AC 01 2009 (PDF, 1.76 MB) - Federale Overheidsdienst Justitie

12 HOF VAN CASSATIE 5.1.09 - Nr. 3
opzeggingstermijn naargelang de oorzaak van de tweede beëindiging vindt geen steun in
artikel 39,§1 van de Arbeidsovereenkomstenwet.
De partij die de te korte opzeggingstermijn heeft gegeven is niet gehouden de
opzeggingstermijn nog langer in acht te nemen als de andere partij zich in de loop van die
termijn schuldig maakt aan een ernstige tekortkoming die een onmiddellijke beëindiging
rechtvaardigt. Deze tweede beëindiging geeft geen aanleiding tot schadevergoeding
vermits zij regelmatig is.
De vergoeding die het ontbrekend gedeelte van de opzeggingstermijn vervangt blijft
daarentegen wel verschuldigd omdat het recht op die vergoeding is ontstaan uit hoofde
van de eerste beëindiging. 26
4.2. Het standpunt dat het recht op aanvullende opzeggingsvergoeding vervalt na
ontslag om dringende reden zou kunnen verantwoord worden om redenen van billijkheid.
Een partij die wordt ontslagen om dringende reden zou niet mogen beloond worden door
van de getroffen werkgever nog een vergoeding te krijgen voor een opzeggingstermijn die
niet meer bestaat.
Maar Uw Hof zegt niet uitdrukkelijk dat de billijkheid dit vereist en de vraag is of
voormelde billijkheidsredenering wel volledig correct is.
Zo zou kunnen aangevoerd worden dat in voorkomend geval beide partijen verwijtbaar
gedrag hebben vertoond, elk met eigen gevolgen:
- de partij die de te korte opzeggingstermijn betekent wordt gesanctioneerd met de
verplichting tot het betalen van een aanvullende opzeggingsvergoeding;
- de partij die later terecht ontslagen wordt om dringende reden wordt gesanctioneerd
met het verlies van het recht op de vergoeding van het resterend gedeelte van de betekende
opzeggingstermijn. Bovendien kan overeenkomstig artikel 35, eerste lid van de
arbeidsovereenkomstenwet een eis worden ingesteld om vergoeding te bekomen van de
schade die veroorzaakt werd door de fout van de ontslagen partij.
Bovendien kan de betekening van een te korte opzeggingstermijn op geen enkele wijze
een onrechtmatige handeling zijn in hoofde van de partij aan wie de te korte opzegging
werd betekend. Aan deze partij kan enkel verweten worden dat ze nadien werd ontslagen
om dringende reden.
Het lijkt in die zin zelfs eerder onbillijk om de principes dat het recht op aanvullende
opzeggingsvergoeding ontstaat vanaf de betekening van een te korte opzeggingstermijn en
niet beïnvloed wordt door latere gebeurtenissen, toe te passen in alle omstandigheden van
latere beëindiging van de arbeidsovereenkomst, zelfs als deze beëindiging onregelmatig is
in hoofde van de partij van wie de arbeidsovereenkomst werd beëindigd met een te korte
opzeggingstermijn, doch enkel af te wijken van deze regel wanneer nadien een terecht
ontslag wegens dringende reden volgt.
4.3. In zoverre Uw Hof in het arrest van 4 juni 1975 er bij de beoordeling dat het recht
op aanvullende opzeggingsvergoeding “nochtans in de plaats treedt van het recht op het
overblijvend gedeelte van de volledige opzeggingstermijn en derhalve vervalt om redenen
die dit laatste recht teniet doen” van uitging dat de opzeggingsvergoeding moet
beschouwd worden als een alternatief voor de niet-gerespecteerde opzeggingstermijn, kan
deze stelling geen steun vinden in artikel 39 van de arbeidsovereenkomstenwet.
Uit de libellering van dit artikel blijkt dat de wetgever als beginsel heeft gesteld dat een
arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd in de regel dient te worden beëindigd met
inachtneming van een opzeggingstermijn. De uitbetaling van een opzeggingsvergoeding is
een sanctie voor het niet naleven van dit voorschrift. Immers door het niet naleven van de
opzeggingstermijn wordt het ontslag onrechtmatig en ontstaat er schadeplichtigheid. Dat
het uitbetalen van een opzeggingsvergoeding niet als een alternatief van een opzeggingstermijn
kan aanzien worden moge ook blijken uit het gegeven dat de wetgever trouwens
26 Ibid.