör necə islanıb
e!.. Gödələcək quruyanda. Nə olsun, qoy gödəlsin. Onsuz da yuyulacaqdı də.
Pauza.
Ay qoca köpək! Elə bilirsən durub o kranı bağlayacam? Yox! Bağlamayacam! Ipi islatmaqla
məni qorxudacaqsan? Xox! Baxarıq! Supulunu da vermişəm! Bir dənə yaşıl üçlük, bir dənə də göy
beşlik! Qabaqlar ona bir dünya şey almaq olardı. Indi olub heç nə! Indi hər şey heç nə olub!
Qabaqlar, heç olmasa, böyük-kiçik var idi, indi nə var? Heç nə! Hörmət-izzət, hamısı çıxıb gedib
işinin dalınca! Kim kimədi? Dərəbəylikdi! Get dəniz kənarında bir dənə gəmi partlat – heç kimin
vecinə deyil! Hamı oturub evində corabını toxuyur. Yəni o adamlar ki, corab toxuyur, oturub
evində, onnar ki, toxumurlar, yüz cürə pəstəhadan çıxırlar! Balıq tuturlar! Suyu istəyir saf olsun,
79